H αγωνία στο κατακόρυφο: «Λες να…. βρέξει;» Εκανα καλά που σχεδίασα τον γάμο μου σε εξωτερικό χώρο; Θα μας τα χαλάσει άραγε ο καιρός το επόμενο Σαββατοκύριακο; Να κανονίσω για την επόμενη εβδομάδα ένα ειδυλλιακό τριήμερο; H πίεση είναι αφόρητη. Οι μετεωρολόγοι καλούνται να δώσουν απάντηση σε άπειρες ερωτήσεις που αφορούν το μέλλον, να μας καθησυχάσουν ή να μας κινητοποιήσουν. Και όσο η ανάγκη του… αγριεμένου πλήθους για αξιόπιστες μετεωρολογικές πληροφορίες γίνεται ολοένα και πιο επιτακτική, τόσο η πρόγνωση του καιρού εξελίσσεται σε έναν ανελέητο αγώνα δρόμου.
Δεν έχει περάσει πολύς καιρός από τότε που το χρονικό όριο των επτά ημερών για ακριβείς μετεωρολογικές προβλέψεις για συγκεκριμένο τόπο και χρόνο θεωρούνταν απροσπέλαστο. Σήμερα, ωστόσο, όπως διαβάζουμε και στο άρθρο του Andrew C. Revkiστους «Τάιμς της Νέας Υόρκης», οι δύο… υπερδυνάμεις της διεθνούς μετεωρολογικής ενημέρωσης, το Weather Channel (Weather.com) και το Accu Weather. com, έχουν ήδη φτάσει στο μέλλον. Πρώτο το Weather.com, το περασμένο φθινόπωρο, δημοσιοποίησε κατά περιοχή προβλέψεις για βάθος χρόνου 10 ημερών. Λίγους μήνες αργότερα, το Accuweather. com έσπασε το ρεκόρ, φθάνοντας τις 15 ημέρες. Επιστημονική φαντασία ή απλά φαντασία; O μετεωρολογικός κόσμος δεν άργησε να εκφράσει τις επιφυλάξεις του. Με ανακοίνωσή της, μάλιστα, τον περασμένο Μάρτιο, η Αμερικανική Μετεωρολογική Εταιρεία δήλωνε ότι τοπικά καιρικά φαινόμενα είναι αδύνατον να προβλεφθούν δύο εβδομάδες νωρίτερα. «Τέτοιες λεπτομερείς προγνώσεις δεν έχουν καμιά επιστημονική βάση», ανέφερε ρητά, ενώ ο dr James D. Laver, διευθυντής του Κέντρου Κλιματικών Προγνώσεων του Camp Springs, τόνιζε χαρακτηριστικά στους «Τάιμς» πως «στον ιδιωτικό τομέα συνηθίζουν να τεντώνουν το σχοινί».
Πρόοδος
Μολονότι, λοιπόν, οι επιστήμονες παραδέχονται ότι έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος όσον αφορά στην πρόγνωση του καιρού για μια περίοδο έως και δύο εβδομάδων, αυτό δεν σημαίνει ότι είναι εφικτή η πρόγνωση των καιρικών συνθηκών που θα επικρατούν μια δεδομένη μέρα σε έναν συγκεκριμένο τόπο. Στην εξέλιξη της μετεωρολογικής επιστήμης, πάντως, έχουν αναμφισβήτητα συμβάλλει η προηγμένη τεχνολογία που έχουν πια στη διάθεσή τους οι μετεωρολόγοι. Τα υπερσύγχρονα κομπιούτερς εκμηδενίζουν τον κίνδυνο λάθους, ενώ οι δορυφόροι κάνουν δυνατή τη μετεωρολογική μέτρηση σε περιοχές όπου δεν υπάρχουν σταθμοί, όπως είναι οι ωκεανοί.
Ακόμα, όμως, και με τη βοήθεια της τεχνολογίας, αυτό στο οποίο θα καταλήξουν στο τέλος θα είναι πάντα απλώς το πιο πιθανό σενάριο. Οτι, δηλαδή, σε μία εβδομάδα πιθανότατα θα βρέξει στη Θεσσαλονίκη, αλλά παραμένει άγνωστο το πότε και το πού ακριβώς.
Τα αποτελέσματα
Οι άνθρωποι της… εμπορικής μετεωρολογίας, αντίθετα, όπως ο ιδρυτής και πρόεδρος της Accuweather.com, δρ Joel N. Myers, δηλώνουν ότι μπορούμε να μείνουμε ήσυχοι ότι ο καιρικός παράγων (αν μη τι άλλο) είναι υπό έλεγχο. Οπως τονίζει στους New York Times, δεκάδες μετεωρολόγοι αξιολογούν νυχθημερόν τα αποτελέσματα των πιο προηγμένων αμερικανικών, ευρωπαϊκών και καναδικών μετεωρολογικών μοντέλων, στη συνέχεια προσθέτουν στην εξίσωση τις πληροφορίες σχετικά με την επίδραση του εδάφους, των λιμνών και των βουνών, με αποτέλεσμα να είναι σε θέση να παράγουν λεπτομερείς προγνώσεις για δεκάδες χιλιάδες περιοχές σε όλο τον κόσμο.
