Αστερίσκο έβαλε η υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως στην ημερομηνία έναρξης της νέας σχολικής χρονιάς. Παρουσιάζοντας χθες το απόγευμα τον πλήρη σχεδιασμό του υπουργείου Παιδείας και της Εθνικής Επιτροπής Προστασίας της Δημόσιας Υγείας έναντι του κορωνοϊού COVID-19 για τη λειτουργία των εκπαιδευτικών δομών στη «σκιά» της συνεχιζόμενης υγειονομικής κρίσης, τόνισε ότι μολονότι η έναρξη μαθημάτων είναι προγραμματισμένη για τις 7/9, ενδέχεται να δοθεί παράταση. Οπως είπε, στόχος είναι να περιοριστούν σημαντικά οι μετακινήσεις τουλάχιστον μία εβδομάδα πριν από την έναρξη των σχολείων, ώστε να περιοριστεί τυχόν μετάδοση του ιού από ασυμπτωματικούς. Σε κάθε περίπτωση, απηύθυνε έκκληση στους γονείς να έχουν επιστρέψει από τις διακοπές τους έως τα τέλη Αυγούστου. Οι τελικές αποφάσεις θα ληφθούν την 1η Σεπτεμβρίου.
Το βέβαιο είναι ότι τα σχολεία –από νηπιαγωγεία έως λύκεια, ολοήμερα, σχολικές μονάδες ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης– θα λειτουργήσουν με αυξημένα μέτρα πρόληψης και προφύλαξης. Η χρήση μάσκας θα είναι υποχρεωτική τόσο για τα παιδιά όσο και για τους εκπαιδευτικούς, κυρίως σε εσωτερικούς χώρους (εκτός από την ώρα φαγητού), και σε εξωτερικούς χώρους μόνο σε περίπτωση συνωστισμού. Δεν προβλέπεται η χρήση μάσκας στα διαλείμματα, ούτε στη γυμναστική. Επίσης, η μάσκα θα είναι υποχρεωτική στα μέσα μεταφοράς μαθητών. Σε σχέση με τον αριθμό των μαθητών ανά τάξη, η υπουργός διευκρίνισε ότι κατά μέσον όρο στην επικράτεια είναι 17.
Δειγματοληπτικοί έλεγχοι
Οπως τόνισε η κ. Κεραμέως, η κυβέρνηση θα διαθέσει δωρεάν υφασμάτινες μάσκες σε όλους τους μαθητές και όλους τους εκπαιδευτικούς, ενώ θα υπάρξουν επικαιροποιημένες οδηγίες του ΕΟΔΥ και του υπουργείου Παιδείας προς μαθητές, εκπαιδευτικούς και γονείς σχετικά με τα αναγκαία μέτρα πρόληψης. Επιπλέον, με μέριμνα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης θα διανεμηθούν αντισηπτικά στα σχολεία και προβλέπεται σχολαστικός καθαρισμός τόσο κατά τη διάρκεια λειτουργίας των σχολείων όσο και μετά το τέλος της. Ακόμα προβλέπονται δειγματοληπτικοί έλεγχοι του ΕΟΔΥ σε σχολεία, σε περιπτώσεις που χρήζουν επέμβασης, διαφορετικά διαλείμματα, ώστε να περιοριστεί ο συγχρωτισμός μαθητών, αλλά και προσαρμογή των κυλικείων στις νέες συνθήκες. Οι σχολικοί εορτασμοί θα διενεργούνται εντός κάθε τμήματος, ενώ δεν θα πραγματοποιούνται μέχρι νεωτέρας σχολικές εκδρομές και μαθητικά συνέδρια (επιτρέπονται επισκέψεις π.χ. σε μουσεία και δημόσια κτίρια ανά τμήμα).
Οσον αφορά τη γυμναστική, ενθαρρύνεται η άσκηση σε εξωτερικό χώρο. Στα ομαδικά αθλήματα οι ομάδες πρέπει να είναι μικρές και σταθερές ως προς τη σύνθεσή τους. Φέτος, πάντως, δεν θα πραγματοποιηθούν σχολικά πρωταθλήματα. Στα εργαστήρια και στις αίθουσες πληροφορικής προβλέπεται σχολαστικός καθαρισμός του εξοπλισμού έπειτα από κάθε χρήση. Το υπουργείο Παιδείας συνιστά επίσης τη χρήση παγουριού ή ατομικού νερού. Οπως ανακοινώθηκε, το κοινωφελές ίδρυμα Αθανασίου Λασκαρίδη θα δωρίσει από ένα παγούρι σε όλους τους μαθητές δημοτικού της χώρας.
