«Η πρώτη φορά που φοβήθηκα –που πραγματικά φοβήθηκα, γιατί σε όλα τα συμβάντα είμαι επιφυλακτικός– ήταν στις φωτιές του 2009 στη Βορειοανατολική Αττική. Μας είχε στείλει η Πυροσβεστική κάπου στη Σταμάτα με αποστολή να βγάλουμε έναν ηλικιωμένο από το σπίτι του. Οταν πήγαμε εκεί, ήμασταν ακριβώς μπροστά στο μέτωπο, το οποίο όμως ήταν ακόμα μακριά. Είχαμε προνοήσει ότι θα έρθει. Ξαφνικά άλλαξαν οι συνθήκες πάρα πολύ γρήγορα. Η πυρκαγιά αναπτύσσει μεγάλη ένταση και τα ανοδικά ρεύματα σε συνδυασμό με τον άνεμο προκαλούν την εμφάνιση του φαινομένου της “κηλίδωσης” με τη δημιουργία νέων εστιών σε μεγάλη απόσταση μπροστά από το κύριο μέτωπο. Ξαφνικά βρεθήκαμε κυριολεκτικά περικυκλωμένοι από φωτιά. Φοβήθηκα γιατί είχα στην ευθύνη μου 11 άτομα και έπρεπε να φροντίσω όλοι να αφήσουμε τους σωλήνες, να μπούμε σε έναν παρακείμενο αμπελώνα και να περάσει το μέτωπο». Ευτυχώς όλα πήγαν κατ’ ευχήν.
20 χρόνια προσφοράς
Με αφορμή τη συμπλήρωση 20 χρόνων από την ίδρυση της Ομάδας Εθελοντών Δασοπυροσβεστών Διασωστών με έδρα τη Νέα Ερυθραία Αττικής, ζητήσαμε από τον επί πολλά χρόνια επικεφαλής της Κίμωνα Παντελίδη να θυμηθεί στιγμές της διαδρομής που τον σημάδεψαν.
Δεν θα μπορούσε να αφήσει απέξω το συμβάν στο οποίο παρ’ ολίγον να χάσει δύο άνδρες. «Ηταν το 2012, σε πυρκαγιά σε βιοτεχνία, όταν δύο πυροσβέστες μας εγκλωβίστηκαν στο υπόγειο. Είχε πάθει βλάβη η αναπνευστική συσκευή του ενός και είχαν συνδεθεί στην ίδια φιάλη. Λόγω ασυνεννοησίας, τα άλλα πληρώματα που ήταν στο συμβάν δεν τους βοήθησαν να βγουν, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να βρουν την έξοδο. Εγώ έχασα επαφή μαζί τους από τον ασύρματο και όταν βλέπω όλους τους άλλους να βγαίνουν, λέω ότι κάτι δεν πάει καλά». Εντέλει, οι δύο άνδρες διασώθηκαν με ελαφρείς τραυματισμούς.
Τα 47 μέλη της ομάδας επιχειρούν με μεταχειρισμένες στολές που έχουν αγοράσει με δικά τους έξοδα και τη γενναιοδωρία δωρητών. Το κύριο πυροσβεστικό όχημά της είναι μοντέλο του 1986. ΣΤΕΛΙΟΣ ΧΑΛΚΙΑΣ
Η Ομάδα Εθελοντών Δασοπυροσβεστών Διασωστών (ΟΕΔΔ) είναι από τις παλαιότερες και πλέον έμπειρες εθελοντικές ομάδες της χώρας. Ανταποκρίνεται σε τουλάχιστον 300-400 περιστατικά τον χρόνο στον καλλικρατικό Δήμο Κηφισιάς και τους όμορους δήμους, ενώ συμμετέχει σε 24ωρη βάση και καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου στην πολιτική προστασία της Αττικής.
Στις 23 Ιουλίου 2018, η ομάδα είχε κληθεί να σβήσει μια φωτιά στη Νέα Ερυθραία όταν άκουσαν από τον ασύρματο για συμβάν στην Πεντέλη. «Ρωτήσαμε εάν επιθυμούν να μεταβούμε και μας είπαν όχι. Μία ώρα αφότου είχαμε επιστρέψει στη βάση, μας έστειλαν στον Κάλαμο. Από εκεί αποδεσμευθήκαμε αργά τη νύχτα και πήγαμε στο Μάτι. Αυτό που αντικρίσαμε ήταν με μια λέξη ολοκαύτωμα. Μας είχαν βάλει να ψάχνουμε στα σπίτια για θύματα. Οπου βρίσκαμε μικροεστίες σε κατοικίες τις σβήναμε. Damage control κάναμε ουσιαστικά, αλλά είχε κι αυτό το νόημά του.
