«Ζούμε μια πρωτόγνωρη κατάσταση, που επηρεάζει τόσο την ατομική όσο και την κοινωνική σφαίρα της ζωής μας. Πολλές δραστηριότητές μας αναστέλλονται και άλλες αλλάζουν τρόπο υλοποίησης. Στην παρούσα έκτακτη συνθήκη, η σύγχρονη τεχνολογία είναι βοηθητική και αναγκαία», σημειώνει στην «Κ» η καθηγήτρια Εγκληματολογίας Χριστίνα Ζαραφωνίτου, διευθύντρια του προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών Εγκληματολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου. «Η εκπαιδευτική μας δραστηριότητα συνεχίζεται πλέον με τη μορφή τής εξ αποστάσεως διδασκαλίας μέσα από τις δυνατότητες που προσφέρουν οι διαδικτυακές πλατφόρμες», αναφέρει η κ. Ζαραφωνίτου.
Οι τηλεδιασκέψεις, η συνεργασία από απόσταση, αποτελούν πλέον καθημερινότητα για τους περισσότερους εργαζομένους. Στο Πάντειο Πανεπιστήμιο «επιλέγουμε ανάλογα με το είδος του μαθήματος, το μέγεθος του ακροατηρίου κ.λπ., έτσι ώστε να συνδυάζεται η παράδοση του μαθήματος από τον καθηγητή με την ταυτόχρονη προβολή διαφανειών και λοιπού αρχειακού υλικού και ταυτόχρονα να εξασφαλίζεται η δυνατότητα συζήτησης, ανταλλαγής απόψεων και ερωταπαντήσεων τόσο μέσω του συστήματος γραπτής συνομιλίας που προσφέρουν οι εν λόγω πλατφόρμες όσο και με οπτική επαφή. Η συγχρονική αυτή μορφή διδασκαλίας συνδυάζεται με την ασύγχρονη, που συνίσταται στην ανάρτηση εκπαιδευτικού υλικού στο eclass όπου έχουν πρόσβαση όλοι οι εγγεγραμμένοι φοιτητές, καθώς και στην επίβλεψη μεταπτυχιακών και προπτυχιακών εργασιών και ασκήσεων μέσω του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και των λοιπών μέσων εξατομικευμένης επικοινωνίας», λέει η κ. Ζαραφωνίτου και συνεχίζει:
«Τα παραπάνω ήδη τέθηκαν σε εφαρμογή και η ανταπόκριση των φοιτητών είναι ιδιαίτερα θετική και ενθουσιώδης. Εξυπακούεται ότι η άμεση επικοινωνία που προσφέρει η αίθουσα διδασκαλίας δεν υποκαθίσταται σε καμία περίπτωση από την εξ αποστάσεως. Ομως, δεδομένων των συνθηκών, αποτελούσε αίτημα και των ίδιων των φοιτητών μας, αλλά και δική μας επιθυμία να αξιοποιηθούν οι τεχνολογικές δυνατότητες προς όφελος τόσο της γνώσης όσο και της ηθικής υποστήριξης που απορρέει από τη συνέχιση της επικοινωνίας μας με τους φοιτητές μας για τη δημιουργική διαχείριση του “ελεύθερου” χρόνου τους καθ’ όλο το διάστημα της πανδημίας. Ετσι, με τη στήριξη και των πανεπιστημιακών οργάνων, το πρόγραμμα τόσο των προπτυχιακών όσο και των μεταπτυχιακών σπουδών συνεχίζεται κανονικά, ενώ η μεγάλη συμμετοχή και ο ενθουσιασμός που προσλαμβάνουμε από τους φοιτητές μας μετατρέπει την “ψυχρή” τεχνολογία σε “ζωντανή” αίθουσα διδασκαλίας».
Τα προβλήματα μιας τηλεδιάσκεψης με σχετικά μεγάλο ακροατήριο σημειώνει ο Βασίλης Κατσούρος, διευθυντής του Ινστιτούτου Επεξεργασίας Λόγου του Ερευνητικού Κέντρου «Αθηνά» και συνεργαζόμενος καθηγητής στο Τμήμα Πληροφορικής του ΕΚΠΑ, στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα «Επιστήμη δεδομένων και τεχνολογίες πληροφορίας». «Συνήθως δεν υπάρχει οπτική επαφή με όλους, καθώς ο κάθε φοιτητής στο σπίτι του έχει διαφορετικό ρυθμό μετάδοσης δεδομένων, ορισμένοι δεν έχουν ή δεν ανοίγουν την κάμερα».
