Νέα επεισόδια αναμένονται, στο αμέσως προσεχές διάστημα, στον «πόλεμο» που έχει ξεσπάσει μεταξύ των ιδιοκτητών Εργαστηρίων Ελευθέρων Σπουδών (ΕΕΣ) και το υπουργείο Παιδείας, με αφορμή τη μη αναγνώριση των πτυχίων ξένων πανεπιστημίων που συνεργάζονται με ελληνικά Εργαστήρια Ελευθέρων Σπουδών. Οι ιδιοκτήτες, αφού διαπίστωσαν ότι το υπουργείο Παιδείας τηρεί αμετακίνητη στάση και δεν υιοθετεί τη θέση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για ευθεία αναγνώριση των επαγγελματικών δικαιωμάτων των εν λόγω πτυχιούχων (10.000 περίπου), κατευθύνουν τις κινήσεις τους, έτσι ώστε, διά της… πλαγίας οδού, το υπουργείο Παιδείας είτε να αναγνωρίσει τα πτυχία είτε να συγκρουστεί για μία ακόμη φορά με την Κομισιόν.
Οπως ανέφερε στην «K» ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ιδιοκτητών Εργαστηρίων Ελευθέρων Σπουδών κ. Κωνσταντίνος Καρκανιάς, οι ιδιοκτήτες κατευθύνουν τους κατόχους πτυχίων ξένων πανεπιστημίων συνεργαζόμενων με ελληνικά ΕΕΣ, να αποκτούν επαγγελματικά δικαιώματα στις χώρες όπου αποφοίτησαν. Κατά την επιστροφή τους στην Ελλάδα, οι απόφοιτοι απευθύνονται στο αρμόδιο Τμήμα Αναγνώρισης Επαγγελματικών Προσόντων του υπουργείου Παιδείας από το οποίο επιδιώκουν αναγνώριση των επαγγελματικών τίτλων τους, με βάση την αρχή της ελεύθερης μετακίνησης και εγκατάστασης εργαζομένων στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Να σημειωθεί ότι η αναγνώριση των επαγγελματικών δικαιωμάτων γίνεται από αρμόδιο Τμήμα, το οποίο συστήθηκε με βάση το προεδρικό διάταγμα 165/23-6-2000. Το τελευταίο εκδόθηκε, προκειμένου να ενσωματωθεί στην ελληνική νομοθεσία η ευρωπαϊκή οδηγία 89/48 για την αναγνώριση διπλωμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, τα οποία πιστοποιούν επαγγελματική εκπαίδευση τουλάχιστον τριών ετών.
Η απόφαση
Ετσι, το αρμόδιο Τμήμα -αλλά και η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας- θα αναγκασθεί να εκδώσει θετική απόφαση. Αν αυτή είναι αρνητική, θα δώσει την ευκαιρία στους ιδιοκτήτες των ΕΕΣ να ξεκινήσουν νέο δικαστικό αγώνα, στον οποίο θα εμπλακούν και τα αρμόδια όργανα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ηδη, για το θέμα, η χώρα μας έχει καταδικαστεί μία φορά από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, ενώ συνεχείς είναι οι τοποθετήσεις του αρμόδιου Ευρωπαίου επιτρόπου ότι το προεδρικό διάταγμα 165/23-6-2000 δεν ενσωματώνει πλήρως την ευρωπαϊκή οδηγία 89/48.
Τι γίνεται, όμως, έως σήμερα στο αρμόδιο Τμήμα του υπουργείου Παιδείας, το οποίο κρίνει τις αιτήσεις των πτυχιούχων για αναγνώριση των επαγγελματικών δικαιωμάτων τους; «Στις αιτήσεις γίνεται και σύγκριση των σπουδών. Το μέρος των σπουδών που δεν γίνεται σε ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης δεν αναγνωρίζεται. Αλλωστε, την ευθύνη να ορίζει ποια είναι ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης έχει η κάθε χώρα. Αρα, για το συμβούλιο που εξετάζει τις εν λόγω αιτήσεις, ο πτυχιούχος που άρχισε τις σπουδές του σε ελληνικά ΕΕΣ λογίζεται ότι έχει δύο ανύπαρκτα χρόνια σπουδών», ξεκαθάρισε στην «K» η διευθύντρια του Τμήματος Αναγνώρισης Επαγγελματικών Προσόντων του υπουργείου Παιδείας κ. Δέσποινα Ανδρίτσου. Και διευκρινίζει ότι δεν αρκεί μόνο η επαγγελματική ταυτότητα του αιτούντα για να του αναγνωρισθούν τα επαγγελματικά δικαιώματα και ότι δεν γίνεται αυτόματη αναγνώριση, αλλά εξετάζονται και τα προγράμματα σπουδών. «Τα εργαστήρια ΕΕΣ, που συνεργάζονται με ξένα πανεπιστήμια, αναγράφουν στους τίτλους σπουδών μόνο τα χρόνια που γίνονται στο εξωτερικό. Πράγμα, που είναι απάτη», συμπλήρωσε η κ. Ανδρίτσου.
Η αναγνώριση
Ως εκ τούτου, όπως προκύπτει, ακόμη και εάν δεν αιτείται ακαδημαϊκή αναγνώριση του πτυχίου -για την οποία αρμόδιο είναι το Διεπιστημονικό Κέντρο Αναγνώρισης Τίτλων Σπουδών Αλλοδαπής (ΔΙΚΑΤΣΑ)- αλλά επαγγελματική αναγνώριση των δικαιωμάτων του πτυχιούχου και πάλι εξετάζεται το πρόγραμμα σπουδών, που παρακολούθησαν οι πτυχιούχοι. Ομως, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στις συνεχείς επισημάνσεις της προς την Ελλάδα, τονίζει ότι το εν λόγω Τμήμα Αναγνώρισης Επαγγελματικών Προσόντων δεν μπορεί να αξιολογεί το επίπεδο εκπαίδευσης του αιτούντα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Τμήματος Αναγνώρισης Επαγγελματικών Προσόντων του υπουργείου Παιδείας, από τις 28 Ιουνίου 2000 έως τις 24 Οκτωβρίου του 2001 έχουν κατατεθεί 161 αιτήσεις αναγνώρισης των επαγγελματικών προσόντων. Οπως ανέφερε στην «K» η κ. Ανδρίτσου, την αίτηση αναγνώρισης των επαγγελματικών προσόντων κρίνει συμβούλιο, το οποίο αποτελείται από οκτώ μέλη και στο οποίο συμμετέχει και εκπρόσωπος από το σωματείο του επαγγελματικού χώρου στον οποίο ανήκει ο αιτών.
Ως εκ τούτου, σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν και οι επαγγελματικοί σύλλογοι, οι οποίοι θέτουν ως όρο για την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων την ακαδημαϊκή αναγνώριση των πτυχίων των αιτούντων. Ετσι, εξαναγκάζουν επί της ουσίας τους πτυχιούχους σε νέες εξετάσεις, οι οποίες μοιάζουν με τις εξετάσεις του ΔΙΚΑΤΣΑ. Μάλιστα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, υπάρχουν καταγγελίες από 37 άτομα, που, αν και πέτυχαν την αναγνώριση των διπλωμάτων τους, δεν μπόρεσαν να ασκήσουν στην Ελλάδα το επάγγελμά τους. Οι περισσότερες καταγγελίες αφορούν το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος.
Οπως διαφαίνεται, η δύσκολη διαδικασία αναγνώρισης των επαγγελματικών προσόντων των διαφόρων πτυχιούχων του εξωτερικού «υποθάλπει» την προσπάθεια των επαγγελματικών ενώσεων να ελέγξουν τη διόγκωση της ήδη μεγάλης αγοράς εργασίας ορισμένων κλάδων. Χαρακτηριστική περίπτωση είναι ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών, ο οποίος ελέγχει ο ίδιος τις διαδικασίες κρίσεως ανάλογων αιτήσεων. Οπως ανέφερε στην «K» ο πρόεδρος του ΔΣΑ κ. Αντώνης Ρουπακιώτης, στην Αθήνα οι δικηγόροι φθάνουν τους 17.600, ενώ σε όλη τη χώρα τους 31.000 περίπου. «Δεν είμαι υπέρ της σφραγισμένης αλλά ούτε και της ασύδοτης αγοράς», τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Ρουπακιώτης.
Το στίγμα ΔΙΚΑΤΣΑ
Εννέα μήνες -κατά μέσο όρο- χρειάζεται το Διαπανεπιστημιακό Κέντρο Αναγνωρίσεως Τίτλων Σπουδών της Αλλοδαπής (ΔΙΚΑΤΣΑ) για να διεκπεραιώσει μία υπόθεση! Τα νέα -ευχάριστα στην όψη- γραφεία του Κέντρου ουδόλως μπορούν να συγκαλύψουν το γεγονός ότι η υπηρεσία στιγματίζεται από τα γνωστά δεινά του Δημοσίου: Μεγάλες ουρές, αργή εξυπηρέτηση, ευθυνοφοβία και αδυναμία των υπαλλήλων να δώσουν σαφείς απαντήσεις, νεύρα, ένταση στους πολίτες.
«Το ΔΙΚΑΤΣΑ λειτουργεί από το 1979 και η πρόβλεψη για τη λειτουργία του είναι για δώδεκα θέσεις μονίμου προσωπικού. Υπάρχει τελευταία υπόσχεση του υπουργείου Παιδείας για αύξηση των μονίμων θέσεων σε 40. Ολα τα προηγούμενα χρόνια οι υπηρεσίες του Κέντρου καλύπτονται από αποσπασμένο προσωπικό», ανέφερε στην «K» η διευθύντρια του ΔΙΚΑΤΣΑ κ. Ιουλία Ευσταθίου. Αυτό διογκώνει γεωμετρικά τα προβλήματα με δεδομένο τον μεγάλο φόρτο εργασίας (9.000 αιτήσεις το χρόνο), αφού η εκπαίδευση των νέων υπαλλήλων είναι δύσκολη και αποσυντονίζει όλη την υπηρεσία. Οι νέοι υπάλληλοι καλούνται να αποκτήσουν ειδικές γνώσεις για το εκπαιδευτικό σύστημα της κάθε ξένης χώρας, ώστε να μπορούν να κάνουν την ακαδημαϊκή αναγνώριση των τίτλων σπουδών από ξένα πανεπιστήμια.
Εξάλλου, η αναγνώριση των ξένων πτυχίων είναι ευαίσθητη και δύσκολη υπόθεση. Μέσα στην τελευταία διετία ανακαλύφθησαν 65 περιπτώσεις πλαστών πτυχίων -εφέρετο να έχουν εκδοθεί από πανεπιστήμια της Βουλγαρίας, της Γιουγκοσλαβίας και Δημοκρατιών της πρώην Σοβιετικής Ενωσης.
Για την επίσπευση, πάντως, των διαδικασιών το ΔΙΚΑΤΣΑ δρομολογεί μέτρα ώστε να κωδικοποιηθούν οι απαιτούμενες ενέργειες. Δεν χρειάζεται πλέον να μεταφράζονται τα δικαιολογητικά που είναι στα αγγλικά ή τα γαλλικά, ενώ υπάρχει η δυνατότητα ένα μέρος των ενεργειών (υποβολή δικαιολογητικών, απάντηση ΔΙΚΑΤΣΑ κ.ά.) να γίνει ταχυδρομικά.
Το αντίθετο