Αλλο ένα χτύπημα και μάλιστα σε πολύ κρίσιμη στιγμή δέχεται η βιομηχανία και οι υπέρμαχοι των μεταλλαγμένων. Την ώρα που οι πολυεθνικές εταιρίες βιοτεχνολογίας ήλπιζαν πως έχουν φτάσει πολύ κοντά στην άρση του μορατόριουμ για την εμπορική καλλιέργεια γενετικά τροποποιημένων φυτών εντός «ευρωπαϊκών τειχών», μια νέα επιστημονική έρευνα προσφέρει επιπλέον επιχειρήματα σε όσους αντιτίθενται τόσα χρόνια στα μεταλλαγμένα.
Το μεγαλύτερο επιστημονικό πείραμα σχετικό με τα γενετικά τροποποιημένα φυτά που έχει γίνει ποτέ στον κόσμο και το οποίο πραγματοποιείται τα τελευταία τέσσερα χρόνια στη Βρετανία από τη Βασιλική Επιστημονική Εταιρεία, φέρνει στο φως τις καταστρεπτικές συνέπειες που μπορεί να έχει η καλλιέργεια γενετικά τροποποιημένων φυτών στο περιβάλλον και τη βιοποικιλότητα.
«Να μην καλλιεργηθούν»
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα του μεγάλου πειράματος, τα οποία αναμένεται να ανακοινωθούν επισήμως εντός της εβδομάδος, η καλλιέργεια δύο εκ των τριών μεταλλαγμένων φυτών που δοκιμάστηκαν -της ελαιοκράμβης και του ζαχαρότευτλου- αποδεικνύεται πολύ πιο επιβλαβής από τη συμβατική καλλιέργεια. Οι Βρετανοί επιστήμονες, μάλιστα, στο πόρισμά τους κρίνουν ότι τα δύο αυτά φυτά δεν θα πρέπει να καλλιεργηθούν κι αυτό γιατί παρουσιάζονται ιδιαίτερα επιβαρυντικά για την υπόλοιπη χλωρίδα, αλλά και για τα ωφέλιμα έντομα των χωραφιών.
Τα φυτικά είδη καθώς και οι διαφορετικοί τύποι αράχνης, σκαθαριού, πεταλούδας και μέλισσας μετρήθηκαν με προσοχή και στα μεταλλαγμένα χωράφια και στα συμβατικά, ώστε να παρατηρηθεί αν σημειώνεται μείωση στους πληθυσμούς τους. Ολα είχαν ψεκαστεί με φυτοφάρμακα και ζιζανιοκτόνα, ενώ τα μεταλλαγμένα με τα ειδικά φυτοπροστατευτικά στα οποία έχουν αντοχή και τα οποία παράγουν οι ίδιες εταιρείες που πωλούν και τους μεταλλαγμένους σπόρους, η Monsanto και η Bayer. Στην περίπτωση της ελαιοκράμβης και του ζαχαρότευτλου, οι πληθυσμοί παρουσιάστηκαν ιδιαίτερα μειωμένοι. Το φυτοπροστατευτικό της Monsanto -το περίφημο RoundUp- είχε υποβαθμίσει σημαντικά τα χωράφια των ζαχαρότευτλων, ενώ το προϊόν της Bayer είχε εξαφανίσει πολλά είδη φυτών και ζώων από τα χωράφια της ελαιοκράμβης!
Επτασφράγιστο μυστικό
Οι πειραματικές καλλιέργειες ξεκίνησαν πριν από τέσσερα χρόνια από τον πρώην υπουργό Περιβάλλοντος της Βρετανίας, Μάικλ Μίτσερ. Το English Nature, η ειδική υπηρεσία της βρετανικής κυβέρνησης για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, ώθησε τον τότε υπουργό να ξεκινήσει το πείραμα, καθώς οι επιστήμονες ανησυχούσαν πως η ήδη υποβαθμισμένη κατάσταση των βρετανικών αγροτόπων θα επιδεινωνόταν με την εισαγωγή και την καλλιέργεια γενετικά τροποποιημένων ποικιλιών.
Κάπως έτσι ξεκίνησε η έρευνα η οποία αποτελείται από οκτώ εργασίες για την επίδραση της καλλιέργειας γενετικά τροποποιημένων φυτών και των συνοδευτικών φυτοπροστατευτικών τους στα φυτά και στα ζώα των χωραφιών και στην οποία γίνεται σύγκριση των μεταλλαγμένων χωραφιών με αντίστοιχα συμβατικά.
Τα αποτελέσματα του μεγάλου πειράματος έμειναν επτασφράγιστο μυστικό για πολλούς μήνες μέχρι πριν από μερικές ημέρες, όταν η βρετανική εφημερίδα Guardian, αποκάλυψε πριν από την επίσημη ανακοίνωση και από έγκυρες πληροφορίες της, το πόρισμα των επιστημόνων της Βασιλικής Εταιρείας. Ετσι, παρότι την εχθρότητα του κοινού για τα μεταλλαγμένα δεν τη συμμεριζόταν αρχικά η κυβέρνηση και κάποιοι επιστήμονες, τα αποτελέσματα της νέας έρευνας αναμένεται να προκαλέσουν πραγματικό σάλο και να φέρουν σε δύσκολη θέση όσους τόσο καιρό θεωρούσαν υπερβολικούς τους φόβους του κοινού. Με την έρευνα αυτή ανά χείρας, η βρετανική κυβέρνηση θα έχει τη δυνατότητα και το δικαίωμα να αρνηθεί την έγκριση καλλιέργειας γι’ αυτά τα δύο -τουλάχιστον- φυτά.
Επιφυλάξεις για το καλαμπόκι
Το τρίτο γενετικά τροποποιημένο φυτό που αποτέλεσε μέρος του πειράματος ήταν το καλαμπόκι. Στην περίπτωση του μεταλλαγμένου καλαμποκιού αποδείχθηκε ότι η καλλιέργειά του επιτρέπει την επιβίωση περισσότερων φυτών και εντόμων από τα άλλα δύο. Παρά το γεγονός ότι πολλοί επιστήμονες της Βασιλικής Εταιρείας διατηρούν ακόμα τις επιφυλάξεις τους και για τις επιπτώσεις του καλαμποκιού φαίνεται πως δεν θα συμβουλεύσουν ενάντια στην καλλιέργειά του, αλλά θα δώσουν τελικώς το πράσινο φως – υπό αυστηρούς όμως κανόνες και προϋποθέσεις.
Μετά την αρνητική «ετυμηγορία» για τα άλλα δύο προϊόντα, φαίνεται πως η έγκριση του καλαμποκιού θα δοθεί έως και χαριστικά και θα αποτελέσει την «πυροσβεστική» παραχώρηση της Βρετανίας προς τη βιομηχανία μεταλλαγμένων και τις ίδιες τις ΗΠΑ, οι οποίες το τελευταίο διάστημα έχουν ξεκινήσει άγριο εμπορικό πόλεμο, προκειμένου να καταφέρουν να εισάγουν με το ζόρι τα μεταλλαγμένα προϊόντα στην ευρωπαϊκή αγορά. Εκκρεμεί άλλωστε και η προσφυγή των ΗΠΑ στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, εναντίον της Ε.Ε., σε περίπτωση που δεν άρει το μορατόριουμ για τα μεταλλαγμένα.