O Τρότσκι περιέγραφε τον Δημήτρη Γιωτόπουλο, τον Ελληνα υπαρχηγό του -για μια περίοδο- στο διεθνές τροτσκιστικό κίνημα ως ένα άτομο εξαιρετικά αυταρχικό και εγωκεντρικό. Εμελλε να έρθει σε ρήξη μαζί του όταν αυτός, φεύγοντας από την Αθήνα, έφτασε στο Παρίσι το 1934 και προκάλεσε διάσπαση της Διεθνούς Κομμουνιστικής Λέγκας, με τον απόλυτο έλεγχό του πάνω στην ελληνική τροτσκιστική ομάδα, την οποία πήρε μαζί του στο Παρίσι.
Στην Ελλάδα ο Witte, όπως αποκαλούσαν με το ψευδώνυμό του τον Γιωτόπουλο οι της 4ης Διεθνούς σύντροφοί του, ήταν θρυλική φιγούρα, εκεί στα τέλη του ’20 και στις αρχές του ’30, όταν έφυγε από το KKE το 1924 και προσχώρησε στην 4η Διεθνή. H κύρια ηγετική φυσιογνωμία του Αρχειομαρξισμού στην Ελλάδα. Μια μισοπαράνομη -κατά τον Μχάλη Ράπτη, γνωστό ως Πάμπλο- συνωμοτική οργάνωση από εργάτες και φοιτητές, που έχτιζαν, στο περιθώριο της ελληνικής κοινωνίας, το οικοδόμημα του μελλοντικού «σκληρού» και «αγνού» «Επαναστατικού Κόμματος». Για τον Πάμπλο, ο Γιωτόπουλος ήταν ένα μυθικό πρόσωπο, η ψυχή της «Εργασίας», όπως αποκαλούσαν τα μέλη του Αρχειομαρξισμού την οργάνωσή τους. Εντυπωσιακό μεγάλο μέτωπο, δύο βαθιά γαλανά μάτια, άτομο ολιγόλογο, σοβαρό, καταρτισμένο.
Στη δικτατορία του Μεταξά ο Γιωτόπουλος φεύγει από το Παρίσι για την Ισπανία, όπου στη διάρκεια του εμφυλίου δραστηριοποιείται στο πλευρό του ΠΟΥΜ. Φυλακίζεται από τους Σταλινικούς, αφήνεται ελεύθερος το 1939 και καταφεύγει στη Γαλλία. Επιστρέφει στην Ελλάδα. Στη διάρκεια του εμφυλίου συμπράττει με τον «Εθνικό Στρατό» ενάντια στο KKE. Το 1947 ιδρύει το Αρχειομαρξιστικό Κόμμα Ελλάδος, κατεβαίνει στις εκλογές και κατηγορείται, από τους παλιούς συντρόφους του, για συνεργασία με τις Αρχές, αφού το κόμμα του στέλνει συγχαρητήριο τηλεγράφημα στον κυβερνητικό στρατό για τη νίκη του ενάντια στον Δημοκρατικό Στρατό. Είναι γνωστή η φράση την οποία είπε, προσπαθώντας να δικαιολογήσει την πράξη του: «Ανάμεσα στη φασιστική και τη σταλινική βαρβαρότητα, η μόνη επιλογή είναι η αστική δημοκρατία».
Φέρεται να συνεργάζεται συχνά με αντικουμμουνιστές στη δεκαετία του ’60 και με κρατικές υπηρεσίες και πεθαίνει σε πλήρη ανυποληψία από τους παλιούς του συντρόφους το 1965.
Γνωστά ονόματα
Ο Δημήτρης Γιωτόπουλος συνδέεται στενά με άλλα γνωστά ονόματα στον χώρο της 4ης Διεθνούς, όπως ο Πάμπλο, του οποίου υπήρξε για ένα διάστημα καθοδηγητής, ο Γιώργος Βιστώρης, ο Πουλιόπουλος, ο A. Στίνας, που δρούσαν σε ίδιες ή διαφορετικές τροτσκιστικές ομάδες. Οι ιδεολογικές διαφορές ανάμεσα σ’ αυτές τις ομάδες μεγάλωναν με το πέρασμα του χρόνου και μεταφέρθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, όπου κάποιοι από τους τροτσκιστές κατέληξαν. Ανάμεσα στους τροτσκιστές εκείνης της εποχής ήταν και κάποιοι νέοι που θα διαδραμάτιζαν πολύ σημαντικό ρόλο, όχι μόνο στο πλαίσιο της 4ης Διεθνούς, αλλά και της ελληνικής ιστορίας. Ενας από αυτούς ήταν ο Ανδρέας Παπανδρέου (που διατήρησε τις φιλικές σχέσεις του με τον Πάμπλο ακόμη κι όταν έγινε πρωθυπουργός) ο οποίος στη διάρκεια της δικτατορίας του Μεταξά ανήκε στην «ομάδα των δεκατριών», που συνδεόταν με την ομάδα «Προλετάριος».
Το δωμάτιο του Ανδρέα Παπανδρέου χρησιμοποιούνταν ως αρχηγείο της οργάνωσης μέχρι τη στιγμή που συνελήφθη μαζί με τους άλλους 12 συντρόφους του και εξαναγκάστηκε να υπογράψει δήλωση. Ποιος από τους συντρόφους πρόδωσε τους υπολοίπους, δεν έγινε ποτέ γνωστό. Αποκήρυξε τον κομμουνισμό στις 7 Ιουλίου 1939 και πρόδωσε όλους τους συντρόφους του στην Αστυνομία. Οι οικογενειακές του διασυνδέσεις τον βοήθησαν να αποκτήσει διαβατήριο και να το σκάσει για την Αμερική. Και ο Κορνήλιος Καστοριάδης, που ήταν κι αυτός μέλος της ομάδας των δεκατριών, έκανε δήλωση. Ανάμεσα στους υπολοίπους της ομάδας των δεκατριών, ήταν ο αχηγός της Μενέλαος Μεγαριώτης (φοιτητής Χημείας, ο μόνος που δεν έκανε δήλωση), ο Κίρκος Κίρκου, ο Χρήστος Καράμπελας, ο Ηλίας Κολοβός, ο Ιωάννης Κοντογιάννης, ο Στέφανος Γκαστράτος (όλοι φοιτητές Νομικής), ο Χρήστος Βάλιας (μαθητής), ο Νίκος Κονδύλης (φοιτητής και ηλεκτρολόγος).