Πίσω από μια μαύρη κουρτίνα, μετέφεραν όσο πιο γρήγορα μπορούσαν 30 τραπέζια και 60 καρέκλες. Πάνω σε κάθε τραπέζι το μόνο που υπήρχε ήταν δύο ποτήρια με νερό. Από την άλλη πλευρά της κουρτίνας, 160 συμμετέχοντες από 16 χώρες –δέκα και από την Ελλάδα- ετοιμάζονταν για ένα ιδιόμορφο επιχειρηματικό… συνοικέσιο. Σε κάθε γύρο, είχαν 20 λεπτά στη διάθεσή τους για να γνωριστούν με μια νορβηγική εταιρεία. Επρεπε να ανταλλάξουν ιδέες και να κάνουν μια πρώτη συζήτηση για το κατά πόσον θα μπορούσαν να συνεργαστούν σε κάποια από αυτές. Εάν η συζήτηση πήγαινε καλά, τότε ίσως περνούσαν στο επόμενο στάδιο ώστε να διεκδικήσουν χρηματοδότηση έως και 1,5 εκατ. ευρώ.
Ολα αυτά έγιναν την περασμένη εβδομάδα στο Οσλο. Εκεί βρέθηκε και η «Κ» προσκεκλημένη του Innovation Norway, ενός κρατικού οργανισμού για την καινοτομία. Για πρώτη φορά, στο πλαίσιο του ευρύτερου χρηματοδοτικού προγράμματος του ΕΟΧ (Ευρωπαϊκός Οικονομικός Χώρος) για την Ελλάδα, το Innovation Norway θα διαθέσει αποκλειστικά σε ιδιωτικές επιχειρήσεις 21,5 εκατ. ευρώ. Σκοπός, να κάνουν καινοτόμα έργα στην «πράσινη» βιομηχανία, στη γαλάζια ανάπτυξη και σε τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνίας (ICT) – ιδανικά μαζί με μια νορβηγική εταιρεία, εξ ου και η εκδήλωση της περασμένης εβδομάδας.
«Eίναι μια ευκαιρία να γνωριστούμε και να μάθουμε περισσότερα για το πρόγραμμα», λέει ο Παναγιώτης Ζέρβας, ένας από τους συμμετέχοντες, το βράδυ πριν από την εκδήλωση. Ημασταν και οι δύο κουρασμένοι από το κρύο (είχε -2 βαθμούς) και το μακρύ ταξίδι (δεν έχουν ξεκινήσει ακόμα οι απευθείας πτήσεις), αλλά μου μιλούσε για ώρα με ενθουσιασμό για τις τρεις ιδέες που ήθελε να προτείνει. «Είναι ιδιαίτερα ελκυστικό το ότι τα χρήματα θα έρχονται απευθείας σε εμάς και όχι μέσω κάποιου δημόσιου φορέα», μου λέει. Εχοντας συμμετάσχει στο παρελθόν σε άλλα ευρωπαϊκά προγράμματα, έχει ζήσει τις δυσκολίες στην εκταμίευση μέσω υπουργείων ή στις αργοπορίες λόγω ενστάσεων από ανταγωνιστές κ.τ.λ.
Η διαδικασία
Οσοι θέλησαν να συμμετάσχουν, έκαναν μια αίτηση και εάν οι ιδέες τους ήταν σχετικές με τη θεματολογία του προγράμματος καλύπτονταν όλα τα έξοδα του ταξιδιού. «Και να μην μας τα πλήρωναν, πάλι θα ερχόμασταν. Τα κυνηγάμε αυτά», εξηγεί ο κ. Ζέρβας. Πράγματι, δύο ημέρες αργότερα θα ταξίδευε στην Aμερική για άλλο έργο. «Κάθε προσπάθεια θέλει 3 χρόνια κατά μέσον όρο για να ωριμάσει, oπότε πρέπει να προσπαθείς σε πολλά και διαφορετικά μέτωπα», εξηγεί. Θυμάται για παράδειγμα πως μετά την ολοκλήρωση ενός άλλου έργου είχε ταξιδέψει πάλι στο Οσλο για να μοιραστεί την εμπειρία του με τους χρηματοδότες και σε εκείνο το ταξίδι είχε μάθει από Νορβηγούς φορείς για τα «πράσινα» ομόλογα – που δεν γνώριζε και στα οποία πλέον θα δραστηριοποιηθεί η MES Ενεργειακή στην οποία εργάζεται.
