Θα μπορούσε να ήταν κακόβουλη φάρσα αλλά δυστυχώς δεν είναι… Λίγους μήνες μετά την κατοχύρωση της φέτας ως παραδοσιακού ελληνικού προϊόντος (ΠΟΠ), ποσότητα του προϊόντος που εξήχθη στη Νορβηγία βρέθηκε να περιέχει το μικρόβιο της λιστέριας. Την ίδια στιγμή, οι Δανοί ετοιμάζονται να προσφύγουν και πάλι στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο προκειμένου να αμφισβητήσουν εκ νέου την ελληνικότητα της φέτας. Και ενώ όλοι οι αρμόδιοι επισημαίνουν ότι «έχουν ληφθεί τα απαραίτητα μέτρα» -χωρίς όμως και να συμφωνούν στο ποια ακριβώς είναι αυτά τα μέτρα- γεγονός είναι ότι η «φέτα», ένα από τα ελάχιστα ελληνικά προϊόντα που είναι γνωστά παγκοσμίως και που θα μπορούσε να είναι η αιχμή του δόρατος της προώθησης των ελληνικών προϊόντων, δέχθηκε ένα σοβαρότατο πλήγμα.
Δήλωση του υφ. Γεωργίας
Οπως δήλωσε χθες ο υφυπουργός Γεωργίας κ. Φώτης Χατζημιχάλης, οι εγκαταστάσεις της γαλακτοβιομηχανίας ΚΟΛΙΟΣ παραμένουν κλειστές από την 1η Ιουλίου, έως ότου ολοκληρωθούν οι έλεγχοι, μετά την ειδοποίηση που έλαβαν οι ελληνικές αρχές από τις υγειονομικές αρχές της Νορβηγίας ότι παρτίδα φέτας που εξήχθη στη χώρα βρέθηκε μολυσμένη με το μικρόβιο της λιστέριας. Μάλιστα προχθές ανακοινώθηκε από τον ΕΦΕΤ (Ενιαίος Φορέας Ελέγχου Τροφίμων) ότι στις εγκαταστάσεις της βιομηχανίας έχει δεσμευτεί και η υπόλοιπη ποσότητα της ίδιας παρτίδας ώστε να ελεγχθεί. O κ. Χατζημιχάλης πρόσθεσε ότι έχουν δεσμευτεί επίσης και η προηγούμενη αλλά και η επόμενη παρτίδα, ώστε να γίνουν έλεγχοι, τα αποτελέσματα των οποίων θα δημοσιοποιηθούν μέσα στις επόμενες ημέρες. Πάντως, σύμφωνα με την εταιρεία, οι εγκαταστάσεις λειτουργούν κανονικά.
Η εταιρεία σε ανακοίνωσή της προσπαθεί να υποβαθμίσει το συμβάν τονίζοντας ότι πρόκειται για «μεμονωμένο περιστατικό που οφείλεται σε εξωγενείς παράγοντες».
Και ενώ όταν δημοσιοποιήθηκε το όνομα της εταιρείας, η πρόεδρος του ΕΦΕΤ κ. Χριστίνα Παπανικολάου, ονόμασε τους δημοσιογράφους «γελοίους», αξίζει να σημειωθεί ότι η προσφορά της εταιρείας ΚΟΛΙΟΣ μόλις πριν από ένα περίπου μήνα προκρίθηκε από την Αγροτική Τράπεζα για την εξαγορά της πρώην συνεταιριστικής βιομηχανίας ΑΓΝΟ (το τίμημα της εξαγοράς δεν έχει ακόμα δημοσιοποιηθεί από την τράπεζα). Η Ν.Δ. και ο ΣΥΝ έχουν καταθέσει επερωτήσεις, ζητώντας από την κυβέρνηση να ανακοινώσει το ακριβές τίμημα. Παράλληλα, μεγάλες εταιρείες του κλάδου είχαν διεκδικήσει επανειλημμένα την ΑΓΝΟ αλλά δεν τα «κατάφεραν».
