Μοχλός ανάπτυξης όχι μόνο της πολιτιστικής κληρονομιάς, αλλά και του σύγχρονου πολιτισμού, σχεδιάζεται να γίνει το νέο Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων, που θα μετονομαστεί σε Οργανισμό Διαχείρισης και Ανάπτυξης Πολιτιστικών Πόρων (ΟΔΑΠ). Το προφίλ του νέου Οργανισμού σκιαγράφησε η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη παρουσιάζοντας το νέο σχέδιο νόμου του ΤΑΠΑ στο πρόσφατο υπουργικό συμβούλιο.
Είναι γεγονός ότι το ΤΑΠΑ υποφέρει από χρόνιες παθογένειες, καθώς η λειτουργία του βασίζεται ακόμη και σήμερα στον ιδρυτικό νόμο του, που συστάθηκε το 1977. Ο στόχος του νέου οργανισμού είναι, όπως είπε η υπουργός, να συνδεθεί ο πολιτισμός με την οικονομική ανάπτυξη, την καινοτομία και την τεχνολογία. «Να αναπτύσσει την καθολική εκδίπλωση του e-ticket και τις ψηφιακές εφαρμογές στα πολιτιστικά προϊόντα. Να δημιουργεί πλαίσιο ευκαιριών δημιουργικής απασχόλησης. Να διασυνδεθεί με το rebranding της χώρας, την πολιτιστική διπλωματία, την ενδυνάμωση του πολιτιστικού τουρισμού», σημείωσε η κ. Μενδώνη.
Οι βασικές αρμοδιότητες του νέου Οργανισμού όπως παρουσιάστηκαν αφορούν την προστασία και αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του ΥΠΠΟ, την αποτελεσματική διαχείριση και περαιτέρω ανάπτυξη των οικονομικών πόρων, την πολιτική παραγωγής και πωλήσεων και τη διάθεση επιστημονικών και ενημερωτικών εκδόσεων. Ο ΟΔΑΠ παραμένει ΝΠΔΔ, με βασικούς σκοπούς την αύξηση των πόρων από την επισκεψιμότητα, την παροχή υπηρεσιών και την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας, την ανάδειξη και προβολή της πολιτιστικής κληρονομιάς και την εφαρμογή κοινών πολιτικών και δράσεων με τον Σύγχρονο Πολιτισμό και γενικώς την αναβάθμιση των παρεχομένων υπηρεσιών στους επισκέπτες. Οι πόροι της λεγόμενης και «χρυσής όρνιθας» του ΥΠΠΟ προέρχονται από τις εισπράξεις των εισιτηρίων εισόδου και δευτερευόντως από τα έσοδα των πωλητηρίων και αναψυκτηρίων. Το υπουργείο προσπαθεί με τον νέο Οργανισμό να αυξήσει τους πόρους του μέσα από την αναδιοργάνωση των πωλητηρίων και ένα κεντρικό e-shop, αλλά και από χορηγίες, δωρεές και ευρωπαϊκά προγράμματα. Θα πρέπει, βέβαια, να περιμένουμε την εξειδίκευση όλων των παραπάνω, για να δούμε πώς οι εύλογοι στόχοι του υπουργείου θα γίνουν πράξη.
Ας μην ξεχνάμε ότι τα προηγούμενα χρόνια κάθε προσπάθεια εκσυγχρονισμού του ΤΑΠΑ έπεφτε στο κενό και οι πρόεδροι του Δ.Σ. του άλλαζαν σαν τα πουκάμισα. Η καρέκλα του προέδρου θεωρείται «ηλεκτρική», καθώς από το ταμείο περνούν κατά μέσον όρο πάνω από 130 εκατ. ευρώ ετησίως –εφέτος, εξαιτίας της πανδημίας, θα είναι σαφώς λιγότερα– και διαχέονται σε διάφορες κατευθύνσεις, κάτι εξίσου σημαντικό. Για παράδειγμα, μέσα από το ΤΑΠΑ πληρώνονται υπερωρίες υπαλλήλων του υπουργείου, ενώ για χρόνια, ένα μεγάλο μέρος των εσόδων του τροφοδοτούσε το επίσης παθογενές Ταμείο Αλληλοβοήθειας, το οποίο τώρα βρίσκεται σε εκκαθάριση και ερευνάται από τη Δικαιοσύνη. Ο εκσυγχρονισμός είναι απαραίτητος.