Την πρόθεσή της να συμμετάσχει σε προγράμματα παραγωγής μη επανδρωμένων θαλάσσιων συστημάτων επικύρωσε η Ελλάδα, μέσω συμφωνίας την οποία υπέγραψαν στις Βρυξέλλες οι υπουργοί Αμυνας συνολικά 13 κρατών-μελών του ΝΑΤΟ. Τη διακήρυξη πρόθεσης υπέγραψαν, εκτός από την Ελλάδα, οι ΗΠΑ, η Βρετανία, η Τουρκία, η Ισπανία, η Πορτογαλία, η Πολωνία, η Νορβηγία, η Ολλανδία, η Ιταλία, η Γερμανία, η Δανία και το Βέλγιο. Η συγκεκριμένη διακήρυξη έρχεται ως συνέχεια της απόφασης του ΝΑΤΟ να ενισχύσει την παρουσία του στη θάλασσα.
Οι 13 χώρες που συμμετέχουν θα συνεργαστούν, ώστε να δημιουργήσουν μη επανδρωμένα σκάφη και συστήματα. Η Ελλάδα είναι από τις χώρες που έχουν πιέσει αρκετά τα τελευταία χρόνια προς την κατεύθυνση της δημιουργίας προγραμμάτων συμπαραγωγής τέτοιων συστημάτων. Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση του ΝΑΤΟ, «η χρήση μη επανδρωμένων συστημάτων είναι ένα βήμα μπροστά προς την αλλαγή των δεδομένων στη θαλάσσια τεχνολογία. Θα μας επιτρέψει να είμαστε πολύ πιο αποτελεσματικοί σε τομείς όπως ο εντοπισμός και ο καθαρισμός ναρκών, καθώς επίσης ο εντοπισμός και η παρακολούθηση υποβρυχίων. Σε συνεργασία με παραδοσιακά ναυτικά στοιχεία, αυτά τα μη επανδρωμένα συστήματα θα αυξήσουν την αντίληψη της κατάστασης και τον έλεγχό μας στις θάλασσες».
Τα «drones της θάλασσας», όπως τα περιγράφουν όσοι γνωρίζουν τον σχετικό τομέα, θα επιφέρουν οικονομίες κλίμακας και θα ενισχύσουν κατακόρυφα τη δυνατότητα των χρηστών τους να έχουν επιχειρησιακή εικόνα σε μεγάλο γεωγραφικό εύρος. Τα σκάφη αυτά συνήθως κινούνται με ηλιακή ενέργεια και διαθέτουν εφεδρικές δεξαμενές για υγρό καύσιμο, σε περίπτωση που αδειάσουν οι μπαταρίες τους. Μπορεί να συνδεθούν με δικτυοκεντρικά συστήματα και να παρέχουν άμεση εικόνα στον θάλαμο επιχειρήσεων. Επίσης, λόγω του μεγέθους τους έχουν τη δυνατότητα να επιχειρούν ακόμα και στις πιο δυσμενείς καιρικές συνθήκες και, προφανώς, χωρίς να κινδυνεύουν ανθρώπινες ζωές. Παρά το γεγονός ότι η συνεργασία παραμένει στο επίπεδο της διακήρυξης προθέσεων, είναι αξιοσημείωτο ότι σε αυτή την πρωτοβουλία, υπό την καθοδήγηση των ΗΠΑ, περιλαμβάνονται τόσο η Ελλάδα όσο και η Τουρκία.
Ενα ενδιαφέρον ερώτημα αφορά το σκέλος της παραγωγής που θα πάει σε κάθε χώρα. Και, κυρίως, όταν τα «θαλάσσια drones» είναι έτοιμα, πώς θα χωριστούν οι τομείς ευθύνης και επιτήρησης ανάμεσα στις χώρες που θα τα διαθέτουν (ως νατοϊκά συστήματα), τη στιγμή που η Ελλάδα και η Τουρκία έχουν εκ διαμέτρου αντίθετες απόψεις επ’ αυτού τόσο στο Αιγαίο όσο και στην Ανατολική Μεσόγειο.
Σημειώνεται, τέλος, ότι χθες και προχθές οι Τούρκοι επανήλθαν δριμύτεροι στις παραβιάσεις στον αέρα. Προχθές καταγράφηκαν δύο εμπλοκές τουρκικών και ελληνικών F-16, ενώ χθες τουρκικό F-16 πραγματοποίησε υπερπτήση στο Φαρμακονήσι στις 18.11, σε ύψος 26.600 ποδών.