Από το προς διαβούλευση νομοσχέδιο της Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων κ. Ν. Κεραμέως γεννάται το ερώτημα που αφορά στην επιλογή των μαθητών προς φοίτηση στα ΠΡΟΤΥΠΑ ΣΧΟΛΕΙΑ (άρθρο 18): Οι εισαγωγικές εξετάσεις γιατί να διενεργούνται και κατά τη μετάβαση του μαθητή από το Δημοτικό Σχολείο στο Γυμνάσιο και από το Γυμνάσιο στο Λύκειο;
Η λέξη αριστεία προέρχεται από τη ρίζα του ρήματος αραρίσκω, που σημαίνει συνδέω, συνταιριάζω, συναρμόζω, χτίζω, τακτοποιώ, διευθετώ. Εκφράζει τη σπουδαία επίδοση ή τη διάκριση σε κάποιον τομέα, την καλλιέργεια ικανοτήτων/ δεξιοτήτων μέσα από αυτογνωσία και μεταγνώση. Νοηματοδοτεί τον αγώνα για τη δόμηση της προσωπικότητας, ώστε αυτός ο αγώνας να είναι ωφέλιμος και χρήσιμος για το άτομο, αλλά και για τη βελτίωση του κοινωνικού συνόλου.
Από διεθνείς μελέτες, οι μαθητές, οι οποίοι επιλέγονται σε σχολεία που προωθούν την καλλιέργεια και τη διάχυση της ιδέας και των πρακτικών της αριστείας, επιδεικνύουν υψηλή νοητική – κριτική ικανότητα, ειδική ακαδημαϊκή επίδοση, δημιουργικό τρόπο σκέψης, ηγετική ικανότητα, έφεση στις τέχνες και στον ψυχοκινητικό τομέα. Διαθέτουν αυτοπειθαρχία, έχουν προσήλωση στο στόχο, στην έννοια του καθήκοντος και του δικαίου.
Οι μαθητές, λοιπόν, οι οποίοι θα επιτύχουν την εισαγωγή τους στο Πρότυπο Γυμνάσιο, υποθετικά θα διαθέτουν τα ανωτέρω χαρακτηριστικά. Η συνεχής επιμόρφωση και κατάρτιση των εκπαιδευτικών αποτελεί βασική προϋπόθεση προκειμένου να ανταποκριθούν στις ειδικές εκπαιδευτικές και συναισθηματικές ανάγκες των χαρισματικών μαθητών τους.
Η διαδικασία της μάθησης θα πρέπει να προωθείται διαλεκτικά με το περιεχόμενο της γνώσης, να καταστρώνεται σαφής εκπαιδευτική στρατηγική, να υπάρχει εγρήγορση και ανατροφοδότηση αμφοτέρων. Για τους καθηγητές πρόκληση θα είναι οι μαθητές τους να γίνονται ολοένα καλύτεροι και να εκδιπλώνουν τις κλίσεις και τα ταλέντα τους (παιδαγωγικές συνεδριάσεις από καθηγητές τμήματος, portfolio, αθροιστική και διαμορφωτική αξιολόγηση, εσωτερικά και εξωτερικά κίνητρα μάθησης). Άρα η επίδοσή τους θα αναμένεται να είναι υψηλή. Αυτό θα διαφαίνεται και από τις προαγωγικές τους εξετάσεις.
Η επανάληψη, λοιπόν, των εξετάσεων για την εισαγωγή τους στο Πρότυπο Γενικό Λύκειο δεν χρειάζεται. Ο τελικός βαθμός επίδοσης μπορεί να συνάγεται από το άθροισμα των βαθμών των ενδεικτικών των τριών τάξεων του Γυμνασίου. Όταν ο βαθμός ενός μαθητή είναι κατώτερος του 14 (ενδεικτικά), ο μαθητής δεν θα διατηρεί το δικαίωμα να παραμείνει στο Π.Σ. και η θέση του για το Λύκειο θα προκηρύσσεται με εισαγωγικές εξετάσεις. Ο μέσος όρος της βαθμολογίας των τριών ετών του Γυμνασίου λειτουργεί παιδαγωγικά. Καταγράφει και ποσοτικοποιεί πληροφορίες για το άτομο, εντάσσοντάς το σε ιεραρχικά σχήματα και σχέσεις. Ο μαθητής παρωθείται να συνδέσει την προσπάθεια, τη σκόπιμη και την προγραμματισμένη δραστηριότητα με το αποτέλεσμα, το οποίο αποτελεί και εκπαιδευτικό ζητούμενο.
*Αιμιλία Βλαχογιάννη Ph.D, π. Διευθύντρια Βαρβακείου Γυμνασίου, Σχολική Σύμβουλος Φιλολόγων, Επίτιμο μέλος του Συλλόγου Αποφοίτων Βαρβακείου Σχολής