Το εάν «πέφτουν μέσα», βέβαια, μένει να το κρίνουν οι καταναλωτές, καθώς δεν υπάρχουν ανεξάρτητοι οργανισμοί που να ελέγχουν την εγκυρότητα των εμπορικών προγνώσεων. Εάν, με λίγα λόγια, άλλαξες χωρίς λόγο την ημερομηνία του γάμου σου, πιθανότατα δεν θα ξανακάνεις «κλικ» στη διεύθυνση των μετεωρολογικών site.
O καιρός στο διαδίκτυο
Οι ιστοσελίδες που ασχολούνται αποκλειστικά με τις καιρικές προγνώσεις και τα συν αυτώ γνωρίζουν ιδιαίτερη άνθηση στον κυβερνοχώρο, καθώς από αυτές αντλούν πληροφόρηση ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι – τουλάχιστον όσοι είναι ελάχιστα εξοικειωμένοι με τις νέες τεχνολογίες. Οι «ναυαρχίδες» του χώρου είναι συνήθως παρακλάδια μεγάλων οργανισμών MME ή μετεωρολογικών υπηρεσιών. Κυρίαρχη θέση ανάμεσά τους κατέχουν τα απολύτως εξειδικευμένα Weather.com και Accuweather.com, αλλά και οι σχετικές υπηρεσίες του CΝκαι BBC, που αριθμούν καθημερινά χιλιάδες επισκέψεις από ολόκληρο τον πλανήτη.
Τι προσφέρουν αυτές οι ιστοσελίδες; Το πλέον προφανές είναι οι καιρικές προγνώσεις. Για τις μεν ΗΠΑ, με ακρίβεια… χωριού. Για τον υπόλοιπο πλανήτη, συνήθως αφορούν τις μεγαλύτερες πόλεις κάθε χώρας και κυρίως όσες διαθέτουν αεροδρόμια. Οι πληροφορίες παρουσιάζονται σε απλά δελτία ή και με εντυπωσιακούς δορυφορικούς χάρτες και γραφικά. Τι άλλο μπορεί να ενδιαφέρει κάποιον, ο οποίος αναζητεί πληροφόρηση για τον καιρό; Αν όχι κάποιο ταξίδι, τότε τις συνθήκες στα χιονοδρομικά κέντρα και στα γήπεδα γκολφ, συμβουλές κηπουρικής για κάθε περιοχή και εποχή, θερμοκρασία των παράκτιων νερών, συμβουλές για την ηλιοθεραπεία και άλλα παρόμοια. Επίσης, επηρεάζονται κατά το δοκούν και από την τρέχουσα επικαιρότητα: όλα τα μεγάλα καιρικά sites έχουν πλέον ειδική παραπομπή για ένα πλήρες δελτίου καιρού για το Αφγανιστάν…
Οταν, όμως, το «Εξπρές Σαμίνα» καρφώθηκε στη βραχονησίδα, άρχισε η αντίστροφη μέτρηση. H ναυπηγική επιστήμη, βλέπεις, δεν έχει ανακαλύψει υλικό σκληρότερο από τα βράχια! Την επομένη του ναυαγίου, ο Σφηνιάς βρισκόταν στο στόχαστρο. Στην ατυχία, λένε, «το ένα φέρνει τ’ άλλο» κι έρχεται, φυσιολογικά, η γκρίνια και η αμφισβήτηση. Ο Παντελής έγινε «αυτός» ή «εκείνος» ή «ο αντιπρόεδρος» ή «ο υπεύθυνος».Ολα είχαν έλθει ανάποδα.Το ναυάγιο στις Πόρτες, το άλλο ναυάγιο, στη Σοφοκλέους. Ολα αυτά, ήταν και είναι «μέσα στο παιγνίδι». Κι αυτό το γνωρίζουν όλοι οι παίκτες του. Και, φυσικά, και ο Παντελής Σφηνιάς. Τα υπόλοιπα, έγιναν πολύ γρήγορα. H πίεση, η διαπόμπευση, το «άδειασμα»,η κατασταροφή. Το άλμα στο κενό δεν ήταν παρά «ένα ακόμα βήμα». O Σφηνιάς έβλεπε μπροστά, αλλά δεν κοίταζε γύρω του…