Τη στιγμή που η υπουργός Περιβάλλοντος κ. Βάσω Παπανδρέου παρουσίαζε στους δημοσιογράφους τα έργα ανάπτυξης του βιολογικού καθαρισμού της Ψυττάλειας, οι κάτοικοι της Σαλαμίνας και του Περάματος έρχονταν για άλλη μία φορά αντιμέτωποι με το κύμα δυσοσμίας από το νησί του Σαρωνικού.
Η αδυναμία μεταφοράς σε άλλο χώρο της λάσπης που συγκεντρώνεται από τον καθαρισμό των υδάτων, έπειτα και από την κατολίσθηση του XYTA στα Ανω Λιόσια και την άρνηση της δημοτικής αρχής να δεχθεί πλέον τα κατάλοιπα του βιολογικού καθαρισμού, έχει συσσωρεύσει στην Ψυττάλεια σχεδόν 25.000 τόννους λάσπης, η χαρακτηριστική «οσμή» των οποίων διαχέεται στην περιοχή. Την ίδια στιγμή, επί της Ψυττάλειας, η κ. Παπανδρέου ενημέρωνε για την πρόθεση του υπουργείου να προχωρήσει στην ανάθεση δημιουργίας μονάδας ξήρανσης της λάσπης (ιλύος), προϋπολογισμού περί τα 40 εκατομμύρια ευρώ. Οι ελληνικές αρχές έχουν ήδη αποστείλει στην E.E. σχετικό αίτημα για την αύξηση της χρηματοδότησης του έργου, ώστε να κατασκευαστεί και η πρόσθετη μονάδα επεξεργασίας. Σήμερα, παράγονται σε ημερήσια βάση 300 κυβικά μέτρα αφυδατωμένης ιλύος ενώ με την ολοκλήρωση της β΄ φάσης του βιολογικού καθαρισμού, η Ψυττάλεια θα «παράγει» 800 τετραγωνικά μέτρα ιλύος, δηλαδή το 20%(!) των στερεών αποβλήτων που μεταφέρονται καθημερινά στα Ανω Λιόσια.
Πάντως, και παρά την προφανή αδυναμία της μονάδας να αποτελέσει «κέντρο συνολικής αντιμετώπισης και διαχείρισης των λυμάτων», η κ. Παπανδρέου χθες δήλωσε ικανοποιημένη και αισιόδοξη για την αποτελεσματικότητα του έργου. Σύμφωνα με την υπουργό, ο μέχρι σήμερα απολογισμός από την 7ετή λειτουργία της μονάδας καταγράφει απομάκρυνση των ρύπων από τα λύματα του Λεκανοπεδίου σε ποσοστό 35%, με αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση της συγκέντρωσης βακτηρίων κατά μήκος των ακτών, την αύξηση της διαύγειας των υδάτων και, εν τέλει, τον καθαρισμό του Σαρωνικού. Από την επεξεργασία των λυμάτων, μάλιστα, παράγονται 60.000 κυβικά μέτρα βιοαερίου (μεθάνιο) που χρησιμοποιείται για την παραγωγή της ηλεκτρικής ενέργειας που χρειάζεται η μονάδα.
Ως προς τα έργα της B΄ Φάσης, η εξέλιξη των οποίων παρουσιάστηκε χθες, η κ. Παπανδρέου υπογράμμισε ότι θα ολοκληρωθούν μέχρι το τέλος του 2003, καθώς μέχρι σήμερα έχει εκτελεσθεί το 85% των εργασιών και έχει απορροφηθεί κεφάλαιο ύψους 157 εκατομμυρίων ευρώ από το Ταμείο Συνοχής. Με την ολοκλήρωση και της B΄ Φάσης, η μονάδα θα έχει τη δυνατότητα επεξεργασίας ενός εκατομμυρίου κυβικών μέτρων λυμάτων την ημέρα, επιτυγχάνοντας μάλιστα ποσοστό απομάκρυνσης των ρύπων άνω του 95%. Παράλληλα, θα πραγματοποιείται και πλήρης απονιτροποίηση, δηλαδή θα απομακρύνεται το άζωτο από τα λύματα ώστε να αποφευχθούν μελλοντικά φαινόμενα ευτροφισμού (σ.σ. ο «ευτροφισμός» προκαλείται από την ύπαρξη υψηλών συγκεντρώσεων θρεπτικών ουσιών στο νερό -κυρίως φωσφορικών και νιτρικών αλάτων- οι οποίες αυξάνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης βακτηριδίων και ιών στα ύδατα).
Τα έργα της B΄ Φάσης συγχρηματοδοτήθηκαν από το Ταμείο Συνοχής της E.E. σε δύο περιόδους, την περίοδο 1994 – 99 με προϋπολογισμό 58,06 εκατ. ευρώ (ποσοστό συνδρομής 85%) και την περίοδο 2000 – 2006 με προϋπολογισμό 144,16 εκατ. (ποσοστό 75%).
Θα απαιτηθούν επιπλέον 40 εκατομμύρια για τη μονάδα ξήρανσης της ιλύος (λυματολάσπης), μέσω της οποίας θα επιτυγχάνεται μείωση του όγκου κατά 2/3, δηλαδή από τα 800 κυβικά μέτρα σε περίπου 250 κυβικά. Σε αντίθεση με τη σημερινή κατάσταση, η οποία έχει προκαλέσει τις παρεμβάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το ξηραμένο προϊόν που θα απομένει θα διατίθεται ως καύσιμη ύλη σε τσιμεντοβιομηχανίες και εγκαταστάσεις της ΔΕΗ. O χρόνος προκήρυξης, ανάθεσης και, κυρίως, ολοκλήρωσης της μονάδας αυτής είναι, ωστόσο, άγνωστος.