Αναφορικά με τις απουσίες, δικαιολογούνται αν νοσεί από κορωνοϊό ο ίδιος ο μαθητής/εκπαιδευτικός ή κάποιος που κατοικεί στο σπίτι του ή αν ο μαθητής ή ο εκπαιδευτικός ανήκει σε ομάδα αυξημένου κινδύνου. Απαραίτητη θα είναι η προσκόμιση ιατρικής βεβαίωσης. Οι εκπαιδευτικοί που θα απουσιάσουν από την τάξη θα διδάξουν μέσω τηλεκπαίδευσης μαθητές που επίσης δεν είναι σε θέση να βρεθούν στο σχολείο. (Εχει προβλεφθεί η πρόσληψη επιπλέον αναπληρωτών για την κάλυψη των κενών.) Για τους εργαζόμενους γονείς και του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα θα υπάρξει ειδική μέριμνα για άδεια ειδικού σκοπού, εφόσον έχουν παιδί που ανήκει σε ομάδα αυξημένου κινδύνου.
Ολοήμερα
Σημαντική ήταν επίσης η ανακοίνωση για επέκταση του θεσμού των ολοήμερων σχολείων, ώστε να καλυφθούν περισσότεροι μαθητές. Η υπουργός Παιδείας μάλιστα απηύθυνε θερμή παράκληση στους γονείς να εγγράψουν τα παιδιά τους στο ολοήμερο σχολείο. «Και το λέω αυτό και για παιδαγωγικούς λόγους και για να περιορίσουμε την επαφή των μικρών μαθητών με τις ευάλωτες ομάδες, τους παππούδες και τις γιαγιάδες. Εχουμε εξασφαλίσει πολύ σημαντικά κονδύλια, άνω των 100 εκατ. ευρώ, για να είμαστε σε θέση να προβούμε σε αυτή την επέκταση. Και σας καλούμε να αξιοποιήσετε τη σημαντική αυτή δυνατότητα», είπε χαρακτηριστικά.
Σε περίπτωση κρούσματος προβλέπεται το κλείσιμο του τμήματος και ιχνηλάτηση των επαφών του κρούσματος. Σε αυτή την περίπτωση η εκπαιδευτική διαδικασία θα πραγματοποιείται μέσω τηλεκπαίδευσης. Οι σχετικές πλατφόρμες είναι έτοιμες, όπως ανακοίνωσε η υπουργός, ενώ έχει εξασφαλιστεί η ενίσχυση του εξοπλισμού των σχολείων με πάνω από 70.000 φορητές συσκευές.
«Δεν είναι εύκολες οι αποφάσεις, μελετάμε όλες τις πτυχές κάθε προβλήματος, πορευόμαστε βήμα βήμα με τους ειδικούς, αναθεωρούμε αν χρειαστεί τις όποιες αποφάσεις», κατέληξε η κ. Κεραμέως. «Το τελευταίο που χρειαζόμαστε μια τέτοια κρίσιμη στιγμή είναι στείρες αντιπαραθέσεις».