Ηταν ο άλλος έξω από το σπίτι του να το βλέπει να σιγοκαίει. Ημασταν μια βοήθεια εκείνη την ώρα, κάποιοι να πει τον πόνο του, να γλιτώσουν τα πράγματά του».
«Κάνουμε ό,τι μπορούμε», λέει στην «Κ» ο επί πολλά χρόνια επικεφαλής της Κίμων Παντελίδης, «αλλά στην ουσία ο θεσμός του εθελοντισμού στην Ελλάδα λειτουργεί με υποχωρήσεις σε θέματα ασφαλείας και με σημαντικό ρίσκο». ΕΥΘΥΜΙΟΣ ΡΑΦΑΗΛ ΓΟΥΡΓΟΥΡΗΣ
Κι όμως, η ΟΕΔΔ έχει μικρή επίσημη στήριξη στο έργο της, οικονομική ή άλλη (ο δήμος παραχωρεί τον χώρο όπου στεγάζεται, αναλαμβάνει τα έξοδα για ρεύμα, τηλέφωνο, νερό, ενώ έχει παραχωρήσει και ένα δικό του όχημα – μοντέλο του 1989). Τα 47 μέλη της επιχειρούν με μεταχειρισμένες στολές που έχουν αγοράσει με δικά τους έξοδα και τη γενναιοδωρία δωρητών τους από πυροσβεστικές υπηρεσίες της Μεγάλης Βρετανίας και που μετά κάθε πυρκαγιά καθαρίζονται ή και επισκευάζονται, επίσης με επιβάρυνση των εθελοντών.
Αντίστοιχα, το κύριο πυροσβεστικό όχημα της ομάδας είναι Mercedes του 1986, αγορασμένο μεταχειρισμένο από τη Γερμανία. «Δεν έχει καν ζώνες», όπως λέει ο κ. Παντελίδης. Φυσικά όλα τα έξοδα χρήσης και συντήρησης του αυτοκινήτου επιβαρύνουν οικονομικά τους εθελοντές.
Μόνο τα έξι ελαστικά έχουν κόστος άνω των 3.000 ευρώ, ενώ οι σωλήνες κατάσβεσης, η απώλεια των οποίων είναι σύνηθες φαινόμενο, ειδικά έπειτα από μεγάλες δασικές πυρκαγιές, κοστίζουν 80-100 ευρώ ανά τεμάχιο. Ακόμα, μεταβαίνουν για εκπαιδεύσεις στο εξωτερικό έχοντας αναπτύξει μια συνεργασία με τη βελγική πυροσβεστική υπηρεσία.
ΣΤΕΛΙΟΣ ΧΑΛΚΙΑΣ
Ελλείψεις
«Κάνουμε ό,τι μπορούμε, αλλά στην ουσία ο θεσμός του εθελοντισμού στην Ελλάδα λειτουργεί με υποχωρήσεις σε θέματα ασφαλείας και με σημαντικό ρίσκο. Πολλοί εθελοντές δεν έχουν βασικό εξοπλισμό και επιχειρούν με πολιτικά ρούχα». Οπως λέει ο ίδιος, ο νέος νόμος 4662/2020 έχει τη διάθεση να επιλύσει πολλά από αυτά τα χρόνια προβλήματα. «Παρ’ όλα αυτά, οι εθελοντές έχουν μπει σε ακόμα μία αντιπυρική περίοδο χωρίς τα απαραίτητα εφόδια». Οι εθελοντές της ΟΕΔΔ, ενόψει ακόμα ενός δύσκολου καλοκαιριού, «τρέχουν» μια crowdfunding καμπάνια (τη βρίσκετε εδώ https://bit.ly/370qUzR) για την αγορά ενός νέου πυροσβεστικού οχήματος, που θα αντικαταστήσει το παλιό και θα βοηθήσει ώστε η ομάδα να διασφαλίσει τη βιωσιμότητά της «και να συνεχίσουμε να προστατεύουμε εσάς, τις οικογένειες και τους φίλους σας».