Καθώς τα κρούσματα από τον κορωνοϊό υπερβαίνουν παγκόσμια τα 20 εκατομμύρια και συνεχίζουν αυξανόμενα, ειδήσεις, άρθρα και κοινωνικά μέσα δικτύωσης, διοχετεύουν έναν χείμαρο πληροφοριών, που είναι δύσκολο να διακρίνεις τον μύθο από την πραγματικότητα. Στο άρθρο αυτό παρουσιάζονται διάφοροι μύθοι για τον κορωνοϊό SARS-CoV-2, COVID-19, που καταρρίπτονται επιστημονικά. Σε ορισμένες μάλιστα περιπτώσεις οι μύθοι αυτοί εκτός της παραπληροφόρησης μπορούν να αποβούν και επικίνδυνοι. Ο κορωνοϊός δεν οδήγησε στον θάνατο μόνο εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους, αλλά η παραπληροφόρηση ενάντια σε κάθε λογική επέφερε το μοιραίο σε εκατοντάδες συνανθρώπους μας. Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση American Journal οf Tropical Medicine and Hygiene, τουλάχιστον 800 άτομα έχασαν τη ζωή τους από την κατανάλωση οινοπνεύματος με την ελπίδα ότι έτσι θα αποστείρωναν τον οργανισμό τους από τον κορωνοϊό. Επίσης, άλλοι 5.900 νοσηλεύτηκαν γιατί ήπιαν μεθανόλη και άλλοι 60 τυφλώθηκαν. Κέντρα παραπληροφόρησης στην Ινδία ενθάρρυναν τους πολίτες να πίνουν ούρα αγελάδας ή να τρώνε την κοπριά τους. Στη Σαουδική Αραβία πολλοί επέλεξαν να θωρακίσουν την υγεία τους πίνοντας ούρα καμήλας με λίγες σταγόνες μοσχολέμονο.
Μύθος 1ος: Ο κορωνοϊός παρασκευάστηκε σε εργαστήριο ή είναι βιολογικό όπλο.
Δεν υπάρχουν μέχρι σήμερα ενδείξεις ότι ο κορωνοϊός παρασκευάστηκε σε εργαστήριο. Ο κορωνοϊός. SARS-CoV-2 είναι παρόμοιος με τα δύο άλλα είδη κορωνοϊών SARS-CoV and MERS-CoV, που και οι τρεις προήλθαν από τις νυχτερίδες. Επίσης δεν είναι βιολογικό όπλο που χρηματοδοτήθηκε από τον Μπιλ Γκέιτς για να προωθήσει τις πωλήσεις εμβολίου που είχε ετοιμάσει.
Μελέτη που παρουσιάσθηκε τον Μάρτιο στο περιοδικό Nature Medicine παρουσίασε ισχυρά επιχειρήματα ότι ο κορωνοϊός δεν παρασκευάστηκε σε εργαστήριο. Η μελέτη έδειξε ότι οι πρωτεΐνες-ακίδες με τις οποίες προσδένεται ο κορωνοϊός στα ανθρώπινα κύτταρα προήλθαν από τη φύση και όχι από εργαστήριο.
Μύθος 2ος: Τα κατοικίδια ζώα μεταδίδουν τον κορωνοϊό.
Τα κατοικίδια ζώα, γάτες, σκύλοι κ.λπ. δεν μεταδίδουν τον κορωνοϊό. Παρόλο που αναφέρθηκαν σπάνιες περιπτώσεις όπου κατοικίδια προσβλήθηκαν από τον κορωνοϊό, σε καμία περίπτωση δεν το μετέδωσαν σε άνθρωπο. Αν κάποιο άτομο προσβληθεί από κορωνοϊό, καλό θα είναι να αναθέσει τη φροντίδα του κατοικιδίου σε άλλο άτομο. Αυτά αναφέρει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.