«Η ασφάλεια είναι τεκμηριωμένη»
Καθησυχαστική ως προς τους κινδύνους της χρήσης μάσκας ήταν και η καθηγήτρια Παιδιατρικής Λοιμωξιολογίας Βάνα Παπαευαγγέλου, μέλος της Εθνικής Επιτροπής Προστασίας της Δημόσιας Υγείας έναντι της COVID-19. Οπως είπε κατά τη χθεσινή ανακοίνωσης της δέσμης μέτρων για το άνοιγμα των σχολείων, η μάσκα είναι ασφαλής για τα μικρά παιδιά. «Διαβεβαιώνω ότι, για παιδιά άνω των δύο ετών, η ασφάλεια είναι τεκμηριωμένη. Η μάσκα επιτρέπει την είσοδο του αέρα, δεν μειώνει το οξυγόνο στο αίμα και δεν προκαλεί αύξηση του διοξειδίου του άνθρακα». Σύμφωνα με την κ. Παπαευαγγέλου, η μάσκα πρέπει να αποφεύγεται μόνο από μια μικρή ομάδα παιδιών με συγκεκριμένα νοσήματα όπως αναπνευστική δυσχέρεια, κάποιο νευρολογικό ή μυϊκό νόσημα. Σε ό,τι αφορά τη συζήτηση που έχει ανοίξει για τη χρήση μάσκας από μικρά παιδιά, η παιδίατρος τόνισε ότι η επιτροπή θεωρεί την έναρξη της σχολικής χρονιάς την πλέον κατάλληλη στιγμή εισαγωγής της σωστής χρήσης μάσκας στην καθημερινότητα. Τα μικρά παιδιά και τα νήπια, είπε, μαθαίνουν πολύ πιο εύκολα από τους μεγαλύτερους και θα αποκτήσουν μια νέα δεξιότητα που θα τους φανεί χρήσιμη όχι μόνο μέσα στο σχολείο, αλλά και έξω από αυτό.
Eπιτακτική και περιορισμένου κινδύνου η λειτουργία των σχολείων
Σύμφωνα με μια νέα μελέτη, οι λοιμώξεις από κορωνοϊό και οι επιδημικές εστίες στα σχολεία είναι σπάνιες και τα παιδιά κινδυνεύουν περισσότερο να κολλήσουν τον ιό στα σπίτια τους, ενώ οι δάσκαλοι είναι αυτοί που κινδυνεύουν περισσότερο να προσβληθούν, παρά οι μαθητές. (Φωτ. REUTERS/Stephane Mahe)
Το άνοιγμα των σχολείων αναδεικνύεται σε μεγάλη πρόκληση για κυβερνήσεις και επιστήμονες σε όλο τον κόσμο, που προσπαθούν να αποκρυπτογραφήσουν τη σχέση των παιδιών με την COVID-19, διευκολύνοντας ταυτόχρονα τους γονείς να επανέλθουν στην αγορά εργασίας.
Οπως χαρακτηριστικά δήλωσε πρόσφατα ο καθηγητής Κρις Ουίτι, επικεφαλής ιατρικός σύμβουλος της βρετανικής κυβέρνησης, «η απουσία από το σχολικό περιβάλλον θα προκαλέσει μακροπρόθεσμες βλάβες στα παιδιά, πολύ περισσότερο από τον κορωνοϊό».
Ηδη σε κάποιες χώρες όπου άρχισε η σχολική χρονιά, όπως στη Γερμανία, καταγράφονται δεκάδες νέες λοιμώξεις σε σχολεία. Η έξαρση των κρουσμάτων τις τελευταίες ημέρες αποδίδεται από τους ειδικούς στο άνοιγμα των σχολείων και στην επιστροφή των ταξιδιωτών. Στο Βερολίνο ανιχνεύθηκαν κρούσματα σε 41 σχολεία, όπως και σε 12 εκπαιδευτήρια στο κρατίδιο της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας. Στη Σκωτία καταγράφηκαν τουλάχιστον 22 κρούσματα σε σχολείο λίγες μόνο ημέρες μετά το «πρώτο κουδούνι», με αποτέλεσμα εκπαιδευτικοί και μαθητές να τεθούν σε 14ήμερη καραντίνα. Στη Νότια Κορέα, η κυβέρνηση ματαίωσε τη φυσική διδασκαλία σε 2.000 σχολεία εξαιτίας της έξαρσης των κρουσμάτων στη χώρα.
