Ισχυρή παρουσία στο νέο τοπίο που διαμορφώνεται λόγω της πλήρους ρήξης των σχέσεων μεταξύ Δύσης και Μόσχας διεκδικεί η Αθήνα με το βλέμμα στραμμένο στη γεωπολιτική σκακιέρα της Νοτιοανατολικής Μεσογείου αλλά και στο ενεργειακό μέτωπο, όπου οι εξελίξεις επιταχύνονται λόγω της στρατηγικής επιλογής για σταδιακή απεξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο και το πετρέλαιο.
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχει προχωρήσει στη στρατηγική επιλογή της σύμπλευσης με τη Δύση στο «ρωσικό ζήτημα», χωρίς υποσημειώσεις και «αστερίσκους». Η κατεύθυνση αυτή έχει κρίσιμη σημασία, καθώς η Ευρώπη θα συνεχίσει να βρίσκεται τους επόμενους μήνες ενώπιος ενωπίω με καθοριστικές αποφάσεις για τις σχέσεις της με τη Μόσχα. Εχει, όμως, παράλληλα και πολιτική βαρύτητα, καθώς, όπως λέγεται, στην πορεία προς τις επόμενες εκλογές θα αποτελέσει μία από τις διαχωριστικές γραμμές και τα σημεία αντιπαράθεσης μεταξύ Ν.Δ. και ΣΥΡΙΖΑ.
Στο κρίσιμο μέτωπο της απεξάρτησης της Ελλάδας και της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο, η κυβέρνηση εστιάζει:
• Στη διαμόρφωση των όρων για διασφάλιση της ενεργειακής επάρκειας της χώρας, με παράλληλη κατά το δυνατόν μείωση του υφιστάμενου κόστους για την ελληνική οικονομία, τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.
• Στην ανάδειξη της Ελλάδας σε ευρύτερο ενεργειακό κόμβο.
Το παζλ
Η επιλογή Μητσοτάκη για σύμπλευση με τη Δύση, το μπρα ντε φερ στο εσωτερικό της Ε.Ε. και οι ισορροπίες με Τουρκία, Ισραήλ και Αίγυπτο.
Υπ’ αυτήν την έννοια έχει σημασία η προσέγγιση των ΗΠΑ για το ενεργειακό παζλ στην περιοχή. Σύμφωνα με πληροφορίες, η Ουάσιγκτον θεωρεί πως η Ελλάδα –αλλά και η Τουρκία– μπορεί και πρέπει να αποτελέσει πυλώνα για την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης προμηθεύοντας τις αγορές της, περιλαμβανομένων των Βαλκανίων, μέσω LNG κυρίως, αλλά και ηλεκτρικής ενέργειας. Ειδικότερα, κατά τις ίδιες πηγές οι ΗΠΑ επενδύουν: Πρώτον, στο γεγονός ότι η Ελλάδα διαθέτει δυνατότητες επαναεριοποίησης LNG, καθώς υπάρχει ήδη ένας σταθμός, στη Ρεβυθούσα, ενώ αδειοδοτημένοι και ώριμοι προς ανάπτυξη είναι ένας στους Αγίους Θεοδώρους στον Σαρωνικό και άλλος ένας στην Αλεξανδρούπολη. Δεύτερον, υφίσταται ο αγωγός ΤΑΡ που διέρχεται από την Αλεξανδρούπολη. Τρίτον, μεγάλο τμήμα του παγκόσμιου στόλου πλοίων LNG ανήκει στην Ελλάδα. Τέταρτον, βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο το πρότζεκτ της ηλεκτρικής διασύνδεσης μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου.
Οπως λέγεται, για την Ουάσιγκτον δεν αποτελεί προτεραιότητα η διευθέτηση των εκκρεμοτήτων στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, αλλά να υπάρχουν στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου «ήρεμα νερά», ώστε οι δύο χώρες να αποτελέσουν οχήματα για την απεξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο που για την ίδια αποτελεί άμεση προτεραιότητα. Υπ’ αυτή την έννοια είναι ευεξήγητο γιατί, όπως προκύπτει από τη συνέντευξη της υφυπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Βικτόρια Νούλαντ στην «Κ», ο αγωγός EastMed, που απαιτεί χρόνο και μεγάλα κεφάλαια, έχει περάσει για την Ουάσιγκτον σε δεύτερο πλάνο.