Το επόμενο πρωί στην εκδήλωση, μέχρι να τελειώσει ο πρώτος καφές είχε σχηματιστεί στην αίθουσα το πρώτο (και μοναδικό) πηγαδάκι από τους δέκα Ελληνες. O Αλέξανδρος Ιωακειμίδης και ο Μπάμπης Μπαρούτας από την Αθήνα (Facetraveller) που είχαν προτάσεις για cybersecurity (κυβερνοασφάλεια) αλλά και ιατρικές καινοτόμες εφαρμογές. Ο Γιάννης Βανίδης (Media Suite) από Θεσσαλονίκη που είχε συμμετάσχει σε έργο του ΕΟΧ στο παρελθόν και έπεισε τον φίλο του Τάσο Τσολάκη (Digiturn) που ασχολείται με ψηφιοποίηση να έρθουν μαζί. Ο Τάσος αρχικά δεν έγινε δεκτός, οπότε οι δύο φίλοι έκατσαν και μαζί εμπλούτισαν την αίτηση. Το «ναι» το πήρε κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή, έκλεισε τα εισιτήρια και το επόμενο πρωί μπήκε στο αεροπλάνο.
Η ελληνική αποστολή στο Οσλο. Τρίτη από αριστερά, η υπεύθυνη του προγράμματος για την Ελλάδα, Ανε Λίσε Ρογκλιντάλεν.
Η Κωνσταντίνα Μπακάλη δεν χρειάστηκε να ταξιδέψει, εδώ και δύο χρόνια εργαζόταν στο Οσλο σε ένα αρχιτεκτονικό γραφείο. Στο τέλος του μήνα, όμως, επιστρέφει στην Ελλάδα για να ξεκινήσει εδώ δουλειά – παρότι δεν είχε ακόμα προσληφθεί, πρότεινε στους μελλοντικούς εργοδότες της να παρευρεθεί μήπως και προκύψει κάποια ευκαιρία. Εκεί ήταν επίσης ο Νίκος Φιλιππόπουλος που εκπροσωπεί μια πατρινή επιχείρηση (Feak engineering). «Ησουν ο λόγος που ήρθα! Σκέφθηκα εάν είστε εσείς εκεί γιατί όχι και εμείς!», του είπε ο Γιώργος Σταυρουλάκης (Ncomp). Και οι δύο όπως μου είπαν γελώντας, «παίζουν» με κομπιούτερ –δημιουργώντας εξελιγμένα προγράμματα προσομοίωσης με σημαντικές συνεργασίες στο εξωτερικό.
«Απαραίτητη εξωστρέφεια»
Ο πάγος έσπασε ακαριαία και όλοι αντάλλαξαν στοιχεία αλλά και εμπειρίες: «Ανοίγουν οι δουλειές. Είναι απαραίτητη η εξωστρέφεια στα έργα τεχνολογίας», συμφώνησαν όλοι. «Παλιά οι Ελληνες πήγαιναν να δουλέψουν στα εργοστάσια στη Γερμανία, τώρα έρχονται στην Ελλάδα για να αγοράσουν τα μυαλά μας», σχολίασε κάποιος. Πριν ξεκινήσουν και επίσημα οι γνωριμίες, πραγματοποιήθηκαν ομιλίες γύρω από το πρόγραμμα. «Ας ξεκινήσουμε από το τι δεν θέλουμε: Σίγουρα όχι μια λίστα για τον Αη Βασίλη! Μην μας πείτε θέλω φωτοβολταϊκό και ηλεκτρικό αυτοκίνητο για να εξοικονομήσω χρήματα», είπαν στους παρευρισκομένους. «Αν κάτι δεν πάει καλά θα μας ζητήσετε τα χρήματα πίσω;», ρώτησε κάποιος. «Θα σας παρακολουθούμε σε κάθε στάδιο. Εάν έχετε κάνει ό,τι περνάει από το χέρι σας για να πάει καλά, δεν θα υπάρχει πρόβλημα. Εάν πάλι κλείσετε εισιτήρια για τις Μπαχάμες και πίνετε πίνα κολάδα με τα χρήματά μας, τότε ναι, θα διεκδικήσουμε έως και το τελευταίο ευρώ!».
Στη συνέχεια ένας Νορβηγός που συνεργάστηκε με μια βουλγαρική επιχείρηση και ανέπτυξαν μαζί ένα τεχνολογικό προϊόν μίλησε για την εμπειρία του: «Δεν ήταν από την αρχή εύκολη η συνεργασία, πρέπει να μιλήσεις την ίδια “γλώσσα”, να ξεπεράσεις τις όποιες διαφορές λόγω κουλτούρας. Οσο για την ιδέα που θέλετε να χρηματοδοτηθεί; Κρατήστε την απλή και ρεαλιστική. Και μην έχετε πάνω από τρεις εταίρους. Aυτό συνήθως δεν βοηθάει στον προγραμματισμό ή στη χρηματοδότηση», τους συμβούλευσε. «Φαντάσου τι γινόταν όταν ήμασταν 8-9 εταίροι», ψιθύρισε ένας από τους Ελληνες. Μετά την ομιλία είχε έρθει ώρα για διάλειμμα και μια υπενθύμιση για τις διαφορές στην κουλτούρα ακόμα και στα μικρά: «Είναι 12.15 και ήδη αργά για το μεσημεριανό μας», είπε η Νορβηγίδα επικεφαλής.
Η ελληνική αποστολή γρήγορα εντόπισε την Ανε Λίσε Ρογκλιντάλεν υπεύθυνη για το ελληνικό πρόγραμμα. «Εάν δεν βρούμε σήμερα κάποιον Νορβηγό εταίρο, θα μας βρείτε εσείς;», τη ρώτησαν. «Οχι» τους είπε, ξεκαθαρίζοντας πάντως πως αυτό δεν είναι απαραίτητο: «Ισως πάρετε μερικούς έξτρα πόντους εάν συνεργαστείτε με μια νορβηγική εταιρεία, αλλά εάν η ιδέα είναι καλή, θα πάρετε τη χρηματοδότηση και μόνοι σας». Η ίδια είναι η πρώτη φορά που συνεργάζεται με ελληνικές επιχειρήσεις και όπως λέει στην «Κ» οι πρώτες εντυπώσεις είναι θετικές. Είναι αισιόδοξη για το πρόγραμμα, αλλά γνωρίζοντας τα θέματα ρευστότητας που έχει δημιουργήσει η κρίση την προβληματίζει το πώς οι εταιρείες θα εξασφαλίσoυν το δικό τους απαραίτητο κομμάτι της χρηματοδότησης (50% του συνολικού ποσού) από ίδια κεφάλαια ή τραπεζικό δανεισμό. «Τουλάχιστον το ΕΤΕΑΝ (Ελληνικό Ταμείο Επιχειρηματικότητας και Ανάπτυξης) θα μπορεί να εγγυηθεί για τις επιλεγμένες επιχειρήσεις που ζητούν τραπεζικό δανεισμό», εξήγησε στους Ελληνες συμμετέχοντες.
«Γίνονται πραγματάκια»
Στις 14.00 δόθηκε το σήμα για να ξεκινήσουν τα πρώτα ραντεβού. «Μιλήστε, κάντε φίλους, μην είστε ντροπαλοί. Και απευθύνομαι στους Νορβηγούς», είπε η επικεφαλής του προγράμματος και όλοι στην αίθουσα ξέσπασαν σε γέλια. «Γίνονται πραγματάκια», είπε ο κ. Σταυρουλάκης βγαίνοντας από τον πρώτο γύρο. Ολοι οι Ελληνες έκαναν τουλάχιστον ένα καλό ραντεβού. Η κ. Μπακάλη ήταν ενθουσιασμένη από τη γνωριμία με έναν Νορβηγό αρχιτέκτονα που ειδικεύεται σε μια μέθοδο που ανακαλύπτει την προϊστορία αλλά και τις ανάγκες επισκευής παλιών κτιρίων – κάτι που σίγουρα θα ήθελαν να χρησιμοποιήσουν στην Αθήνα.
Ο κ. Φιλιππόπουλος ήταν αισιόδοξος για ένα ραντεβού με κάποιους που κατασκευάζουν πλοία μεταφοράς αυτοκινήτων. Η εξειδίκευση της πατρινής εταιρείας στις μελέτες μέσω των οποίων ενισχύεται η δομική ακεραιότητα του σκαριού, ήταν –σύμφωνα με τον συνομιλητή του–απαραίτητη στη νορβηγική επιχείρηση. Αντίστοιχα, η ιδέα των δημιουργών του Facetraveller για live streaming της ιατρικής κατάστασης ενός ασθενούς, ενθουσίασε τον εκπρόσωπο πανεπιστημιακού νοσοκομείου. Μέχρι το επόμενο πρωί οι περισσότεροι είχαν ξεκινήσει δεύτερο γύρο συζητήσεων με τις νορβηγικές επαφές. Το πρώτο βήμα είχε γίνει.
Περισσότερες πληροφορίες για το πρόγραμμα θα βρείτε στην ιστοσελίδα της νορβηγικής πρεσβείας στην Ελλάδα.