Φέτος κάναμε Πάσχα στο μπαλκόνι. Σε αυστηρό οικογενειακό κύκλο, χωρίς πολλά συμπαρομαρτούντα. Τι μας έλειψε περισσότερο από τη φετινή γιορτή; Ποιο ανασύρουμε σήμερα, υπό το πρίσμα της απομόνωσης, ως το αγαπημένο μας Πάσχα; Ζητήσαμε από πέντε φίλους να «τυλίξουν» σε 150 λέξεις και να μας προσφέρουν την πιο δυνατή πασχαλιάτικη ανάμνησή τους.
Επιστήμη Μπινάζη
Εκφωνήτρια
Οταν ήσουν έφηβη και είχες μια βδομάδα σχολικές διακοπές, ο εγκλεισμός σε ένα μακρινό χωριό της Θράκης, μακριά από φίλους και συμμαθητές, δεν ήταν και η ιδανικότερη συνθήκη να περάσεις ωραία το Πάσχα. Ο πατέρας μου, που αντιλαμβανόταν περισσότερα απ’ όσα επέτρεπαν τα λόγια του να φανούν, ανέλαβε ένα Πάσχα να με ψυχαγωγήσει ξεναγώντας με σε γωνιές όπου έζησε ως παιδί. Αδυνατούσα να φανταστώ τον πατέρα μου παιδί, αλλά εκείνο το Πάσχα αφήσαμε τις γυναίκες να ετοιμάζουν το παραδοσιακό θρακιώτικο αρνί γεμιστό με ρύζι και πηδήξαμε σε μάντρες χαμόσπιτων όπου μικρός φυλούσε τα εργαλεία του. Εκείνα που κάποτε θα τον οδηγούσαν έξω από τη βαρετή αγροτική ζωή της οικογένειάς του. Με οδήγησε σε ένα εκκλησάκι που έχτισε ο πατέρας του κουβαλώντας πέτρα πέτρα απ’ το βουνό, στη μνήμη του πρόωρα χαμένου από άγνωστη αρρώστια μικρού παιδιού του. Τσαλαβουτήσαμε σε ένα ρέμα που μάλλον πήγαζε από κάποιον παραπόταμο του Νέστου. Μου έμαθε να αναγνωρίζω τα πουλιά από το κελάηδημα κι έπειτα μου ’βαζε τεστ.
Κάποια στιγμή καθίσαμε σε μια πέτρα. Τη χάιδεψε με τις μεγάλες χούφτες του και κοίταξε ψηλά. Επειτα δάκρυσε. Δεν τον ρώτησα γιατί. Ηταν δάκρυ νοσταλγίας και ευτυχίας. Αυτό μπορούσα να το αναγνωρίσω. Από τα σπίτια του χωριού μακριά ακουγόταν το «σήκω χόρεψε κουκλί μου», σήμα ότι έπρεπε να επιστρέψουμε στο επιβεβλημένο γλέντι ένεκα της ημέρας.
Αρης Δημοκίδης
Διευθυντής Μικροπράγματα LIFO
Ηταν ντροπιαστικό. Δεν μπορούσαμε να τους βλέπουμε άλλο. Στο τέλος, η αδερφή μου κι εγώ τρέξαμε στο αυτοκίνητο και περιμέναμε να έρθουν για να φύγουμε. Αλήθεια, δεν τους είχαμε ξαναδεί έτσι σ’ όλα τα (λίγα) χρόνια ζωής μας. Εκεί στην ύπαιθρο, ανάμεσα στις σούβλες και μπροστά σε ένα σωρό αγνώστους μας, κατέβαζαν δυο δυο τα ποτηράκια κρασί και γελούσαν δυνατά. Μιλούσαν περίεργα κι έκαναν «χικ» κάθε τόσο.
Γλώσσευαν την μπέρδα τους και είχαν γίνει διαχυτικοί μεταξύ τους. Μέχρι που φιλιόντουσαν μπροστά σ’ όλον τον κόσμο! Οταν άρχισαν να χορεύουν αγκαλιασμένοι, θέλαμε να ανοίξει η γη να μας καταπιεί. Περιμέναμε στο αυτοκίνητο για ώρα, βλέποντάς τους από μακριά να τα δίνουν όλα, και κάναμε πολλά επικριτικά «τσκ, τσκ, τσκ». 35 χρόνια μετά, μακάρι να ξαναβρισκόμασταν εκεί, με τη μαμά μας ζωντανή. Θα βγαίναμε απ’ το αμάξι, θα επιστρέφαμε στη γιορτή, θα βρέχαμε τη γλώσσα μας με τις πρώτες σταγόνες κρασιού της ζωής μας και θα χορεύαμε κι εμείς. Μέχρι να νυχτώσει.
