«Σήκω, πάλεψε, προχώρα». Αυτό το μήνυμα απευθύνει ο ΟΚΑΝΑ προς τους τοξικοεξαρτημένους, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Κατά των Ναρκωτικών. «Η επιλογή των λέξεων και η σειρά τους δεν είναι τυχαία», επισημαίνει στην «Κ» ο νέος πρόεδρος του οργανισμού, Θανάσης Θεοχάρης, «θέλουμε να τους ενθαρρύνουμε να ζητήσουν βοήθεια με απώτερο στόχο τη θεραπεία και την επανένταξή τους στην κοινωνία».
Το ξέσπασμα της πανδημίας και το lockdown αποτέλεσαν πρόκληση για τον τρόπο λειτουργίας του φορέα, που κλήθηκε να σχεδιάσει εκ νέου τις δράσεις του με γνώμονα αφενός τον κίνδυνο των επιμολύνσεων από κορωνοϊό, αφετέρου τις πιεστικές συνθήκες που θα βίωναν έτι περαιτέρω οι τοξικοεξαρτημένοι αλλά και όσοι ήδη έχουν ενταχθεί σε κάποιο θεραπευτικό σχήμα. «Προκειμένου να μειώσουμε την καθημερινή προσέλευση όσων λαμβάνουν φαρμακευτικό υποκατάστατο, καθιερώσαμε το σύστημα take home, παρέχοντάς τους υποκατάστατο για σχεδόν μια εβδομάδα», εξηγεί ο κ. Θεοχάρης, που ανέλαβε το τιμόνι του φορέα μόλις μια εβδομάδα πριν από το lockdown, «έτσι αντί για κάθε μέρα, έρχονταν μια φορά την εβδομάδα». Αυτό ίσχυσε για 70%-80% των ωφελουμένων, που ήταν σε θέση να ακολουθήσουν αυτόν τον ρυθμό. Ταυτόχρονα, οι συνεδρίες συμβουλευτικής πραγματοποιούνταν εξ αποστάσεως. «Θέλαμε να ελαχιστοποιήσουμε την κοσμοσυρροή και να αποφύγουμε τον κίνδυνο των επιμολύνσεων, δεδομένου ότι πολλοί από τους συνολικά 8.500 ωφελουμένους μας σε όλη τη χώρα έχουν σοβαρά συνοδά νοσήματα».
Ταυτόχρονα, αυξήθηκαν οι δράσεις του street work του ΟΚΑΝΑ, που συχνά γίνεται από κοινού με τον «Προμηθέα» και τη «Θετική Φωνή». «Οι συμμετέχοντες στην ομάδα του street work έχουν μεγάλη εμπειρία στο πεδίο και ως επί το πλείστον γνωρίζονται με τους άστεγους εξαρτημένους», διευκρινίζει ο κ. Θεοχάρης, «εξ ου και αντιλήφθηκαν αμέσως την αλλαγή της στάσης του λόγω των νέων συνθηκών». Η υλική βοήθεια –kit ασφαλούς χρήσης, σάντουιτς, νερό και φρούτο– την οποία παλαιότερα δεν δέχονταν, ήταν πλέον καλοδεχούμενη, καθώς η απαγόρευση κυκλοφορίας είχε καταστήσει ανέφικτη ακόμα και την επαιτεία. «Προ COVID δίναμε 60 με 70 γεύματα, επί καραντίνας έφθασαν τα 120».
Ουκ ολίγες φορές άστεγοι εξαρτημένοι βρέθηκαν να συλλαμβάνονται άλλοτε με την αιτιολογία της μη συμμόρφωσης με την απαγόρευση κυκλοφορίας και άλλοτε λόγω παραβατικής συμπεριφοράς. «Τότε ενεργοποιήθηκε η μονάδα υποστήριξης και άμεσης κοινωνικής παρέμβασης, μέσω της οποίας μόνον στην Αθήνα και μόνο τον Μάιο 64 άτομα εντάχθηκαν σε πρόγραμμα απεξάρτησης αντί να οδηγηθούν στη φυλακή». Και όλα αυτά με διαδικασίες fast track, «προ COVID αυτό διαρκούσε λίγο παραπάνω από μια εβδομάδα, επί καραντίνας γινόταν αυθημερόν».
Ενα ακόμα «θαύμα» της καραντίνας ήταν το άνοιγμα του Ξενώνα Μεταβατικής Φιλοξενίας από τον Δήμο Αθηναίων σε συνεργασία με το ΚΕΘΕΑ και τον ΟΚΑΝΑ. «Επρόκειτο για ένα σχέδιο που έβρισκε εμπόδια στην υλοποίησή του λόγω γραφειοκρατικών αγκυλώσεων για πάνω από δεκαπέντε χρόνια και τελικά επετεύχθη εν μέσω πανδημίας, στις 22 Απριλίου», αναφέρει ο κ. Θεοχάρης. Ο ξενώνας φιλοξενεί ήδη από την πρώτη μέρα 89 άτομα, εκ των οποίων τα 62 εντάχθηκαν σε πρόγραμμα υποκατάστασης. «Σαράντα τρεις εξ αυτών έκαναν το μεγάλο αυτό βήμα για πρώτη φορά στη ζωή τους την περίοδο του COVID», καταλήγει ο κ. Θεοχάρης. Ενημερωτικό υλικό για τα παραπάνω και πολλά ακόμα προγράμματα του οργανισμού, υλικό ασφαλούς χρήσης και πρόχειρο φαγητό μοιράζεται σήμερα στη διασταύρωση των οδών Μασσαλίας και Ακαδημίας, από τις 10 π.μ. έως τις 2 μ.μ.