Μια νέα μελέτη, ωστόσο, η οποία δόθηκε στη δημοσιότητα χθες από τον υγειονομικό φορέα της Αγγλίας (PublicHealth England), αποδεικνύει ότι οι λοιμώξεις από κορωνοϊό και οι επιδημικές εστίες στα σχολεία είναι εξαιρετικά σπάνιες και τα παιδιά κινδυνεύουν περισσότερο να κολλήσουν τον ιό στα σπίτια τους. Επίσης, οι εστίες στα σχολεία είναι πιο συνηθισμένες στις περιοχές που εμφανίζουν βαρύ επιδημικό φορτίο. Οι δάσκαλοι, μάλιστα, είναι αυτοί που κινδυνεύουν περισσότερο να προσβληθούν, παρά οι μαθητές. Στο ένα εκατομμύριο παιδιών που παρακολούθησαν τον Ιούνιο μαθήματα σε δημοτικά και προνήπια, προσβλήθηκαν από κορωνοϊό μόλις τα 70. Από τις 30 επιδημικές εστίες στα σχολεία, οι 15 αφορούσαν μετάδοση μεταξύ εκπαιδευτικών, οι επτά μετάδοση από εκπαιδευτικό σε παιδί, οι έξι από παιδί σε εκπαιδευτικό και οι δύο μετάδοση μεταξύ των παιδιών. Τα παιδιά που νόσησαν ήταν ασυμπτωματικά και εντοπίστηκαν κατά τη διάρκεια ιχνηλάτησης κρουσμάτων που αφορούσαν γονείς με τη νόσο.
Η αναπληρώτρια επικεφαλής των υγειονομικών υπηρεσιών της Αγγλίας δρ Τζένι Χάρις, σε μια προσπάθεια να καθησυχάσει τους εκπαιδευτικούς, δήλωσε ότι διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να προσβληθούν όταν πίνουν τον καφέ τους με τους συναδέλφους τους, παρά την ώρα του μαθήματος. Επίσης, απευθυνόμενη προς τους γονείς εξήγησε ότι κανένα περιβάλλον δεν είναι εντελώς ασφαλές και τα παιδιά κινδυνεύουν περισσότερο από ένα τροχαίο ατύχημα, καθ’ οδόν προς το σχολείο, ή από την εποχική γρίπη, παρά από την COVID-19.
Εκκληση προς τους γονείς να πάνε τα παιδιά τους στο σχολείο απηύθυνε χθες ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσoν.
Τέλος, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας επικαιροποίησε τις συστάσεις χρήσης μάσκας από τα παιδιά. Ετσι, θεωρεί αναγκαίο οι ανήλικοι άνω των 12 ετών να φορούν μάσκα σε συνθήκες συνωστισμού και αδυναμίας τήρησης των μέτρων κοινωνικής αποστασιοποίησης. Τα παιδιά 6-11 ετών οφείλουν να φορούν μάσκα όταν πλησιάζουν ηλικιωμένους ή άτομα με υποκείμενα νοσήματα. Τα παιδιά που είναι μικρότερα των 5 ετών δεν θα πρέπει να κληθούν να φορούν μάσκα στο σχολείο, γιατί απλώς αδυνατούν να την τοποθετήσουν σωστά χωρίς βοήθεια.
Στο μεταξύ, τον κώδωνα του κινδύνου έκρουσαν ερευνητές στο Χονγκ Κονγκ που απέδειξαν ότι είναι δυνατή η επαναλοίμωξη με κορωνοϊό ατόμων που ανέρρωσαν από COVID-19. Πρόκειται για ένα φόβο που είχαν επανειλημμένως διατυπώσει οι ειδικοί, αλλά ανάλογες περιπτώσεις είχαν αποδοθεί κυρίως σε σφάλματα της εξέτασης και το ενδεχόμενο επαναλοίμωξης είχε γενικώς απορριφθεί.
Η πραγματικότητα, όμως, διαφέρει. Οι ερευνητές του πανεπιστημίου του Χονγκ Κονγκ ανακοίνωσαν χθες το πρώτο επιβεβαιωμένο κρούσμα επαναλοίμωξης από τον κορωνοϊό στον κόσμο, γεγονός που κλονίζει τις μέχρι σήμερα θεωρίες για την ανοσία στον ιό. Πρόκειται για έναν υγιή 33χρονο άνδρα, ο οποίος την πρώτη φορά που προσβλήθηκε, πριν από 4,5 μήνες, είχε ήπια συμπτώματα, ενώ τη δεύτερη φορά ήταν ασυμπτωματικός. Ο καθηγητής Κέβιν Κάι Γουάνγκ Το τόνισε πως η νέα λοίμωξη ανιχνεύθηκε όταν ο ασθενής επέστρεψε από την Ισπανία, υπογραμμίζοντας ότι «προκλήθηκε από έναν νέο ιό και δεν είναι κατάλοιπο της παλαιότερης μόλυνσης».