Κινητήριος δύναμη η αλληλεγγύη, εσωτερική ανάγκη η προσφορά, αποτέλεσμα η βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης ανθρώπων που η ζωή τους δέθηκε για λίγο ή πολύ με κακιά μοίρα.
Οι Γιατροί του Κόσμου και οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα, μη κυβερνητικές οργανώσεις με κοινή αφετηρία τη Γαλλία, έχουν εξαπλώσει τη δράση τους σε πολλές χώρες. Τα ελληνικά τμήματα συμμετέχουν ενεργά σε αποστολές δίνοντας το «παρόν» εκεί όπου υπάρχουν κρίσεις και ανάγκες ανθρωπιστικής και ιατρικής προσφοράς.
Από τη Νικαράγουα στο Σαράγεβο και από τη Ζάμπια στο Ιράκ η παρουσία τους λειτουργεί κατά το μέτρο του εφικτού ευεργετικά για τους πληθυσμούς που υποφέρουν, ενώ δεν λείπουν και οι κοινωνικοπολιτικές παρεμβάσεις τους για μια δίκαιη και ίση μεταχείριση των λαών.
Ο Γιάννης Μουζάλας, μέλος των Γιατρών του Κόσμου, που έχει συμμετάσχει σε αρκετά σημαντικές αποστολές αφηγείται στην «K» τις εμπειρίες του από τον πόλεμο του Ιράκ και την Παλαιστίνη.
Στη Βαγδάτη
«Δεν θα ξεχάσω ποτέ τη νύχτα που μπήκαμε στη Βαγδάτη. H πόλη μύριζε θάνατο. H μυρωδιά της σήψης ήταν πιο έντονη απ’ οποιαδήποτε εικόνα. Για πρώτη φορά ύστερα από τόσες αποστολές μας κυρίευσε ένας απέραντος φόβος. Κατορθώσαμε να μεταφέρουμε 140 τόνους από φάρμακα, τρόφιμα, νερό και κουβέρτες. Μοιράσαμε μόνοι μας την ανθρωπιστική βοήθεια σε αυτοδιοικούμενες επιτροπές γιατρών και νοσοκόμων διότι δεν είχαμε καμία εμπιστοσύνη στις τοπικές αρχές. Σ’ αυτές τις πολύ δύσκολες στιγμές δεχθήκαμε σημαντική βοήθεια από τους Ελληνες πολεμικούς ανταποκριτές στη Βαγδάτη, οι οποίοι μας φιλοξένησαν ακόμα και στα δωμάτιά τους».
Στην Παλαιστίνη
Από τις πιο σκληρές αποστολές όμως ήταν κι αυτή στην Παλαιστίνη, όπου τα μέλη της ομάδας των ΓτΚ συνελήφθησαν και απελάθηκαν. «Αν και δεν υπήρξε βιαιοπραγία σε βάρος μας, νιώσαμε τη σκληρότητα των αρχών, που απαγόρευσαν την είσοδό μας. Είμαστε όμως περήφανοι που σήμερα υπάρχουν στη Ραμάλα τρία κέντρα υγείας, τα οποία τα λειτουργούν Παλαιστίνιοι γιατροί με υψηλό επίπεδο γνώσεων».
Η συνειδητοποίηση της πραγματικότητας πέρα από τους απρόσωπους δείκτες, τις στατιστικές και τους αριθμούς, αποτελεί για τον κ. Τζανέτο Αντύπα, υπεύθυνο αποστολών των Ελλήνων Γιατρών Χωρίς Σύνορα, το πιο συγκλονιστικό κομμάτι της ανθρωπιστικής δράσης. Οι επισκέψεις του στη Ζάμπια για την καταπολέμηση της εξάπλωσης του έιτζ είναι για εκείνον οι πιο έντονες στιγμές που έχει ζήσει.
