Μπορεί το ψυγείο σας να ελέγχει αυτόματα το περιεχόμενό του και να οργανώνει τα επόμενα ψώνια; O καναπές του καθιστικού να σας αναγνωρίζει και να προσαρμόζεται στα «μέτρα» σας; Μπορεί η καφετιέρα να μπαίνει σε λειτουργία ελάχιστα λεπτά πριν ξυπνήσετε; Το θερμοσίφωνο να ενεργοποιείται με μια απλή εντολή από το κινητό σας τηλέφωνο; H τηλεόραση να έχει πρόσβαση στο Διαδίκτυο; Το ηχοσύστημα να επιλέγει μουσική ανάλογα με τη διάθεσή σας; Αν η απάντηση στα παραπάνω ερωτήματα είναι αρνητική, τότε το σπίτι σας έχει πολύ χαμηλό I.Q! Αν πάλι όλα αυτά σας φαίνονται πολύ… μελλοντικά, βγαλμένα από ταινία επιστημονικής φαντασίας, τότε σίγουρα δεν έχετε ακούσει τίποτα για το «έξυπνο σπίτι».
Για χρόνια, πολλά από τα επιτεύγματα της υψηλής τεχνολογίας παρέμεναν «απαγορευμένος καρπός» για τους περισσότερους. Σήμερα, όμως, ερευνητές και τεχνικοί στρέφονται σε μια περισσότερο ανθρωποκεντρική τεχνολογική ανάπτυξη και δίνουν λύσεις σε μια σειρά από σύνθετες και ενοχλητικές καταστάσεις που αφορούν τη ζωή στο σπίτι.
Εξυπνες οικιακές συσκευές, που παίρνουν από μόνες τους πρωτοβουλίες, έξυπνα έπιπλα με αίσθηση του περιβάλλοντος, κυκλώματα ασφαλείας που ελέγχονται από απόσταση, οικιακά συστήματα που κατανοούν τη διάθεσή μας και ενεργούν αναλόγως, μας καλωσορίζουν στο «έξυπνο σπίτι« του 21ου αιώνα.
Οσο κι αν προκαλεί εντύπωση, «πακέτα» με πρωτοποριακές υπηρεσίες που κάνουν τη ζωή ευκολότερη προσφέρονται στην Ελλάδα εδώ και ένα χρόνο. H εταιρεία Hellascom, στην οποία μετέχει ο OTE (αλλά και άλλες εταιρείες με προϊόντα τεχνολογίας) δραστηριοποιείται ήδη στην αγορά υπηρεσιών τηλεεποπτείας και τηλεδιαχείρισης και αναλαμβάνει να κάνει το σπίτι μας εξυπνότερο.
Οι προσφερόμενες υπηρεσίες
Τι προβλέπει η ελληνική εκδοχή του «έξυπνου σπιτιού»:
– Το σύστημα ασφαλείας τίθεται σε λειτουργία από απόσταση, μέσω κινητού τηλεφώνου ή φορητού υπολογιστή.
– Οι ηλεκτρικές συσκευές της κουζίνας είναι δικτυωμένες και ελέγχονται μέσω μιας φορητής οθόνης η οποία ενσωματώνεται είτε στο ψυγείο είτε σε κάποια άλλη οικιακή συσκευή.
– Το ψυγείο ενημερώνεται μέσω των bar codes των προϊόντων για ελλείψεις και φτιάχνει μόνο του κατάλογο με τα ψώνια που πρέπει να γίνουν.
– H τηλεόραση, το στερεοφωνικό και το DVD λειτουργούν σε δίκτυο και ελέγχονται μέσω κεντρικού συστήματος.
– Οι κουρτίνες του σπιτιού ανοίγουν και κλείνουν αυτόματα και από απόσταση, το ίδιο τα φώτα και ο κλιματισμός.
– H τηλεόραση είναι συνδεδεμένη με το Διαδίκτυο και λειτουργεί ως διακομιστής (server) του μουσικού αρχείου.
– Τα λειτουργικά συστήματα ελέγχονται μέσω κεντρικού υπολογιστή στον οποίο ο κάτοικος έχει πρόσβαση μέσω Internet, από διάφορα σημεία του σπιτιού.
«Στο σύνολο των προσφερόμενων υπηρεσιών περιλαμβάνεται η δημιουργία υποδομής για Internet μεγάλων ταχυτήτων. Το σύστημα θα μπορεί να δεχτεί όλες τις νέες υπηρεσίες που θα κυκλοφορήσουν στο μέλλον δίχως καμία δυσκολία» σχολιάζει στην «K» ο διευθύνων σύμβουλος της Hellascom κ. Γιώργος Μανιάτης. Το κόστος των πρωτοποριακών υπηρεσιών ανέρχεται στην περίπτωση ενός νεοανεγειρόμενου σπιτιού στο 2 με 4% του συνολικού προϋπολογισμού. «Τα χρήματα δεν είναι πολλά. Αν επιλέξουμε φθηνότερα πλακάκια για παράδειγμα, μπορούμε να απολαύσουμε την άνεση ενός hi tech σπιτιού. Σύντομα οι τηλε-υπηρεσίες θα γίνουν μέρος της ζωής μας, αναγκαιότητα και ανεξάρτητα από το κόστος τους θα ενσωματωθούν στην καθημερινότητα» προσθέτει ο κ. Μανιάτης.