Στη διπλωματική σκακιέρα, μετά τις τεκτονικές αναταράξεις που έχει προκαλέσει η ουκρανική κρίση, η προσοχή της Αθήνας είναι εστιασμένη στις διεργασίες στο δυτικό στρατόπεδο, και, σε περιφερειακό επίπεδο, στην Τουρκία, στο Ισραήλ και στην Αίγυπτο. Η κυβέρνηση, όπως προαναφέρθηκε, θα παραμείνει σταθερή στη στήριξη των επιλογών της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ, με την κρίσιμη υποσημείωση πως οι κυρώσεις έναντι της Ρωσίας δεν θα πρέπει να είναι τέτοιες που να πλήττουν περισσότερο τα συμφέροντα της Ευρώπης απ’ ό,τι της Μόσχας.
Η συγκεκριμένη παράμετρος είναι κρίσιμη, καθώς η Ε.Ε. εμφανίζεται και πάλι διχασμένη έναντι της προοπτικής για την επιβολή εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο στο άμεσο μέλλον. Οπως έχει διαφανεί, Γερμανία, Αυστρία και Ουγγαρία εμφανίζονται αρνητικές. Ενώ, αντιθέτως, το Παρίσι αλλά και χώρες όπως οι Βαλτικές, η Πολωνία, η Δανία και η Σουηδία κινούνται σε αντίθετη κατεύθυνση.
Σε περιφερειακό επίπεδο, η Αθήνα ανιχνεύει το νέο τοπίο που δημιουργείται από τη μεγάλη κινητικότητα της Αγκυρας με αφορμή την ουκρανική κρίση και ειδικότερα την επαναπροσέγγισή της με την Ουάσιγκτον –και εν μέρει με το Ισραήλ– αλλά και τη διαφαινόμενη μεγάλη αναβάθμιση του Καΐρου στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου. Οπως αναφέρουν κυβερνητικά στελέχη, ο βαθμός επαναπροσέγγισης της Ουάσιγκτον με την Αγκυρα μένει να αποδειχθεί. Οπως παρατηρούν, η Τουρκία έχει λάβει ένα καταρχήν θετικό σήμα για την προμήθεια F-16, αλλά παραμένει εκτός προγράμματος των F-35, ενώ οι εις βάρος της κυρώσεις παραμένουν ισχυρές. Οι ίδιες πηγές προσθέτουν πως η όποια μείζονος σημασίας αλλαγή στη στάση των ΗΠΑ έναντι της Τουρκίας στο στρατιωτικό πεδίο περνάει από τη Γερουσία, όπου η Ελλάδα διαθέτει ισχυρά ερείσματα. Σε κάθε περίπτωση τονίζεται πως η διαμόρφωση ενός «μόντους βιβέντι» της Δύσης με την Αγκυρα καθιστά την τελευταία λιγότερο απρόβλεπτη έναντι της Ελλάδας, ενώ αυξάνει και τους ελληνικούς μοχλούς πίεσης, με κρίσιμο εργαλείο τις ευρωτουρκικές σχέσεις.
Αναφορικά με το Ισραήλ, παρότι η επαναδημιουργία διαύλων επικοινωνίας με την Τουρκία δεν περνάει απαρατήρητη, εκτιμάται πως οι δεσμοί που έχουν δημιουργηθεί μεταξύ Αθήνας και Τελ Αβίβ –με την ενεργό στήριξη της Ουάσιγκτον– στα πεδία της ενέργειας και της άμυνας είναι ιδιαίτερα ανθεκτικοί, όπως διαβεβαίωσε ο υπουργός Εξωτερικών του Ισραήλ Γιαΐρ Λαπίντ. Αντίστοιχη είναι η εικόνα και στο μέτωπο των σχέσεων της Ελλάδας και της Αιγύπτου. Εξάλλου, με την Τουρκία και την Αίγυπτο να αποτελούν μεγάλες περιφερειακές μουσουλμανικές δυνάμεις, οι μεταξύ τους σχέσεις ουδέποτε στον πυρήνα τους θα πάψουν να είναι ανταγωνιστικές.
Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr