Την ανάγκη διαφάνειας σε όλες τις τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται ή θα χρησιμοποιηθούν για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού υπογραμμίζει ο Οργανισμός Ανοικτών Τεχνολογιών (ΕΕΛΛΑΚ). «Η διεθνής εμπειρία διδάσκει ότι σε έκτακτες περιόδους κρίσης η διαφθορά καραδοκεί, όταν οι θεσμοί υπολειτουργούν και οι εποπτικοί μηχανισμοί ατονούν. Είναι χρέος μας να επισημάνουμε την ανάγκη αντιμετώπισης των κινδύνων διαφθοράς, με όπλα τη διαφάνεια, την ανοιχτή συμμετοχή, τα ανοιχτά δεδομένα και τις νέες τεχνολογίες» αναφέρει, υπογραμμίζοντας πως «μόνο με διαφάνεια, συνεργασία και πολιτικές βασισμένες σε έγκυρα και δημόσια επαληθεύσιμα στοιχεία θα διασφαλίσουμε ότι τα μέτρα περιορισμού της διασποράς της νόσου και η ενίσχυση του συστήματος υγείας και των επιχειρήσεων θα φέρουν τα επιθυμητά αποτελέσματα».
Με βάση αυτό το σκεπτικό, ο ΕΕΛΛΑΚ έχει καταθέσει στους αρμόδιους φορείς τρεις προτάσεις, με βάση και τη διεθνή εμπειρία. Η πρώτη αφορά την ανάπτυξη και διάθεση εφαρμογής ανίχνευσης επαφών ως λογισμικό ανοιχτού κώδικα. Ο Οργανισμός Ανοικτών Τεχνολογιών τονίζει πως «για λόγους αξιοπιστίας, διαφάνειας, ταχύτητας και οικονομίας η εφαρμογή που θα υιοθετηθεί στην Ελλάδα πρέπει να έχει τα εξής χαρακτηριστικά: σχεδιασμό που να διαφυλάσσει την εμπιστευτικότητα, διάθεση ως λογισμικό ανοιχτού κώδικα, προσαρμογή και λειτουργία από δημόσιους φορείς, υλοποίηση βασισμένη σε δόκιμες υπάρχουσες λύσεις».
Η δεύτερη πρόταση αφορά το λογισμικό που χρησιμοποιείται για την ανάλυση δεδομένων επιβατών και ο ΕΕΛΛΑΚ σημειώνει πως είναι αναγκαίο να ελέγχεται από ανεξάρτητη ομάδα ειδικών, η οποία θα κάνει επισκόπηση και δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων. Καθώς «οι αλγόριθμοι χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερο ως μέρος των διαδικασιών λήψης αποφάσεων, με σημαντικές συνέπειες για άτομα και οργανισμούς, θα πρέπει τα συστήματα και οι αλγόριθμοι να ελέγχονται από ανεξάρτητους τρίτους. Οχι για να ικανοποιηθεί η περιέργεια του κοινού, αλλά για λόγους προστασίας των ατομικών δικαιωμάτων, διαφάνειας και λογοδοσίας», σημειώνει.
Η τρίτη πρόταση αφορά τη διάθεση των εκθέσεων COVID-19 του ΕΟΔΥ και σε μηχαναγνώσιμη μορφή. «Οι ημερήσιες εκθέσεις του ΕΟΔΥ είναι εξαιρετικές. Επειδή όμως δεν παρέχονται σε μηχαναγνώσιμη μορφή, οποιαδήποτε προσπάθεια επαναχρησιμοποίησής τους, επιπλέον ανάλυσής τους και περαιτέρω αξιοποίησής τους από ερευνητές δεν είναι δυνατή», σημειώνει ο Οργανισμός.