Το υπέρτατο μήνυμα της Ανάστασης αγγίζει κάθε Ψυχή στα πέρατα του κόσμου. Γεμίζει κάθε εκατομμυριοστό της ύπαρξης με ελπίδα, με τη Χαρά της ανιδιοτελούς Αγάπης. Η θυσία, ως προϋπόθεση Ζωής αναδεικνύει την υπέρτατη αξία αυτής ως αποστολής.
Στη χρονιά που διανύουμε, η υγειονομική κρίση δοκιμάζει τις αντοχές της παγκόσμιας λειτουργίας της ανθρωπότητας αλλά και καθενός από μας προσωπικά. Για τις γενιές που γεννήθηκαν μετά τον B' Παγκόσμιο πόλεμο και τις τεράστιες πληγές που άφησε πίσω του είναι μια άνευ προηγουμένου «εμπειρία», αφού έννοιες όπως ο περιορισμός, ο εγκλεισμός, η απομόνωση, η υπομονή, ο φόβος για τη ζωή αλλά και η ατομική ευθύνη που αναλάβαμε και συνεχίζουμε να αναλαμβάνουμε με άμεσες κοινωνικές συνέπειες, ήταν μέχρι το ξέσπασμα της κρίσης άγνωστες έννοιες και βιώματα. Η μικρή αυτή θυσία (του τρόπου ζωής μας) για τον συνάνθρωπό μας μέσω της παρούσης συγκυρίας «κοιτά» έστω και από πολύ μακριά το αιώνιο μήνυμα της θυσίας ως αποστολής της ζωής του Χριστού.
Η πρωτόγνωρη αυτή συγκυρία που ζούμε, πέραν κάθε φαντασίας για την εποχή μας εμπεριέχει δύο διαστάσεις: Αυτή της Νέμεσης και συγχρόνως της Δίεσης!
Με απόλυτη κοινωνική εξίσωση ακυρώνει την έννοια των αγαθών της ζωής με τη μορφή που οι σύγχρονες κοινωνίες τα έχουν καθορίσει, εξαναγκάζοντάς τα να καταρρεύσουν σαν χάρτινοι πύργοι θυμίζοντας συγχρόνως σε όλους μας πόσο ασήμαντα είναι. Αποδεικνύοντας έτσι ότι η υφιστάμενη δομή της Παιδείας, αγνοώντας επιδεικτικά το πανάρχαιο έπος της Οδύσσειας, μας οδήγησε σε κοινωνίες με πρότυπα, επιλογές και τρόπο ζωής που με τη σειρά τους μας κατέστησαν ανίκανους να σταθούμε ενώπιον καταστάσεων με καταστροφικές συνέπειες, να τις διαχειριστούμε και να αντιμετωπίσουμε.
Είμαι σχεδόν βέβαιος ότι η συντριπτική πλειονότητα των ανθρώπων σε όλο τον πλανήτη είναι εξίσου απογοητευμένοι και προβληματισμένοι από τη διεθνή εικόνα των περισσότερων κυβερνήσεων του «ανεπτυγμένου κόσμου». Μια εικόνα άκρως προβληματική έως αντιαισθητική που, ενώ έχει διαμορφωθεί εδώ και τόσο καιρό, οι κυβερνήσεις, παρά την ασχήμια της, αποφεύγουν επιμελώς να αλλάξουν, υπεκφεύγοντας… Τα οικονομικά συμφέροντα καθορίζουν τα πάντα στον κόσμο μας, ωσάν Θεός. Αδιαφορώντας εάν για την εξυπηρέτησή τους καταστρέφονται λαοί, γενιές ολόκληρες ανθρώπων που υποβιβάζονται σε απρόσωπους αριθμούς.
Τώρα όμως, η συντριπτική πίεση της πανδημίας, ακυρώνοντας κάθε πρόσχημα, εκθέτει τους πάντες ανεπανόρθωτα. Κυβερνήσεις, Πρόεδροι και Πρωθυπουργοί κρατών, ακόμη και σε τόσο προφανείς και υψίστης κρισιμότητας καταστάσεις, δεν έχουν το θάρρος, το σθένος και κυρίως την ανθρωπιά να δουν και να πράξουν το αυτονόητο: Να αντιμετωπίσουν το δώρο της Ζωής ως το ύψιστο αγαθό και να στρέψουν την ανθρωπότητα, δίνοντας το φωτεινό παράδειγμα, προς αυτό που την ανυψώνει ως είδος. Την Αλληλεγγύη!