Τάκης Τσιρτσώνης
Ιδιωτικός υπάλληλος
Οταν ήμουν παιδί –αλλά και αργότερα– κάναμε συνήθως Πάσχα στο εξοχικό των δικών μου στη Νέα Μάκρη. Ο πατέρας μου ετοίμαζε από νωρίς το αρνί, το έδενε στη σούβλα και το ψήναμε στον κήπο (με εμένα να αναλαμβάνω συνήθως το κυρίως κομμάτι της δουλειάς με αντάλλαγμα την ησυχία μου και κάμποσο ούζο). Το Πάσχα του 2015, παρ’ όλα αυτά, η σωματική κατάσταση των δικών μου δεν επέτρεπε εκδρομές κι ο πατέρας μου το έφερε βαρέως – γίνεται Πάσχα δίχως σούβλα; Με τα παιδιά μου –στην εφηβεία τότε και τα δύο– στήσαμε μια μικρή συνωμοσία. Αγοράσαμε καινούργια ψησταριά, κάρβουνα, αρνί και όλα τα χρειώδη και κάναμε τον κήπο της πολυκατοικίας των δικών μου στο Χαλάνδρι… εξοχικό. Με αρνί στη σούβλα, κρασί και μουσικές – κοιτώ τις φωτογραφίες και σκέφτομαι πως ίσως ήταν η τελευταία φορά τότε που χορέψαμε όλοι μαζί. Εκείνο που κάνει στο μυαλό μου το συγκεκριμένο Πάσχα αξέχαστο είναι η χαρά που, θυμάμαι, είχα νιώσει ανταποδίδοντας για μία φορά λίγη από την αγάπη που για χρόνια είχα εισπράξει.
Μαρίνα Λεωνιδοπούλου
Managing partner Out of the Box
Το αγαπημένο μου Πάσχα είναι στιγμιότυπα: το κυνήγι του Επιταφίου, από εκκλησιά σ’ εκκλησιά, στα χωριά της Καρύστου, το τουρνουά whist στην Πάτμο, το γεύμα στο οινοποιείο στις όχθες του Δούναβη, το αναστάσιμο δείπνο στο μεγάλο τραπέζι του αρχοντικού στο Παλιό Λιμάνι, μια μεγάλη παρέα σ’ εκείνον τον φανταστικό κήπο στην Κόστα, μια σουρεαλιστική Ανάσταση μέσω τρανζίστορ σ’ ένα ξωκκλήσι στη Μύκονο, μια ξάπλα, μπρούμυτα, στην πλώρη ενός ιστιοπλοϊκού που ταξιδεύει, μια τελευταία κατεβασιά στη Φτερόλακκα, ένα αγαπημένο μπόξερ να καλπάζει στο χωράφι με τις παπαρούνες στη Μυτιλήνη, μια μεγάλη βόλτα, το σούρουπο, στην έρημη Αθήνα, που μυρίζει άνθη νεραντζιάς. Το φετινό Πάσχα δεν θα είναι, έπειτα από λίγα χρόνια, παρά άλλο ένα αγαπημένο στιγμιότυπο: το τσούγκρισμα αυγών στο Zoom, στην έρημη Αθήνα, που μυρίζει άνθη νεραντζιάς.
Κώστας Ονισένκο
Δημοσιογράφος
Η μακαρίτισσα γιαγιά μου έλεγε πως ο καθένας θα συναντήσει μια φορά στη ζωή του τον Χριστό, μια παραμονή του Πάσχα. Και ενώ κάθε Πάσχα έκανα ό,τι και τα άλλα παιδιά, η ανησυχία είχε φωλιάσει μέσα μου. Τι και αν Τον συναντούσα και Τον προσπερνούσα; Αν είχε μεταμορφωθεί σε ζητιάνο και δεν είχα λεφτά να Του δώσω; Θεωρούσα άδικο ότι μια μέρα γιορτής για τους άλλους, για εμένα είχε χάσει μέρος από τη «ξεγνοιασιά» της. Αβίαστα μετατράπηκε σε επέτειο περισυλλογής σχετικά με τον συμβολισμό κάποιου που ενσυνείδητα επέτρεψε να τον σταυρώσουν επειδή πίστευε ότι με τον θάνατό Του θα σώσει όλους τους υπόλοιπους. Και τι σχέση έχει αυτό με τα βαμμένα αυγά και τα αρνιά στη σούβλα. Κανείς δεν μοιραζόταν τις ανησυχίες μου και τα τελευταία χρόνια το Πάσχα είχε χάσει κάθε νόημα για εμένα. Μέχρι σήμερα, όπου καθένας ξεχωριστά αναγκάζεται να κάνει μια προσωπική θυσία για όλους τους υπόλοιπους. Και να εκτιμήσει τις θυσίες των άλλων. Το σημερινό Πάσχα είναι μια υπέροχη γιορτή που θα θυμάμαι για πάντα.