Ως αποκορύφωμα μιας διετούς διαδικασίας ολοένα και στενότερης συνεργασίας γίνεται αντιληπτός στην Ουάσιγκτον ο στρατηγικός διάλογος Ελλάδας – ΗΠΑ, που θα πραγματοποιηθεί στην αμερικανική πρωτεύουσα στις 13 Δεκεμβρίου. Η Αθήνα προετοιμάζεται για συζητήσεις οι οποίες θα κινηθούν σε πέντε πυλώνες, όπως τους ορίζει η Ουάσιγκτον, συνεργασίας: Πρώτον, στην άμυνα και στην ασφάλεια, δεύτερον, στο εμπόριο και στις επενδύσεις, τρίτον, στην αντιτρομοκρατική πολιτική, τέταρτον, στην ενέργεια και, πέμπτον, στους τρόπους με τους οποίους Ελλάδα και ΗΠΑ μπορούν να συνεργαστούν προς όφελος της σταθερότητας σε Ανατολική Μεσόγειο και Βαλκάνια, στον άξονα της ευρύτερης περιοχής της Μαύρης Θάλασσας. Καλά πληροφορημένες πηγές ανέφεραν ότι ο στρατηγικός διάλογος είναι η επιβεβαίωση του χαρακτήρα που έχουν λάβει, πλέον, οι σχέσεις Ελλάδας – ΗΠΑ και της επί τούτου επένδυσης που κάνει η Ουάσιγκτον.
Οι τρεις παράγοντες
Στους αμερικανικούς υπολογισμούς για την ενίσχυση της σχέσης με την Ελλάδα σε στρατηγικό επίπεδο έχουν βοηθήσει τρεις παράγοντες. Κατ’ αρχάς, η συμφωνία των Πρεσπών, η οποία έδειξε τη βούληση της Ελλάδας να προωθήσει τα συμφέροντά της λαμβάνοντας δύσκολες αποφάσεις. Ακολούθως σημαντική ήταν η ολοκλήρωση του προγράμματος στήριξης, αλλά και η απόφαση της Ελλάδας να απελάσει Ρώσους διπλωμάτες. Στην Ουάσιγκτον, επίσης, εντυπωσιάστηκαν με τον αντίκτυπο που είχε στη Θεσσαλονίκη η φετινή ΔΕΘ, αφιερωμένη στις ΗΠΑ.
Καλά πληροφορημένες πηγές ανέφεραν ότι στο πλαίσιο του στρατηγικού διαλόγου μέρος θα αφιερωθεί και στη βούληση των ΗΠΑ να ενταχθούν σε ένα σχήμα «3+1» στην τριμερή συνεργασία Ελλάδας, Κυπριακής Δημοκρατίας και Ισραήλ. Χώρος και χρόνος για την έναρξη αυτής της διαδικασίας θα είναι, εκτός απροόπτου, η Ιερουσαλήμ, όπου στις 20 Δεκεμβρίου οι ηγέτες των τριών χωρών θα συναντηθούν, έχοντας στο τραπέζι και κάποιον Αμερικανό αξιωματούχο, κατά πάσα πιθανότητα τον υφυπουργό Εξωτερικών για θέματα Ευρώπης Γουές Μίτσελ. Οι ΗΠΑ επιθυμούν να μεταδώσουν ένα σήμα πολιτικής στήριξης στη διαδικασία και θα συμμετάσχουν στους τομείς άμυνας και ασφάλειας, ενέργειας και τεχνολογίας, καθώς και καινοτομίας. Πρακτικά η Ουάσιγκτον επιθυμεί να λειτουργήσει ως «ομπρέλα», ώστε η συνεργασία των τριών να ενισχυθεί περαιτέρω, αλλά και να συντονιστεί με τις ΗΠΑ.
Ευλόγως η συγκεκριμένη αμερικανική πρωτοβουλία παραπέμπει στις εξορύξεις που γίνονται αυτή την εποχή στην κυπριακή ΑΟΖ. Η Ουάσιγκτον δεν φαίνεται να ανησυχεί για την ασφάλεια των γεωτρήσεων της Exxon/Mobil. Η παραμονή επί ένα μήνα του «Μπαρμπαρός» μεταξύ ελληνικής υφαλοκρηπίδας και οικοπέδων 4 και 5 της κυπριακής ΑΟΖ, αλλά και οι διαρκείς δηλώσεις, είτε του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών είτε του υπουργού Ενέργειας, για την αγορά και τρίτου γεωτρύπανου εντάσσονται σε μια γενικότερη επιλογή ρητορικής επιθετικότητας, την οποία η Αγκυρα δεν πρόκειται να απεμπολήσει.
Την ίδια στιγμή στο Αιγαίο, οι εικονικές αερομαχίες έχουν γίνει ρουτίνα, με δύο ακόμη να καταγράφονται χθες νοτίως του Αγίου Ευστρατίου και της Λήμνου. Σύμφωνα με πληροφορίες, η Ουάσιγκτον εξακολουθεί να θεωρεί την Ελλάδα πολύτιμο εταίρο στην προσπάθεια αγκίστρωσης της Τουρκίας στη Δύση. Ως προς το Κυπριακό, φαίνεται ότι δεν υπάρχει ιδιαίτερη αισιοδοξία και, σύμφωνα με πληροφορίες, η μη πρόοδος των διαπραγματεύσεων αποδίδεται από την Ουάσιγκτον και στην έλλειψη θάρρους από την ηγεσία στο νησί.