Ηταν μέσα Οκτωβρίου του 1962 όταν οι αεροφωτογραφίες ενός αμερικανικού κατασκοπευτικού αεροσκάφους έκαναν γνωστό στη στρατιωτική και πολιτική ηγεσία των ΗΠΑ ότι η ΕΣΣΔ σχεδίαζε την εγκατάσταση πυραύλων με πυρηνικές κεφαλές στην Κούβα. Την Κούβα του Φιντέλ Κάστρο, που, τρία χρόνια μετά την εδραίωσή του στην εξουσία, βρισκόταν σε πορεία προσέγγισης με τη Μόσχα. Η προσέγγιση αυτή και η εγκατάσταση των εν λόγω πυραύλων σε ένα νησί που απέχει μόλις 300 μίλια από τις ακτές της Φλόριντα συνιστούσαν μια απειλή για τις ΗΠΑ που δεν μπορούσε να μείνει αναπάντητη. Το γεγονός ότι αυτή η ενέργεια εμφανίστηκε από την πλευρά των Σοβιετικών ως απάντηση που εξισορροπεί την εγκατάσταση αμερικανικών πυρηνικών πυραύλων στα εδάφη της Μεγάλης Βρετανίας, της Ιταλίας και κυρίως της Τουρκίας δεν άλλαζε τα πράγματα.
Ετσι, στις 22 Οκτωβρίου, ο Αμερικανός πρόεδρος Τζον Κένεντι ανακοινώνει ότι το αμερικανικό ναυτικό επιβάλλει στην Κούβα αυστηρό ναυτικό αποκλεισμό προκειμένου να μην πλησιάσουν το νησί τα σοβιετικά πλοία που μετέφεραν τους πυραύλους. Ταυτοχρόνως, ζήτησε άμεση έκτακτη σύγκληση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Εντούτοις, «δεν διετάχθη η ανάληψις επιθετικής δράσεως» (Καθημερινή, 23/10).
Στις 24 Οκτωβρίου, ο κύριος τίτλος της «Κ» σημείωνε ότι οι σοβιετικές αντιδράσεις στον επιβληθέντα αποκλεισμό ήταν «μετριοπαθείς», ενώ ο υπότιτλος υπογράμμιζε ότι «κρίσιμος κατάστασις θα δημιουργηθή μετά 7-10 ημέρας οπότε ρωσική νηοπομπή θα προσεγγίση εις την Κούβα». Η κρισιμότητα της κατάστασης για όλον τον πλανήτη ήταν προφανής και μεγάλη.
Ακολούθησαν αλλεπάλληλες διαβουλεύσεις, ελιγμοί κι από τις δύο πλευρές και παρεμβάσεις του ΟΗΕ. Στο πλαίσιο αυτό, ο ηγέτης της ΕΣΣΔ Νικίτα Χρουστσόφ πρότεινε να μην εγκατασταθούν ρωσικοί πύραυλοι στο νησί και να διαλυθούν οι βάσεις τους και, ταυτοχρόνως, να απομακρυνθούν οι αμερικανικοί πύραυλοι από την Τουρκία. Αυτό δεν έγινε αποδεκτό, συμφωνήθηκε, όμως, να μην εγκατασταθούν σοβιετικοί πύραυλοι στη Κούβα και, ταυτοχρόνως, να δεσμευτούν οι ΗΠΑ ότι δεν θα εισβάλουν στην Κούβα. Λίγο αργότερα, η πρόταση της Μόσχας για απομάκρυνση των αμερικανικών πυραύλων από την Τουρκία θα επανέλθει και θα γίνει αποδεκτή από την αμερικανική πλευρά.
«Η πιθανότητα εκρήξεως πυρηνικού πολέμου μειούται εις το ελάχιστον, εφόσον συνεχίζεται η σημερινή ισορροπία του τρόμου. Εξ άλλου, πιθανολογείται ότι της εξελίξεως αυτής θα επακολουθήση γενικοτέρα ύφεσις […]».