Ο Ζαχαρίας Πορταλάκης μπορεί να έφυγε σε νεαρή ηλικία από την Κρήτη για να σπουδάσει και να σταδιοδρομήσει στην Αθήνα, αλλά δεν ξέχασε ποτέ το Ηράκλειο. Ηδη, από το 2014 αποφάσισε να προχωρήσει σε μια δωρεά 65 θρησκευτικών εικόνων προς τη δραστήρια Εταιρεία Κρητικών Ιστορικών Μελετών. Χρονολογούνται από τον 15ο έως και τις αρχές του 20ού αιώνα και προέρχονται από την Κρήτη και τα Επτάνησα, την ηπειρωτική Ελλάδα, τα ευρύτερα Βαλκάνια και τη Ρωσία. Για τη μόνιμη έκθεσή τους παραχωρήθηκε ένας ειδικός χώρος στο «Ιστορικό Μουσείο Κρήτης», έναν φορέα με τον οποίο ο συλλέκτης συνεχίζει τη συνεργασία του, παρουσιάζοντας τμήματα της συλλογής νεοελληνικής τέχνης και ζωγραφικής.
Μέσα σε αυτά τα χρόνια έχουν διοργανωθεί πολύ αξιόλογες εκθέσεις καλλιτεχνών μεγάλου διαμετρήματος, όπως ο Γιάννης Σπυρόπουλος, ο Τσαρούχης, ο Παρθένης, ο Στάμος και ο Διαμαντής Διαμαντόπουλος. Ο Πορταλάκης ανακοίνωσε πρόσφατα την πρόθεσή του να στηρίξει την πρωτοβουλία της ΕΚΙΜ, ώστε να εγκατασταθεί ένα νέο μουσείο σε παλαιές βιομηχανικές αποθήκες της πόλης, κοντά στα τείχη, που θα εστιάζει στην εικαστική δημιουργία. Εκεί θα στεγαστούν και τα γλυπτά της συλλογής του, με το φιλόδοξο σχέδιο να υπάρχει και μια υπαίθρια γλυπτοθήκη. Το εγχείρημα θα έχει την αρωγή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, η οποία θέλησε να αναγνωρίσει τη γενναιοδωρία του συλλέκτη.
Η εκδήλωση έγινε στη βασιλική του Αγίου Μάρκου.
Σε μια συγκινητική τελετή, που έγινε πριν από λίγες ημέρες στη Βασιλική του Αγίου Μάρκου, ο Δήμος Ηρακλείου απένειμε στον Ζαχαρία Πορταλάκη το Βραβείο Ηθικής Τάξεως, για τη συνολική προσφορά του στη γενέτειρά του. Ο δήμαρχος Βασίλης Λαμπρινός αναφέρθηκε στη μεγάλη συνεισφορά του στην πόλη. Για την προσωπικότητα και την προσφορά του Πορταλάκη μίλησε επίσης ο καθηγητής της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης και πρόεδρος της Εταιρείας Κρητικών Ιστορικών Μελετών, Αλέξης Καλοκαιρινός. «Θέλησε και ενήργησε έτσι ώστε να κάνει τη συλλογή του δημόσια. Η μόρφωση είναι το πιο ισχυρό συστατικό της ηθικής τάξης», τόνισε. Τον λόγο πήραν, ακόμη, ο πρόεδρος της Εθνικής Πινακοθήκης, Απόστολος Μπότσος, και ο γ.γ. του υπουργείου Εσωτερικών, Μιχάλης Σταυριανουδάκης, που εκπροσώπησε την κυβέρνηση στην τελετή. Ο συλλέκτης αφιέρωσε τη βράβευση στους γονείς του, Γιώργο και Ελευθερία, που δεν βρίσκονται πλέον εν ζωή, ενώ υπογράμμισε πως έχει σημασία να έρθουν οι νεότερες γενιές σε επαφή με την τέχνη και να έχουν προσλαμβάνουσες που θα διαμορφώσουν την προσωπικότητα και την αισθητική τους.