Δραματικές αλλαγές στον τρόπο προώθησης και παρουσίασης των συσκευασμένων ποτών και τροφίμων επιχειρεί να επιφέρει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με πρόταση κανονισμού που θα θέτει εκτός νόμου κάθε αναφορά σε υποτιθέμενες ιδιότητες των προϊόντων αυτών που δεν μπορούν να τεκμηριωθούν επιστημονικά. Πρόκειται για έναν γαλαξία επιστημονικοφανών, παράδοξων και ενίοτε φαιδρών «ιδιοτήτων» που, χωρίς καμιά ουσιαστική επιστημονική τεκμηρίωση αναγράφονται στις συσκευασίες προς άγραν πελατών με την ανοχή της νομοθεσίας.
Ετσι, η Επιτροπή προτείνει αφενός την πλήρη απαγόρευση ορισμένων από τις πλέον εξωτικές «ιδιότητες», τον αυστηρότερο έλεγχο της ακρίβειας άλλων και τέλος τον ακριβέστερο περιορισμό εκείνων που είναι δυνατόν να ποσοτικοποιηθούν.
Καταργούνται
Στην πρώτη κατηγορία, εκείνων που προτείνεται να καταργηθούν πλήρως, εντάσσονται οι ευεργετικές συνέπειες τροφίμων, συμπληρωμάτων διατροφής και ποτών στην καταπολέμηση του στρες, της απώλειας μνήμης, τη διατήρηση της «νεότητας», την «τόνωση της αισιοδοξίας» ή και ότι «μειώνει την απορρόφηση θερμίδων»… Επίσης απαγορεύεται ρητά να αναφέρεται ότι το προϊόν «συνιστούν οι γιατροί» ή άλλες επαγγελματικές κατηγορίες, ενώ κάθε επίκληση ευεργετικών ιδιοτήτων θα απαγορευθεί για οινοπνευματώδη ποτά που περιέχουν περισσότερο από 1,2% αλκοόλ.
Πιστοποίηση ακρίβειας
Σε ό,τι αφορά την κατηγορία εκείνων που χωρίς να τίθενται εκτός νόμου θα υποβάλλονται σε αυστηρότερο έλεγχο πιστοποίησης της ακρίβειάς τους, αυτές περιλαμβάνουν καλά τεκμηριωμένες ιδιότητες συγκεκριμένων ουσιών όπως, για παράδειγμα ότι το ασβέστιο ενισχύει τα δόντια και τον σκελετό των ανθρώπων. Πλήρης κατάλογος τέτοιων αποδεκτών ιδιοτήτων θα δημοσιευθεί, δηλώνει η Επιτροπή, εντός τριετίας από την είσοδο σε ισχύ της οδηγίας. Προηγουμένως θα έχει γίνει διεξοδικός έλεγχος της ακρίβειας του ισχυρισμού από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Ασφάλειας Τροφίμων ενώ ειδική άδεια θα πρέπει να δίδεται και για κάθε προϊόν χωριστά.
Τέλος, στην τρίτη κατηγορία εντάσσεται ότι πρέπει να ποσοτικοποιείται αυστηρά με βάση συγκεκριμένα κριτήρια. Ετσι, για να μπορεί να θεωρηθεί ότι περιέχει «χαμηλά λιπαρά» θα πρέπει να μην περιέχει παρά 3% λιπαρά, ενώ εκείνα που είναι «πλούσια σε ίνες» θα πρέπει να περιέχουν άνω του 6%.
Προσδιορισμοί
Αντίστοιχοι προσδιορισμοί υπάρχουν για μία τεράστια σειρά προϊόντων και ιδιοτήτων με βασικό στόχο την προστασία του καταναλωτή από διαφημιστικά «τρικ» που στη καλύτερη περίπτωση είναι τόσο γενικόλογα που να μην παρέχουν καμιά ουσιαστικά καθοδήγηση ως προς την πραγματική αξία του προϊόντος.
Για να επιτρέπεται δε η αναγραφή σε ένα προϊόν ότι περιέχει το ένα ή το άλλο στοιχείο (π.χ. κάποια βιταμίνη ή ασβέστιο) «αυξημένο», η περιεκτικότητά του στο εν λόγω στοιχείο θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 30% υψηλότερη από την κανονική. Αντιστρόφως, σαφέστερος προσδιορισμός απαιτείται για το τι ακριβώς σημαίνει η λέξη «μειωμένο». Ετσι, όπως παρατηρεί η Επιτροπή, ένα προϊόν που πωλείται ως «90% ελεύθερο λιπαρών» μπορεί να είναι τέτοιο, όμως αυτό δεν σημαίνει ότι η 10% περιεκτικότητά του σε λιπαρά είναι χαμηλή. H Επιτροπή θεωρεί ότι περιεκτικότητα 10% είναι «αρκετά υψηλή»…