Εκτός από τη σύγχρονη τηλεσυνεργασία και επικοινωνία με τους φοιτητές του, ο κ. Κατσούρος, όπως και η κ. Ζαραφωνίτου, έχει και ασύγχρονη τηλεσυνεργασία και επικοινωνία μέσω του eclass. «Υπάρχει ένα εσωτερικό σύστημα όπου οι φοιτητές μπορούν να δουν τα μηνύματα και τις σημειώσεις μου, να ανεβάζουν τις εργασίες που τους αναθέτω, να ανταλλάσσουμε σχόλια». Αντίστοιχα στο ερευνητικό κέντρο «έχουμε ασύγχρονες τηλεσυνεργασίες και επικοινωνίες και σύγχρονες τηλεσυνεργασίες. Κατά τις ασύγχρονες, σε έναν κοινό χώρο ανεβάζουμε κείμενα, αρχεία, τα αποτελέσματα ενός πειράματος και ο καθένας βλέπει και αξιοποιεί αυτά τα δεδομένα στον δικό του χρόνο. Κατά τις σύγχρονες, έχουμε τηλεδιασκέψεις σε επιμέρους ομάδες, όπου δοκιμάζουμε λύσεις, βλέπουμε τα αποτελέσματα, παρεμβαίνουμε με σχόλια, και μία φορά την εβδομάδα βρισκόμαστε όλοι μαζί και με βάση μια δομημένη ατζέντα παρουσιάζουμε την πρόοδο που έχει κάνει η κάθε ομάδα πάνω σε ένα κοινό έργο. Αλλά όλα αυτά είναι πολύ εύκολα και συνηθισμένα στο ερευνητικό κέντρο, καθώς συμμετέχουμε σε πολλά έργα σε συνεργασία με ομάδες από το εξωτερικό», αναφέρει ο κ. Κατσούρος.
«Ο χρόνος είναι παραγωγικότερος»
Ενα επιπλέον πλεονέκτημα των τηλεδιασκέψεων είναι η εξοικονόμηση χρόνου. «Επιλέγεις τα πιο σημαντικά θέματα και συμπυκνώνεις την παρουσίασή τους, ώστε μέσα σε μία ώρα να έχει καλυφθεί η ατζέντα. Ομοίως στο πανεπιστήμιο, δεν είναι αναγκαίο πλέον το τρίωρο μάθημα, όπως όταν υπήρχε φυσική παρουσία, το μοιράζουμε σε δύο ή τρία 45λεπτα», καταλήγει ο κ. Κατσούρος.
Τη μείωση του χρόνου συνεννοήσεων που επιτυγχάνεται με τις τηλεδιασκέψεις επισημαίνει και ο Μάριος Κοσμίδης, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της φαρμακευτικής εταιρείας Win Μedica, αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδας. «Ο χρόνος είναι μικρότερος και παραγωγικότερος. Στη φυσική παρουσία συζητάς και πράγματα που δεν αποτελούν μέρος της ατζέντας. Στην τηλεδιάσκεψη υπάρχει ένα πιο ψυχρό θα λέγαμε περιβάλλον επικοινωνίας».
Η εταιρεία, η οποία απασχολεί 140 άτομα, λειτουργεί αυτήν την εποχή με 5-7 άτομα, με προσωπικό ασφαλείας, οι υπόλοιποι δουλεύουν από το σπίτι. «Οι τηλεδια-σκέψεις δεν μας ήταν άγνωστες, πραγματοποιούνταν σε πολλά επίπεδα και πριν, με το εσωτερικό και το εξωτερικό, αποτελούσαν μέρος της καθημερινότητας και της δουλειάς μας», αναφέρει ο κ. Κοσμίδης. «Τώρα αυξήθηκαν. Το διοικητικό συμβούλιο γίνεται με τηλεδιάσκεψη, η ομάδα management της εταιρείας λειτουργεί με τηλεδιάσκεψη, οι συναντήσεις που πραγματοποιούνταν πριν με φυσική παρουσία έχουν υποκατασταθεί με τηλεδιασκέψεις. Η τεχνική υπηρεσία της εταιρείας μάς έχει διασυνδέσει και βλέπουμε όλοι όλους, μιλάμε μαζί τους, όπως γινόταν και πριν όταν ήμασταν στην ίδια αίθουσα, κάνουμε παρουσιάσεις, σχόλια, διευκρινίσεις με τον ίδιο ρυθμό και την ίδια ένταση. Καθημερινά, προσωπικά, έχω δύο με τρεις τηλεδιασκέψεις, ενώ έχει αυξηθεί πολύ και ο χρόνος χρήσης του τηλεφώνου, έχει σχεδόν διπλασιαστεί. Κατά άλλα, όλα συνεχίζονται, πλέον από απόσταση, χωρίς κάποια άλλη διαφοροποίηση. Είναι τέτοια η ηλεκτρονική διάρθρωση της εταιρείας, που ακόμη και οι υπογραφές μπαίνουν ηλεκτρονικά. Μου λείπει η προσωπική επαφή με τους συνεργάτες μου, όμως η δουλειά μας βγαίνει κανονικά. Αντίθετα, τα μέτρα για την ανάσχεση μετάδοσης του κορωνοϊού έχουν επηρεάσει την επαφή των πωλητών μας με τους γιατρούς, πρακτικά δεν υπάρχει πια, δεν υπάρχει διάλογος, παρά μόνον η μετάδοση κάποιας γνώσης, πληροφορίας, που δεν υποκαθιστά τη φυσική επαφή», λέει ο κ. Κοσμίδης.