Με μέτρα για την προστασία της υγείας πολιτών, δικαστών και υπαλλήλων στα δικαστήρια, η κυβέρνηση έχει ήδη οργανώσει την υπολειτουργία της Δικαιοσύνης, ενώ οι φόβοι για κατάρρευση του δικαστικού συστήματος, ειδικά στην ποινική δικαιοσύνη, έχουν ήδη οδηγήσει το αρμόδιο υπουργείο στην άμεση λήψη μέτρων από τώρα, ώστε να μην υπάρξουν φαινόμενα μαζικής αρνησιδικίας λόγω της παρατεταμένης υπολειτουργίας των δικαστικών υπηρεσιών.
Ο υπουργός Δικαιοσύνης Κωνσταντίνος Τσιάρας εξασφάλισε ήδη μεγάλη ποσότητα σε ειδικές μάσκες, γάντια και απολυμαντικά υγρά για τα δικαστήρια, προκειμένου υπάλληλοι, δικαστές και εισαγγελείς να προστατευθούν, ενώ με κοινή υπουργική απόφαση (ΚΥΑ) η υπολειτουργία της Δικαιοσύνης στο σύνολό της έχει παραταθεί έως τις 10 Απριλίου.
Ελάχιστες δίκες γίνονται, βασικά μόνον τα αυτόφωρα, τα οποία στη συντριπτική τους πλειονότητα αφορούν τους παραβάτες των μέτρων για τον κορωνοϊό, καθώς και εξαιρετικά επείγουσες δικαστικές διαδικασίες, όπως οι περιπτώσεις υποδίκων για βαριά αδικήματα για τους οποίους λήγουν τα 18μηνα προσωρινής κράτησης και πρέπει να ολοκληρωθούν οι δίκες προκειμένου να μην προλάβουν να βγουν από τις φυλακές.
Επίσης διεξάγονται κατ’ εξαίρεση ορισμένες πολύ επείγουσες διαδικασίες σε αστικές υποθέσεις στα πολιτικά δικαστήρια, ενώ το ίδιο γίνεται στο Συμβούλιο της Επικρατείας και το Ελεγκτικό Συνέδριο για την αντιμετώπιση αιτημάτων με επείγοντα χαρακτήρα.
Τηλεδιασκέψεις
Με δεδομένη την υπολειτουργία της Δικαιοσύνης, τα ανώτατα δικαστήρια, με πρώτα το Συμβούλιο της Επικρατείας και το Ελεγκτικό Συνέδριο (ο Αρειος Πάγος ακόμα δεν έχει προχωρήσει όσο τα άλλα), οργανώθηκαν και πλέον έχουν ξεκινήσει τηλεδιασκέψεις μεταξύ των ανωτάτων δικαστικών λειτουργών σε υποθέσεις που έχουν ήδη εκδικαστεί, προκειμένου να εκδοθούν οι σχετικές αποφάσεις. Τόσο ο πρόεδρος του ΣτΕ, Αθανάσιος Ράντος, όσο και του Ελεγκτικού Συνεδρίου, Ιωάννης Σαρμάς, έχουν προχωρήσει το πρόγραμμα των τηλεδιασκέψεων, που εφαρμόζεται από τα τμήματα των δικαστηρίων, πλην της Ολομέλειας, όπου οι συνθέσεις των δικαστικών σχηματισμών είναι πολυπρόσωπες και προς το παρόν δεν έχουν οργανωθεί τηλεδιασκέψεις.
Τηλεδιασκέψεις όμως οργανώθηκαν ήδη και σε άλλα δικαστήρια, όπως το Εφετείο της Αθήνας, προκειμένου να εκδοθούν αποφάσεις, ενώ ο ίδιος ο υπουργός Δικαιοσύνης επικοινώνησε προσωπικά με τους προέδρους των ανωτάτων δικαστηρίων και τους διευθύνοντες τα μεγάλα δικαστήρια και τις εισαγγελίες, προκειμένου να μεταδοθεί το μήνυμα της άμεσης έκδοσης αποφάσεων από τους δικαστές κατά τον χρόνο που τα δικαστήρια παραμένουν κλειστά. Οι φόβοι για το ενδεχόμενο κατάρρευσης μέρους του δικαστικού συστήματος, κυρίως στις ποινικές δίκες, λόγω της παρατεταμένης υπολειτουργίας της δικαιοσύνης, έχουν σημάνει συναγερμό στο υπουργείο Δικαιοσύνης.
Τα υπαρκτά και χρόνια προβλήματα του δικαστικού μας συστήματος με το μεγάλο στοκ των αδίκαστων υποθέσεων, όπως είναι φυσικό, διογκώνονται τώρα από την υπολειτουργία της δικαιοσύνης λόγω κορωνοϊού, και η επόμενη μέρα των μέτρων για την πανδημία εκτιμάται ως εξαιρετικά δύσκολη. Πέραν των μέτρων που ήδη λαμβάνονται, τόσο η ηγεσία της Δικαιοσύνης όσο και ο υπουργός Κωνσταντίνος Τσιάρας κρίνουν ως απαραίτητη την επέκταση λειτουργίας των δικαστηρίων και το καλοκαίρι και τη μείωση του χρόνου των δικαστικών διακοπών που ξεκινούν την Ιη Ιουλίου και φθάνουν έως τις 15 Σεπτεμβρίου. Η εξαγγελία και μόνον της μείωσης του χρόνου των δικαστικών διακοπών αντιμετωπίστηκε αρνητικά από δικαστικές ενώσεις (Ενωση Εισαγγελέων και Διοικητικών Δικαστών) προκαλώντας αίσθηση ενόψει των νέων δυσκολιών που όλοι οι πολίτες αντιμετωπίζουν από την πανδημία, με χιλιάδες από αυτούς να μην έχουν καν εισόδημα και να κινδυνεύουν να μείνουν και χωρίς δουλειά.
Στο πλαίσιο της λήψης μέτρων για την επόμενη ημέρα υπάρχουν επίσης ήδη εισηγήσεις για επέκταση και του ωραρίου λειτουργίας των δικαστηρίων, κυρίως στα ποινικά και πολιτικά δικαστήρια, προκειμένου να αντιμετωπιστεί ο όγκος των αδίκαστων υποθέσεων.
Παράλληλα, υπάρχουν ήδη και περιπτώσεις αιτημάτων δικαστικής προστασίας για συμβάσεις και κίνηση της οικονομίας, που επείγουν, και το υπουργείο μελετά την κατ’ εξαίρεση εκδίκασή τους όπου είναι αναγκαίο.