Τι σημαίνει
Ολοι οι αρμόδιοι, πάντως, τονίζουν ότι καμία ποσότητα της ίδιας παρτίδας δεν διοχετεύτηκε στην ελληνική αγορά. Ετσι, οι καταναλωτές μπορούν να είναι ήσυχοι ότι δεν κατανάλωσαν ένα προϊόν που περιέχει μικρόβιο το οποίο μπορεί να προκαλέσει σε συγκεκριμένες ομάδες πληθυσμού τον θάνατο. Ακόμα όμως και έτσι η αξιοπιστία της χώρας, όσον αφορά ένα παραδοσιακό προϊόν για το οποίο έγιναν μεγάλες μάχες, έχει πληγεί ανεπανόρθωτα στο εξωτερικό. Και όχι από ένα μικρό τοπικό τυροκομείο, αλλά από μια γνωστή εταιρεία που σύμφωνα με όσα δηλώνει εξάγει σε περίπου τριάντα χώρες. Η αλήθεια επίσης είναι ότι αν η Νορβηγία δεν ήταν εκτός Ευρωπαϊκής Ενωσης και δεν πραγματοποιούσε ελέγχους στα προϊόντα που εισάγει, η υπόλοιπη ποσότητα θα είχε διοχετευτεί στην αγορά. Η εταιρεία διέθετε σύστημα HACCP, δηλαδή σύστημα που ελέγχει διάφορους παράγοντες κατά την παραγωγή του προϊόντος, όπως η υγρασία, η θερμοκρασία και το μικροβιακό φορτίο, και το οποίο είναι ένας τρόπος αυτοελέχγου των εταιρειών. Μάλιστα, το σύστημα ελέγχθηκε, σύμφωνα με τον ΕΦΕΤ αλλά και την ίδια την εταιρεία, και βρέθηκε να λειτουργεί σωστά.
Τότε, τι ακριβώς συνέβη; «Στην Ελλάδα, η πρόληψη θεωρείται χαμένος χρόνος και χρήμα. Μόνο όταν συμβεί κάτι συνειδητοποιούμε τη σημασία της», τονίζει ο πανεπιστημιακός και πρώην πρόεδρος της Διεθνούς Κτηνιατρικής Εταιρείας, Απόστολος Ράντσιος.
Η κτηνίατρος και μέλος του συμβουλίου για την προώθηση της φέτας κ. Καίτη Μυλωνά εξηγεί ότι «το ισοζύγιο της Ελλάδας στα αγροτικά προϊόντα είναι αρνητικό κυρίως λόγω των εισαγωγών σε κτηνοτροφικά προϊόντα». Οταν, λοιπόν, πρόκειται για ένα τόσο «ευαίσθητο» προϊόν για την ελληνική οικονομία, όπως τονίζει η κ. Μυλωνά, «θα έπρεπε η εταιρεία να κάνει δειγματοληπτικό έλεγχο σε κάθε παρτίδα που παράγει, δεδομένου ότι για εξαγωγή απαιτείται υγειονομικό πιστοποιητικό καταλληλότητας».
Τι μπορεί να προκαλέσει η λιστέρια
Σύμφωνα με τους ειδικούς, η λιστέρια μπορεί να προέλθει είτε από γάλα που δεν έχει παστεριωθεί σωστά είτε διότι δεν τηρήθηκαν οι συνθήκες υγιεινής κατά την τυποποίηση του προϊόντος. Αντίθετα με τα περισσότερα μικρόβια, αγαπά το κρύο και έτσι «διατηρείται» ακόμα και στην ψύξη. Πρόκειται για πολύ ισχυρό μικρόβιο που βρίσκεται κυρίως στα τυριά και προκαλεί ισχυρές τροφικές δηλητηριάσεις. Το μικρόβιο προκαλεί την ασθένεια της λιστερίωσης που με τη σειρά της προκαλεί μηνιγγίτιδα, φλεγμονή του εγκεφάλου, αρθρίτιδα και σηψαιμία, ενώ κατά την εγκυμοσύνη οδηγεί σε αποβολές ή νεκρογένεση. Ιδιαίτερα κινδυνεύουν οι ευαίσθητες ομάδες του πληθυσμού, τα μωρά, οι έγκυες, τα ηλικιωμένα άτομα και οι ασθενείς. Η ασθένεια παρουσιάζει θνησιμότητα 46%.