Εκτός από την Καραϊβική και τις τροπικές ζώνες του Ειρηνικού και του Ινδικού ωκεανού, την… εμπειρία ενός κυκλώνα δοκιμάζει κατά καιρούς και η Μεσόγειος. Πριν από μία δεκαετία μάλιστα, ένας «μεσογειακός κυκλώνας» έπληξε περιοχές του Κεντρικού και Νότιου Ιονίου, μεταξύ των οποίων η Κεφαλονιά και η Καλαμάτα!
Αυτό αποκαλύπτουν στην «K» επιστήμονες της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας (EMY), οι οποίοι σπεύδουν να επισημάνουν ότι πρόκειται μεν για μετεωρολογικά συστήματα όμοια με τους τροπικούς κυκλώνες, σαφώς όμως μικρότερης έντασης και έκτασης.
Σύμφωνα με τα έως τώρα καταγεγραμμένα περιστατικά, οι μεσογειακοί κυκλώνες εμφανίζονται περίπου κάθε δέκα χρόνια, δεν αποκλείεται ωστόσο τα επόμενα έτη να ενταθούν ώς αποτέλεσμα των κλιματολογικών μεταβολών που συντελούνται στον πλανήτη.
«Οι αλλαγές στην ατμόσφαιρα που επιφέρει το φαινόμενο του θερμοκηπίου είναι πιθανό να αυξήσει τη συχνότητα εμφάνισης τέτοιων συστημάτων», σχολιάζει ο μετεωρολόγος, αντισμήναρχος κ. Βασίλης Χάλκης.
Στη διάρκεια του 1995 μεσογειακός κυκλώνας «χτύπησε» τη χώρα μας και συγκεκριμένα το Νότιο Ιόνιο. Ευτυχώς όμως είχε «εκτονώσει» τη μανία του στη θαλάσσια περιοχή προκαλώντας μικρές μόνο καταστροφές στα ηπειρωτικά και συγκεκριμένα την Κεφαλονιά και τις δυτικές ακτές της Πελοποννήσου. Αξίζει να σημειωθεί ότι με πρωτοβουλία της Γαλλικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας πραγματοποιείται κάθε χρόνο στην Ευρώπη συνέδριο με αποκλειστικό αντικείμενο την πρόβλεψη και αντιμετώπιση των Μεσογειακών κυκλώνων.
Οπως εξηγεί στην «K» ο προϊστάμενος του τμήματος Προγνώσεων της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας κ. Δημήτρης Ζιακόπουλος, τα συγκεκριμένα μετεωρολογικά συστήματα στην περιοχή της Μεσογείου (διαταραχές μέσης κλίμακας είναι ο επιστημονικός όρος) συνοδεύονται από νεφικά σχήματα όμοια με αυτά των τροπικών κυκλώνων.
Τα σύννεφα δηλαδή σχηματίζουν το λεγόμενο «μάτι», ενώ αιτία ανάπτυξης του συστήματος αποτελεί η θερμότητα που απελευθερώνεται από τη γρήγορη συμπύκνωση των υδρατμών, όπως ακριβώς συμβαίνει στην περίπτωση των τροπικών κυκλώνων.
Ενδεικτικό πάντως της «περιορισμένης» έντασης των μεσογειακών κυκλώνων σε σχέση με τους τροπικούς «συγγενείς» τους είναι ότι η ταχύτητα των ανέμων δεν ξεπερνά τα 120 χλμ./ώρα, τη στιγμή που στην πιο επικίνδυνή μορφή τους (επίπεδο 5) οι τροπικοί κυκλώνες συνοδεύονται από ανέμους ταχύτητας 250 χλμ./ώρα!
Σύμφωνα με τον κ. Ζιακόπουλο, φαινόμενο αντίστοιχης έντασης με αυτό της «Κατρίνα» δεν πρόκειται να εμφανιστεί στην Ευρώπη, καθώς για τη δημιουργία του απαιτούνται συνθήκες που απαντώνται μόνο κοντά στην ζώνη του Ισημερινού (8 έως 20 μοίρες πάνω και κάτω από αυτή).
«Σε αυτές τις περιοχές τα νερά του ωκεανού είναι ιδιαίτερα ζεστά σε βάθος που φτάνει ακόμα και τα 50 μέτρα. H δομή της ατμόσφαιρας επιτρέπει την άμεση ψύξη των υδρατμών, ενώ υπάρχει επαρκής υγρασία στα μέσα στρώματα της τροπόσφαιρας, σε ύψος δηλαδή περίπου 5 χιλιομέτρων», επισημαίνει ο κ. Ζιακόπουλος.