Αλλά πώς θα μπορούσαμε να αναμένουμε κάτι τέτοιο τη στιγμή που, χρόνια τώρα, σε όλο τον κόσμο, το σύστημα της παιδείας επενδύει σχεδόν αποκλειστικά στον προσανατολισμό των νέων προς την οικονομία και το άνευ ορίων προσωπικό κέρδος; Με την εξειδίκευση να έχει «προχωρήσει»σε τέτοιο βαθμό που όσο ψηλότερα φτάνει κανείς στον τομέα του, τόσο περισσότερο αγνοεί τι συμβαίνει γύρω του; Όταν και αυτή ακόμη η Ιατρική επιστήμη αντιμετωπίζει τον άνθρωπο πολλές φορές ως στατιστική;
Είναι, πιστεύω, δεδομένα μεγάλης παρακμής της εποχής μας που θα πρέπει να μας αφυπνίσουν από το λήθαργο της σύγχρονης καλοζωίας και να μας προβληματίσουν βαθιά ψάχνοντας την ουσία του ευ ζην. Την αναζήτηση της Ιθάκης.
Η Ελλάδα είναι το λίκνο του Πολιτισμού. Το Ελληνικό πνεύμα, ανεκτίμητη παρακαταθήκη των ένδοξων προγόνων μας σε όλη την ανθρωπότητα. Το ζενίθ της ανθρώπινης διανόησης στον χρυσό 5ο π.Χ. αιώνα, και όχι μόνο, πνευματική αφετηρία και συγχρόνως γοητευτικά νοσταλγικός πνευματικός «προορισμός» κάθε ψυχής που έρχεται σε αυτόν τον κόσμο.
Ως σύγχρονο κράτος και λαός η Ελλάδα και οι Έλληνες, μετά από μακρόχρονη και εξαντλητική οικονομική κρίση, που όμως ήταν και εξακολουθεί να είναι και μια τεράστια κρίση ηθικών αξιών, εκθειάζονται διεθνώς για την τόσο εύστοχη (μέχρι στιγμής και όλοι ευχόμαστε μέχρι το τέλος αυτής της δοκιμασίας) αντιμετώπιση της πανδημίας, αποτελώντας παράδειγμα.
Γιατί όμως; Η άμεση απάντηση είναι βεβαίως γιατί έλαβε εγκαίρως κατάλληλα μέτρα, οχυρώνοντας τους πολίτες απέναντι στην εξάπλωση του φονικού ιού και οι πολίτες με τη σειρά τους, αναλογιζόμενοι την κρισιμότητα της κατάστασης και τον κίνδυνο, ανταποκρίθηκαν σχεδόν καθολικά, πειθαρχώντας σε περιορισμούς που κανείς από εμάς δε μπορούσε να διανοηθεί πριν λίγες εβδομάδες. Πράγματι είναι έτσι, αυτή είναι η τεχνοκρατική εξήγηση.
Υπάρχει όμως κάτι πίσω από αυτήν; Κατά την άποψή μου υπάρχει και είναι ο πραγματικός λόγος για τον οποίο η σύγχρονη Ελλάδα ως κράτος και οι πολίτες της ως κοινωνία έγιναν το παράδειγμα προς μίμηση στέλνοντας ένα μήνυμα-φάρο σε όλο τον κόσμο. Στην κρισιμότερη στιγμή μιας κρίσης παγκόσμιας, ξαφνικής, και απολύτως απρόβλεπτης, σκέφτηκαν και έδρασαν τοποθετώντας στο κέντρο τον Άνθρωπο και το ύψιστο δώρο της Ζωής! Η μεν πολιτική ηγεσία με την οργάνωση, τις κινήσεις και τα μέτρα που επέβαλε, οι δε πολίτες με την πειθαρχία και προσήλωσή τους σε αυτά. Απέδειξαν έτσι -και σε πλήρη συνέπεια με την συγκινητική στάση τους στο άλλο τεράστιο πρόβλημα το μεταναστευτικό (παρά τους αρχικούς ολέθριους χειρισμούς)- ότι κάποιοι δεσμοί με τους ένδοξους προγόνους και τις αξίες τους παραμένουν ακόμη αδιάσπαστοι, διατηρούνται ακόμη εν ενεργεία.
Σε αυτό το σημείο επιβάλλεται να υποκλιθούμε όλοι στους σύγχρονους ήρωες και το μεγαλείο της Ψυχής τους, που έχει αναδείξει αυτή η κρίση. Απο τους επιφανείς επιστήμονες που ηγούνται της όλης προσπάθειας, τους ιατρούς, τους νοσηλευτές και το προσωπικό των νοσοκομείων που με κίνδυνο της δικής τους ζωής στέκονται δίπλα στους άτυχους συνανθρώπους μας οι οποίοι δίνουν τη μάχη απέναντι στον ιό, μέχρι τους αφανείς ήρωες, εκείνους που διατηρούν σε λειτουργία τα καταστήματα με τα απολύτως απαραίτητα για όλους εμάς – κι αυτοί με κίνδυνο της ζωής τους.
