Με το εναγώνιο βλέμμα στραμμένο στις έρευνες για μία αποτελεσματική φαρμακευτική απάντηση στον νέο κορωνοϊό, συνεχίζεται η μάχη γιατρών και υγειονομικών αρχών κατά της πανδημίας. Σε παγκόσμιο επίπεδο αλλά και στη χώρα μας δοκιμάζονται κοκτέιλ φαρμάκων, που είτε στοχεύουν στον πολλαπλασιασμό του ιού στον οργανισμό είτε στην απόκριση του ανοσολογικού συστήματος έναντι του ιού, ενώ ταυτόχρονα οι Αρχές έχουν ξεκινήσει αγώνα δρόμου για να προμηθευτούν επαρκείς ποσότητες των πιο «ελπιδοφόρων» φαρμάκων. Μάλιστα, οι ειδικοί εκτιμούν ότι έως το τέλος Μαΐου θα υπάρχουν νέα δεδομένα για τη θεραπεία του COVID-19.
Οπως διευκρίνισε στην «Κ», ο παθολόγος – λοιμωξιολόγος καθηγητής Παθολογίας του Ιατρικού Τμήματος Πανεπιστημίου Πατρών και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων για τον νέο κορωνοϊό, Χαράλαμπος Γώγος, οι θεραπείες που δοκιμάζονται αυτή τη στιγμή διεθνώς και χορηγούνται σε ασθενείς και στην Ελλάδα, αφορούν δύο κατηγορίες φαρμάκων. Είτε πρόκειται για αντιιικές ουσίες που στοχεύουν στον πολλαπλασιασμό του ιού είτε σε ουσίες ανοσοπαρέμβασης, δηλαδή ουσίες που στοχεύουν στην απόκριση του ανοσολογικού συστήματος στη δράση του ιού, η οποία μπορεί σε μερικές περιπτώσεις να είναι καταστροφική για τον ασθενή και να επιφέρει πολυοργανική ανεπάρκεια.
«Από τα υπάρχοντα σχήματα που ήδη χρησιμοποιούνται και στη χώρα μας, το πιο δραστικό φαίνεται να είναι η χλωροκίνη, ένα γνωστό ανθελονοσιακό που χορηγείται και σε ρευματικές παθήσεις και το οποίο δρα τόσο στην είσοδο του ιού στο κύτταρο όσο και στην ανοσιακή απάντηση του οργανισμού. Το φάρμακο αυτό έχει δοθεί σε μεγάλο αριθμό ασθενών σε χώρες όπου εκδηλώνεται αυτή η στιγμή επιδημία, αλλά και στη χώρα μας, με σχετικά θετικά αποτελέσματα στη μείωση του ιικού φορτίου του κορωνοϊού, αλλά χωρίς να αποτελεί πανάκεια στην αντιμετώπιση της νόσου».
Σύμφωνα με τον καθηγητή, η χλωροκίνη μπορεί να χορηγηθεί και σε συνδυασμό με άλλα φάρμακα όπως το αντιβιοτικό αζιθρομυκίνη, και το αντιρετροϊκό λοπιναβίρη. «Υπάρχουν κλινικά δεδομένα από την Κίνα, την Ισπανία και την Ιταλία με ενδείξεις αποτελεσματικότητας αυτών των σχημάτων, ως επικουρικής θεραπείας πέραν της υποστηρικτικής σε ασθενείς που κάνουν σοβαρή λοίμωξη του αναπνευστικού. Χορηγούνται σχετικά νωρίς κατά τη διάρκεια της λοίμωξης, δηλαδή αμέσως μετά την εμφάνιση της πνευμονίας», σημειώνει ο κ. Γώγος.
Επίσης, «μεταξύ των ανοσοτροποποιητικών φαρμάκων που αξιολογούνται σε αυτή τη φάση είναι και η τοσιλιζουμάμπη, η οποία παρεμβαίνει στην ανοσολογική απάντηση των βαρέως πασχόντων, αναστέλλοντας τον υποδοχέα της ιντερλευκίνης 6, μιας κυτοκίνης η οποία σε περιπτώσεις έντονης λοίμωξης, υπερπαράγεται και μπορεί να οδηγήσει σε βλάβες οργάνων. Πρόκειται για ένα φάρμακο που έχει δοκιμαστεί σε κάποιες περιπτώσεις ασθενών και πιθανόν να έχει θετικά αποτελέσματα στη θεραπεία του COVID-19».
Τα πειραματικά
Σε εξέλιξη βρίσκονται κλινικές μελέτες και για την αποτελεσματικότητα δύο αντιιικών φαρμάκων: της φαβιπιραβίρης –ιαπωνικής εταιρείας φάρμακο το οποίο η χώρα μας έχει ήδη παραγγείλει– και της ρεμντεσιβίρης.
Πρόκειται για πειραματικά φάρμακα που έχουν χρησιμοποιηθεί στον Εμπολα, στη γρίπη, στον κίτρινο πυρετό και σε άλλες ιογενείς παθήσεις, χωρίς ιδιαίτερα αποτελέσματα, αλλά φαίνεται ότι μπορεί να έχουν δράση στον συγκεκριμένο κορωνοϊό. «Ειδικά η ρεμντεσιβίρη, η οποία έχει χορηγηθεί και σε μικρό αριθμό ασθενών στην Ελλάδα, φαίνεται να είναι το πλέον ελπιδοφόρο, θα έλεγα η αιχμή του δόρατος, για τη θεραπεία του COVID-19», σημειώνει ο κ. Γώγος και προσθέτει «η δραστικότητά του αναμένεται να αποδειχθεί περί τις αρχές Μαΐου, όταν ολοκληρωθεί μεγάλη πολυκεντρική μελέτη που διεξάγεται με τη συμμετοχή περισσότερων από 1.000 ασθενών».
Ταυτόχρονα, περίπου 20 εμβόλια σε αυτή τη φάση δοκιμάζονται από πολλά ερευνητικά κέντρα και φαρμακευτικές εταιρείες. Πρόκειται για εμβόλια τόσο για την πρόληψη της νόσησης, όσο και για τη θεραπεία με την παροχή αντισωμάτων. Μάλιστα, έχουν καταγραφεί περιπτώσεις που χορηγήθηκε σε ασθενείς πλάσμα από άτομα που είχαν νοσήσει και ιαθεί και το οποίο περιείχε μία έτοιμη «διαβασμένη» ανοσία για την καταπολέμηση της νόσου.
Ο κ. Γώγος καταλήγει, «παρά τη μεγάλη ταχύτητα με την οποία τρέχουν αυτή τη στιγμή οι έρευνες, δεν προβλέπεται να αναπτυχθεί εμβόλιο τους επόμενους έξι μήνες. Αντίθετα, σε ό,τι αφορά τη θεραπεία, εκτιμώ ότι δεν είμαστε πολύ μακριά, και το αργότερο μέχρι το τέλος Μαΐου θα έχουμε νέα δεδομένα».