Μύθος 3ος: Βιταμίνη C ή άλλα σκευάσματα βιταμινούχα και ιχνοστοιχεία προφυλάσσουν από τον κορωνοϊό.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας δηλώνει ότι η βιταμίνη C ή άλλα σκευάσματα δεν προφυλάσσουν από τον κορωνοϊό. Η βιταμίνη C υποστηρίζει βασικές λειτουργίες του ανθρώπινου οργανισμού και ενισχύει τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος. Ως αντιοξειδωτικό η βιταμίνη C εξουδετερώνει τις ελεύθερες ρίζες που προκαλούν βλάβες στον οργανισμό, ενώ συγχρόνως βοηθά στη σύνθεση ορμονών, κολαγόνου κ.λπ. και προστατεύει από παθογόνα βακτηρίδια. Συνεπώς συνιστάται η χρήση της βιταμίνης C για την καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος όχι όμως υπερδοσολογία, που μπορεί να προκαλέσει βλάβες. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, ο Αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων και ο αντίστοιχος ευρωπαϊκός οργανισμός δηλώνουν ότι δεν υπάρχουν μέχρι σήμερα σκευάσματα τα οποία προφυλάσσουν ή θεραπεύουν τον κορωνοϊό.
Μύθος 4ος: Πακέτα από την Κίνα ή φαγητό σε κινεζικό εστιατόριο μεταδίδουν τον κορωνοϊό.
Πακέτα από την Κίνα ή οπουδήποτε αλλού δεν μεταδίδουν τον κορωνοϊό σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων και τον Αμερικανικό Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων ο κορωνοϊός δεν μεταδίδεται μέσω των τροφίμων ούτε από κινεζικά ή άλλα εστιατόρια, παρά μόνον εάν άτομο είναι μολυσμένο και μεταδώσει τον κορωνοϊό στο φαγητό.
Mύθος 5ος: Πίνοντας αλκοόλη ή μεθανόλη ή απορρυπαντικό, ή τρώγοντας σκόρδο κ.λπ., θεραπεύεις ή προλαβαίνεις τον κορωνοϊό.
Πίνοντας αλκοόλη ή τρώγοντας σκόρδο δεν εξασφαλίζεται προστασία ή θεραπεία από τον κορωνοϊό. Ούτε βέβαια πίνοντας ούρα αγελάδας ή καμήλας θα φέρει θετικό αποτέλεσμα αλλά το αντίθετο σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.
Μύθος 6ος: Τα δίκτυα 5G μεταδίδουν τον κορωνοϊό.
Είναι γεγονός ότι οι ιοί δεν μεταδίδονται μέσω ραδιοκυμάτων ή δικτύων κινητής τηλεφωνίας περιλαμβανομένων και των δικτύων 5G, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Παρ’ όλα αυτά, καθώς οι θεωρίες συνωμοσίας οργίαζαν τον Απρίλιο σε Ολλανδία και Βρετανία, πολλοί πυλώνες κινητής τηλεφωνίας πυρπολήθηκαν ή καταστράφηκαν. Ιδιαίτερη διάδοση είχαν τέτοιες παρανοϊκές θεωρίες κατά τη διάρκεια του lockdown, καθώς πολλοί πίστευαν ότι υπήρχε κάποια κρυφή ατζέντα, καθώς επίσης είχαν περισσότερο ελεύθερο χρόνο να αναζητήσουν στο Διαδίκτυο τέτοια σενάρια.
Μύθος 7ος: Τα εμβόλια είναι επικίνδυνα.
Ο μεγαλύτερος μύθος από όλους. Οποιος διαδίδει αυτό εγκληματεί όχι μόνον ενάντια στον εαυτό του αλλά και ενάντια σε κάθε συνάνθρωπό του. Το εμβόλιο, όπως και τα εμβόλια έναντι άλλων ασθενειών και ιών, θα αποτελέσει ισχυρό όπλο στη μάχη με τον ιό.
* Ο κ. Νίκος Κατσαρός είναι πρ. διευθυντής Ερευνών ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος», διευθυντής τμήματος Βιοϊατρικής New York College.