Σας ευχαριστούμε και σας ευγνωμονούμε.
Πώς μπορούμε όμως τις Συμπληγάδες της συγκυρίας που βιώνουμε, σε συνδυασμό με τη λαμπρά ενορχηστρωμένη αντιμετώπισή της από το σύνολο της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας, να τη βιώσουμε και ως μια πολύ σημαντική ευκαιρία; Η απάντηση βρίσκεται στην προσέγγιση του Ανθρώπου και της ουσίας της ύπαρξής του, μέσω των μεγίστων πνευμάτων του εγγύτερου και απώτερου παρελθόντος, φωτεινών, εκθαμβωτικών παραδειγμάτων που δε σταμάτησαν ποτέ να μας υπενθυμίζουν ότι:
Η αγωγή της Ψυχής -ή ψυχαγωγία όπως λέμε σήμερα- μπορεί να επιτευχθεί μέσω των Τεχνών που είναι ίσως η μοναδική πραγματική υπερδύναμη που εγγυάται την προσέγγιση των ανθρώπων, την αλληλοκατανόηση και τον αλληλοσεβασμό, αναδεικνύοντας συγχρόνως την ατομικότητα.
Οι Τέχνες είναι η υψηλότερη κατάκτηση του Ανθρώπου. Είναι το απόσταγμα των λεπτότερων πνευματικών συστατικών που μπορεί να συλλάβει ο ανθρώπινος Νους. Προσκαλούν τον Άνθρωπο στην πέρα της γήινης ζωής διάσταση. Είναι ίσως μια στιγμή Μέθεξης στη Θεία διάσταση.
Στις Τέχνες ενώνονται οι επιστήμες, ενώνονται οι αισθήσεις, ενώνεται η Φύση, ενώνεται ο Χωροχρόνος, ενώνονται οι άνθρωποι. Ηχεί η αρμονία της δημιουργίας.
Η πολιτιστική και πνευματική κληρονομιά μας πρέπει να είναι το Άστρο πλοηγός. Τα αξεπέραστα αριστουργήματα/κατακτήσεις της ανθρωπότητας, αιώνιοι φάροι, δε σταμάτησαν ποτέ να εκπέμπουν το σήμα και το Φως τους.
Οι σύγχρονες κοινωνίες κοιτώντας εμπρός, δυστυχώς αγνοούν το παρελθόν και σχεδόν αρνούνται τη Μνήμη. Όμως η σπειροειδής κίνηση/εξέλιξη του Κόσμου την προϋποθέτει.
Μένοντας σπίτι και εφαρμόζοντας έτσι μια σοφή κοινωνική συμπεριφορά την παρούσα περίοδο, επιβάλλεται ως σκεπτόμενα όντα να αναρωτηθούμε «τι κάνουμε στο σπίτι;».
Τώρα που όλοι έχουμε χρόνο… Τώρα που όλοι προβληματιζόμαστε ενώπιον αυτής της πρωτοφανούς κατάστασης και του άμεσου μέλλοντος που διαγράφεται τόσο εύθραυστο μπροστά μας, όντας πιο έτοιμοι και πρόθυμοι από ποτέ να αναθεωρήσουμε πολλά, είναι ίσως η πλέον κατάλληλη στιγμή κατά της διάρκεια της Δίεσης που διανύουμε να θέσουμε τις βάσεις για ένα καλύτερο μέλλον.
Με έναυσμα, λοιπόν, τον ασύλληπτο πνευματικό πλούτο που κληρονομήσαμε, ας εμπνευστούμε και ας εμπνεύσουμε και πάλι, αγγίζοντας τις ρίζες του αιώνιου δέντρου που ονομάζεται Άνθρωπος με Άλφα κεφαλαίο. Ας συντονιστούμε με τη δόνησή Του και ακούγοντας τη Μουσική Του ας την αφήσουμε να μας καθοδηγήσει, έτσι ώστε να καταστεί δυνατό να συνεχίσουμε ο καθένας και όλοι μαζί την Οδύσσεια της Ζωής καλύτερα προετοιμασμένοι να αντιμετωπίσουμε και να διαχειριστούμε την επόμενη δοκιμασία, όποτε και με όποια μορφή εμφανιστεί.