«Είναι άκρως απογοητευτικό και θλιβερό να διαπιστώνεις ότι σε μια χώρα, όπου ο ιός αποδεκατίζει τον πληθυσμό, η αντιρετροϊκή αγωγή στοιχίζει 15.000 ευρώ ετησίως κατ’ άτομο, όταν στην Ευρώπη είναι δωρεάν. Βασικό μας μέλημα είναι οι πληθυσμοί αυτοί να αποκτήσουν πιο φθηνά φάρμακα. Με την εκπαίδευση του εγχώριου υγειονομικού προσωπικού αλλά και ομάδων υψηλού κινδύνου έχουμε κατορθώσει αρκετά, ώστε να μη μεταδίδεται ο ιός από τα ιατρικά εργαλεία. Αυτό που ωθεί καθέναν που συμμετέχει σε μη κυβερνητική οργάνωση είναι να λέει ενδόψυχα: «εκεί που οι άλλοι σηκώνουν τα χέρια ψηλά εγώ θα σηκώσω τα μανίκια και θα πιάσω δουλειά»».
Σημεία δράσης των δύο οργανώσεων το 2003
ΓΙΑΤΡΟΙ TOY ΚΟΣΜΟΥ:
– Ιράκ: παράδοση ιατρικού εξοπλισμού, χειρουργικού υλικού και φαρμάκων, διανομή 4.000 δεμάτων σε ασθενείς και οικογένειες, προμήθεια νοσοκομείου με ασθενοφόρο, περίθαλψη παιδιών σε ελληνικά νοσοκομεία.
– Παλαιστίνη: εξοπλισμός Κέντρου Υγείας μητέρας – παιδιού στο Τζαμπαά (Ραμάλα), μικροβιολογικό εργαστήριο και επιδημιολογική κάλυψη του πληθυσμού.
– Αλγερία: ανθρωπιστική βοήθεια στους σεισμοπαθείς, δημιουργία κινητής ιατρικής μονάδας, αγορά ασθενοφόρου.
– Λίβανος: κατασκευή και εξοπλισμός κέντρου Υγείας μητέρας – παιδιού.
– Ιορδανία: πρόγραμμα στήριξης προσφυγικών καταυλισμών στα σύνορα με Ιράκ.
– Αφγανιστάν: πρόγραμμα υποστήριξης Κέντρου Υγείας μητέρας – παιδιού σε φτωχογειτονιά της Καμπούλ.
– Σερβία: πρόγραμμα αποκατάστασης και εξοπλισμού κέντρων υγείας σε Λέσκοβατς, Βράνια και Πίροτ και εκπαίδευση ιατρικού προσωπικού νότιας Σερβίας.
– Τουρκία: μεταφορά ιατροφαρμακευτικού υλικού σε σεισμόπληκτους της Μπιγκόλ.
ΓΙΑΤΡΟΙ ΧΩΡΙΣ ΣΥΝΟΡΑ:
– Ιράν: επιδημιολογική επαγρύπνηση, για να προληφθούν οι προ των πυλών επιδημίες μετά τον σεισμό.
– Λωρίδα της Γάζας: πρόγραμμα για άτομα με κινητικά προβλήματα με κινητές ιατρικές μονάδες για τους απομονωμένους πληθυσμούς λόγω κλειστών συνόρων.
– Ιράκ: συνεχής παρουσία του διεθνούς τμήματος, όχι ξεχωριστή ελληνική αποστολή.
– Σερβία: πρόγραμμα ασφαλούς μητρότητας και καταπολέμησης της διαβήτη.
– Αρμενία: πρόγραμμα για μείωση νοσηρότητας εξαιτίας των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νόσων με εκπαίδευση υγειονομικού προσωπικού και ενασχόληση με τις ομάδες υψηλού κινδύνου.
– Μαλάουι: πρόγραμμα πρόληψης και ενημέρωσης για το έιτζ και σεξουαλικώς μεταδιδόμενες λοιμώξεις.
– Αιθιοπία: πρόγραμμα για τη φροντίδα εγκύων και νεογνών, καταπολέμησης της ελονοσίας με παροχή φαρμάκων, βασική ανοικοδόμηση και προέκταση υγειονομικών κλινικών.