Ενα σπίτι με υψηλό δείκτη νοημοσύνης απαιτεί φυσικά οικιακές συσκευές που μπορούν να λειτουργήσουν σε δίκτυο καθώς και εσωτερική καλωδίωση για την επικοινωνία όλων των επιμέρους συσκευών με το κεντρικό σύστημα ελέγχου. «H αναβάθμιση ενός σπιτιού που είναι ήδη σε λειτουργία είναι τεχνικά δυνατή, ωστόσο συνήθως προκαλεί μεγάλη αναστάτωση στους κατοίκους, ενώ και το κόστος μεγαλώνει».
Οδηγό για τους κορυφαίους ερευνητές και όσους εμπνέονται από την ιδέα του «έξυπνου σπιτιού» αποτελεί το inHaus, στο Duisburg της Γερμανίας. Ενα πρότυπο σπίτι στο οποίο δοκιμάζονται όλες οι νέες τεχνολογίες που μπορούν να προστεθούν στις ανέσεις μιας υπερσύγχρονης κατοικίας. Το πείραμα του inHaus πρόκειται να διαρκέσει πέντε χρόνια και σε αυτό συμμετέχουν για την ώρα ερευνητές από τις μεγαλύτερες εταιρείες ηλεκτρονικών ειδών του κόσμου, μεταξύ των οποίων η Miele, η Volkswageκαι η Sony. Ηδη, μπορεί να υπερηφανεύεται ότι είναι το μόνο σπίτι που μπορεί να ρυθμίζει αυτόματα τον φωτισμό, ανάλογα με το αν είναι ώρα για διάβασμα, ύπνο ή για μια ταινία στο DVD. «Στόχος του πειράματος είναι η ανάπτυξη τεχνολογίας που θα καταλαβαίνει τον άνθρωπο και θα προσφέρει ουσιαστική βοήθεια στο σπίτι» δηλώνουν οι υπεύθυνοι του inHaus.
H εμπειρία της Σεούλ
Η «K» μάλιστα δοκίμασε πρόσφατα στη Σεούλ την εμπειρία ενός σπιτιού με υψηλό δείκτη νοημοσύνης. Πρόκειται για το «Home Vita» της Samsung, μια πελώρια… «παιχνιδομηχανή», η οποία διαθέτει τα περισσότερα από τα χαρακτηριστικά που αναφέραμε παραπάνω: Οι οικιακές συσκευές λειτουργούσαν σε δίκτυο και ελέγχονταν μέσω οθόνης που προσαρμόζονταν στην πόρτα του ψυγείου, φώτα και κλιματισμός ρυθμίζονταν από τηλεχειριστήριο, λειτουργούσε κεντρικό σύστημα Access Control κ.ο.κ. Διέθετε όμως και οικογενειακό γιατρό, μια πρωτοποριακή πειραματική συσκευή, η οποία με ένα μόλις άγγιγμα μπορεί να κάνει πλήρη ιατρική εξέταση στον «έξυπνο κάτοικο»!
Η καινοτομία ωστόσο δεν σταματά εδώ. Ηδη, οι τελευταίες εφευρέσεις και η κατεύθυνση των ερευνών φωτογραφίζουν την εποχή που ακολουθεί αυτήν του «έξυπνου σπιτιού». Κινέζοι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Σαγκάης κατασκεύασαν εξωτερική βαφή που αλλάζει χρώμα ανάλογα με τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος και έχει τη δυνατότητα να ψύχει τα κτίρια το καλοκαίρι και να διατηρεί τη θερμοκρασία τους τον χειμώνα. Απορροφά δηλαδή ηλιακή ακτινοβολία όταν η θερμοκρασία κυμαίνεται κάτω από 20 βαθμούς Κελσίου, αλλά γίνεται αυτόματα ανακλαστική σε ψηλότερες θερμοκρασίες. Στη Βρετανία πάλι επεξεργάζονται σχέδιο, σύμφωνα με το οποίο τα μελλοντικά σπίτια θα κατασκευάζονται από ένα νέο τύπο συμπιεσμένου πυλού. Το νέο υλικό θα έχει τη δυνατότητα να διατηρεί σταθερή τη θερμοκρασία και τα επίπεδα υγρασίας στο εσωτερικό του σπιτιού.
Προοπτική που φαντάζει άκρως ενθαρρυντική, με δεδομένο ότι τα σενάρια για την υπερθέρμανση του πλανήτη δυστυχώς για την ώρα βγαίνουν αληθινά.
Η ντουλάπα θα… επιλέγει ρούχα
Το παζλ της «επόμενης ημέρας» ολοκληρώνει για την ώρα το «smart-Its» και η φιλόσοφία γύρω από αυτό. Πρόκειται για ερευνητικό πρόγραμμα που δημιούργησε το Πανεπιστήμιο του Λάνκαστερ, σε συνεργασία με ερευνητικά ινστιτούτα απ’ όλη τη Ευρώπη. Στόχος των επιστημόνων είναι μέσω ειδικών αισθητήρων να αυξήσουν τη νοημοσύνη όχι των οικιακών συσκευών αλλά των επίπλων. Με αυτήν τη μέθοδο κατασκεύασαν καναπέ που μπορεί να αναγνωρίζει ποιον «φιλοξενεί» και στη συνέχεια να ενεργοποιεί τις απαραίτητες οικιακές συσκευές. Αν, δηλαδή, ο καθήμενος συνήθως βλέπει τηλεόραση, τον αναγνωρίζει και προχωρεί στην ενεργοποίηση της συσκευής. Με τον ίδιο τρόπο αναμένεται να κατασκευαστούν προσεχώς βιβλιοθήκες που αντιλαμβάνονται εάν έχουν υπερφορτωθεί, ντουλάπες που ανάλογα με την εξωτερική θερμοκρασία προεπιλέγουν τα κατάλληλα ρούχα, κ.λπ.