Μάρτυρας όσων είδα και έζησα στο Βελιγράδι, ανάμεσα σε εκατοντάδες μαθητές μαζί με τους καθηγητές τους, επέστρεψα με αισθήματα αισιοδοξίας για όλα αυτά τα νέα παιδιά από δεκάδες σχολεία της χώρας μας, δημόσια και ιδιωτικά, που έδωσαν το «παρών». Το 5ο Μαθητικό Ευρωπαϊκό Συνέδριο ανήκει πλέον στην Ιστορία, αλλά οι μνήμες όχι μόνο μένουν αλλά παράγουν ιδέες. Είναι ένας ελληνικός θεσμός που ταξιδεύει τα παιδιά σε κοιτίδες του ελληνισμού, κάθε χρονιά με ένα θέμα εργασίας, που δουλεύουν όλον τον χρόνο. Φέτος ήταν ο Ρήγας Βελεστινλής με αφορμή τα 220 χρόνια από τον θάνατό του. Αναπόφευκτα, το Βελιγράδι ήταν ο τόπος φιλοξενίας, όπου τα παιδιά επισκέφθηκαν και τον Πύργο Νεμπόισα, πρώην φυλακή όπου θανατώθηκε ο Ρήγας.
Γεμάτη κόσμο η αίθουσα συνεδρίων στο Βελιγράδι, όπου τα σχολεία παρουσίασαν τις εργασίες τους.
Τα Ευρωπαϊκά Μαθητικά Συνέδρια πρωτοξεκίνησαν, το 2014, στην Αίθουσα Τελετών της Πατριαρχικής Μεγάλης του Γένους Σχολής. Και στη συνέχεια ταξίδεψαν στην Τεργέστη, στη Λευκωσία, στη Νάπολη, σε πόλεις ιστορικά συνδεδεμένες με τον ελληνισμό, ή όπου ακόμη και σήμερα χτυπά έντονα ο παλμός της ελληνικής παρουσίας. «Σκοπός είναι η ώσμωση των Ελλήνων μαθητών, η προσέγγιση σύνθετων ιστορικών και κοινωνικών θεμάτων, η απόκτηση δεξιοτήτων και η ανάπτυξη της κριτικής ικανότητας, η συνεργασία με μαθητές της χώρας υποδοχής, η αποκόμιση χρήσιμων πολιτιστικών εμπειριών», μας μεταφέρει ο καθηγητής Νίκος Κούκης, φιλόλογος, ιστορικός, ο οποίος είναι ο ιθύνων νους και κινητήριος μοχλός της πρωτοβουλίας.
Η επιτυχία του συνεδρίου, στο οποίο παρουσιάζονται αποκλειστικά και μόνο μαθητικές εργασίες ή δρώμενα, είναι ότι έχει δημιουργήσει ένα Δίκτυο Σχολείων, «μία άτυπη δομή που αποτελείται από δύο κόμβους, τους μαθητές και τους καθηγητές τους, οι οποίοι λειτουργούν συντονιστικά, συμβουλευτικά, συνεργατικά και παρωθητικά». Το συνέδριο έχει την έγκριση του υπουργείου Παιδείας και διοργανώνεται με τη συνεργασία της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής για την UNESCO και το Ελληνικό Ιδρυμα Πολιτισμού με την αρωγή των κατά τόπους πρεσβειών της Ελλάδας. Στο πρόσφατο συνέδριο σημαντική ήταν η βοήθεια της πρεσβείας της Ελλάδος στο Βελιγράδι.
Αναμνηστική φωτογραφία μαθητών με τον καθηγητή Νίκο Κούκη, εμπνευστή και καθοδηγητή.
«Το 5ο Ευρωπαϊκό Μαθητικό Συνέδριο άφησε ανεξίτηλο το συναισθηματικό και διανοητικό του αποτύπωμα», λέει ο Ανδρέας Σιδέρης, εκδότης και μέλος της επιστημονικής επιτροπής. «Οι εισηγήσεις αναπλαισίωσαν τις αγέρωχες ιδέες του Ρήγα (…) Οι μουσικές διασκευές, νοηματοδοτημένες από την ποίηση του Θούριου, απέκτησαν ψυχή και έγιναν ήχος σκεπτόμενος, και φωνή ανατρεπτική. Η τελετή λήξης άφησε μια μελαγχολική αδημονία για το επόμενο συνέδριο, και μια βεβαιότητα, ότι οι μαθητές τα κατάφεραν: πρόβαλαν το διαχρονικό όραμα του Ρήγα στο σήμερα, “σε αυτόν τον κόσμο τον μικρό τον μέγα" του 21ου αιώνα».
«Στο συνέδριο σημασία έχει η συμμετοχή», τονίζει ο άοκνος Νίκος Κούκης.«Η βελτίωση έρχεται κι αυτή με την υιοθέτηση καλών πρακτικών. Η γόνιμη αλληλεπίδραση και η παρουσία μαθητών στον ίδιο χώρο δημιουργούν συνθήκες συνεργατικής μάθησης και υπευθυνότητας».