«Αν δεν συνειδητοποιήσουμε γιατί φτάσαμε σε αυτή την κρίση, γιατί ήταν τόσο μεγάλη, γιατί τόσο βαθιά, δύσκολα θα μπορέσουμε να επανέλθουμε σε αυτό που ονομάζουμε κανονικότητα της ανάπτυξης», τόνισε ο ομότιμος καθηγητής Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Αθηνών Πάνος Καζάκος κατά τη χθεσινή παρουσίαση της νέας εκδοτικής σειράς της «Καθημερινής» «Εθνικές κρίσεις» στην κατάμεστη αίθουσα του Κέντρου Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος».
Δεν είναι λίγες οι φορές που η Ελλάδα από την αρχαιότητα έως τις μέρες μας διχάστηκε πολιτικά και εθνικά και χρεοκόπησε οικονομικά. Γιατί συμβαίνει αυτό; Αυτό το ερώτημα απασχόλησε πολλές φορές την «Καθημερινή», όπως σημείωσε ο διευθυντής της εφημερίδας Αλέξης Παπαχελάς, και αποτέλεσε την αφορμή για την έκδοση των «Εθνικών κρίσεων», που επιμελήθηκαν κορυφαίοι ακαδημαϊκοί και ερευνητές. «Οταν έχεις ένα πολιτικό σύστημα, μια κοινωνία που έχει μια τάση να απορρυθμίζεται κάθε τόσο, τότε οδηγείται πολλές φορές στη χρεοκοπία και πίσω από αυτή είναι μια βαθιά κρίση αξιών», τόνισε ο κ. Παπαχελάς.
Ο πρώτος τόμος της σειράς, «Διχασμοί στην ελληνική αρχαιότητα», κυκλοφορεί με την «Κ» στις 17 Μαρτίου.
Ο Πελοποννησιακός Πόλεμος του 431 π.Χ., οι εμφύλιες συγκρούσεις που επηρέασαν την πορεία της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, η πτώχευση επί Χαρίλαου Τρικούπη το 1893, το γλωσσικό ζήτημα που χώρισε τους πνευματικούς ανθρώπους της χώρας με τους υποστηρικτές της καθαρεύουσας και της δημοτικής, η διεθνής κρίση του 1929 που κατέληξε για την Ελλάδα στο χρεοστάσιο του 1932, ο ελληνικός εμφύλιος του 1946, η όξυνση της πολιτικής αντιπαράθεσης στα Ιουλιανά είναι ορισμένα από τα θέματα που θίγονται στα βιβλία της σειράς. «Οι διχασμοί του ’60 είναι τα πρώτα σπέρματα του διπόλου Αριστεράς – Δεξιάς, ο αντιαμερικανισμός, η πίεση των ομάδων συμφερόντων, η ροπή της κοινωνίας προς την κατανάλωση, το μαζικό κυνήγι της κοινωνικής ανόδου. Είναι η δεκαετία της οποίας είμαστε όλοι παιδιά είτε θέλουμε είτε όχι», σημείωσε ο καθηγητής Δημήτρης Σωτηρόπουλος.
Κάθε βιβλίο περιλαμβάνει εισαγωγή, ιστορική περιγραφή του θέματος, παραθέματα, επίμετρο και πλούσια εικονογράφηση, ειδικά για την πτώχευση του 1893, που γελοιογραφήθηκε συστηματικά από τον «Νέο Αριστοφάνη» και τις εφημερίδες της αντιπολίτευσης. «Η μελέτη των εθνικών ελαττωμάτων είναι το αντίδοτο για την ενδημική μέθη των εθνικών επιτευγμάτων», τόνισε ο ομότιμος καθηγητής Αρχαίας Ιστορίας στο ΕΚΠΑ Κώστας Μπουραζέλης, ο οποίος επιμελείται τον πρώτο τόμο της σειράς «Διχασμοί στην ελληνική αρχαιότητα».
Η σειρά καταλήγει φυσικά στη σύγχρονη κρίση του 2010 και στο τελευταίο επεισόδιο του εθνικού μας διχασμού που συνοψίστηκε μεταξύ «μνημονιακών και αντιμνημονιακών». «Η κρίση σίγουρα δεν οφείλεται σε καμία σκόπιμη χειραγώγηση των στατιστικών της ΕΛΣΤΑΤ ούτε σε νεοφιλελεύθερες πολιτικές, ουδέποτε εφαρμόστηκε καθαρή φιλελεύθερη πολιτική στην Ελλάδα της μεταπολίτευσης», σημείωσε ο κ. Καζάκος, που επιμελήθηκε τον σχετικό τόμο.
«Παιχνίδι εντυπώσεων»
«Υπάρχει μια ροπή προς τον εθνικό διχασμό στην Ελλάδα;» ήταν το ερώτημα που έθεσε ο δημοσιογράφος της «Κ» Γιάννης Παλαιολόγος στη συζήτηση που ακολούθησε. «Ενας διχασμός δεν έχει μονοσήμαντη ερμηνεία. Ο Ελληνας περνάει μια κρίση ταυτότητας, δεν ξέρει ποιος είναι. Είναι Ευρωπαίος; Είναι Βαλκάνιος;» διερωτήθηκε ο καθηγητής Φιλοσοφίας και συγγραφέας Χρήστος Γιανναράς, προσθέτοντας ότι η σημερινή πολιτική είναι «παιχνίδι εντυπώσεων».
Η «αγωνία» για τον καθηγητή Συνταγματικού Δικαίου Νίκου Αλιβιζάτου είναι η απαλλαγή του πολιτεύματος από διχαστικά στοιχεία. «Για παράδειγμα, για μένα θα ήταν καταστροφικό να περάσει η εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας από τον λαό, θα είναι ένα ακόμα στοιχείο διχασμού, όπως και το να παραμείνει στη Βουλή η αποκλειστική αρμοδιότητα να παραπέμπει υπουργούς στο ειδικό δικαστήριο», σημείωσε.
Ο πρώτος τόμος «Διχασμοί στην ελληνική αρχαιότητα» κυκλοφορεί με την «Καθημερινή» στις 17 Μαρτίου.