Εξι χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από τον σεισμό της Πάρνηθας, που κόστισε 143 ανθρώπινες ζωές και περισσότερα από δύο δισεκατομμύρια ευρώ σε ζημιές. Τα 5,9 Ρίχτερ σκόρπισαν πόνο αλλά και δίδαξαν πολλά τους επιστήμονες. Σήμερα, ωστόσο, είναι διάχυτη στην επιστημονική κοινότητα η αίσθηση πως η ελληνική Πολιτεία εφησυχάζει. Μήπως τελικά τα οδυνηρά διδάγματα του σεισμού του 1999 πέσουν σταδιακά σε αχρηστία; H «K» έθεσε το ερώτημα σε τρεις ανθρώπους που ενεπλάκησαν άμεσα με τη διαχείριση της «μετασεισμικής» περιόδου: τον πρόεδρο του ΟΑΣΠ κ. Βασίλη Ανδριανάκη, τον διευθυντή του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου κ. Γιώργο Σταυρακάκη και τον διευθυντή του Εργαστηρίου Σεισμολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, κ. Κωνσταντίνο Μακρόπουλο.
Μελέτες και διδάγματα
«Στην περίοδο μετά τον σεισμό ο Οργανισμός Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας (ΟΑΣΠ) ενίσχυσε οικονομικά περισσότερα από εβδομήντα ερευνητικά προγράμματα. Εμφαση δόθηκε τόσο στη μελέτη του σεισμού και στην ασφάλεια των κατασκευών», λέει στην «K» ο κ. Ανδριανάκης. «Από το 2000 αναθεωρήθηκαν ο αντισεισμικός κανονισμός και ο κανονισμός σκυροδέματος, ξεκίνησε η επεξεργασία του Κανονισμού Επισκευών και Ενισχύσεων (ΚΑΝΕΠΕ), που ολοκληρώνεται το επόμενο διάστημα, μελετήθηκαν επισταμένως τα εδάφη της Αττικής και ξεκίνησε ένας πρώτος προσεισμικός έλεγχος των δημοσίων κτιρίων. Νέα ερευνητικά προγράμματα δεν διενεργούνται πλέον σε αυτήν την κλίμακα, καθώς μένει να αξιοποιηθεί το σύνολο των μελετών που πραγματοποιήθηκαν τα προηγούμενα χρόνια». «Τα διδάγματα από τον σεισμό του 1999 είναι πολλά, σε ψυχολογικό και πρακτικό επίπεδο», λέει στην «K» ο κ. Σταυρακάκης. «Σε ψυχολογικό επίπεδο, ακόμα και σήμερα εάν συμβεί ένας σεισμός στην Αττική, τα τηλέφωνα του Γεωδυναμικού «παίρνουν φωτιά». O κόσμος δεν έχει ξεπεράσει τον φόβο».
Σε πρακτικό επίπεδο, ο σεισμός της Πάρνηθας μελετήθηκε διεξοδικότατα και πολλά από τα συμπεράσματα ήδη αξιοποιήθηκαν. Ωστόσο διαπιστώνω μια χαλάρωση. Αυτό που λείπει από την Ελλάδα είναι μια συστηματική και μόνιμη, οργανωμένη αντιμετώπιση του προβλήματος των σεισμών. Για παράδειγμα, στην Ιαπωνία γίνεται στα σχολεία μια άσκηση σεισμού κάθε μήνα και στην Ελλάδα… μία τον χρόνο. O σεισμός της Αθήνας απέδειξε ότι ακόμα και ένας σεισμός με μέτριο μέγεθος μπορεί να προκαλέσει μεγάλες καταστροφές και γι’ αυτό δεν πρέπει να εφησυχάζουμε».
«Κατά τα προηγούμενα χρόνια έγιναν σοβαρές επιστημονικές προσπάθειες, οι οποίες, σε πολλές περιπτώσεις… παραμένουν απλήρωτες!», προσθέτει ο κ. Μακρόπουλος. «H εφαρμογή τους πλέον εναπόκειται στην Πολιτεία. O σεισμός μας απέδειξε ότι πρέπει να εστιάσουμε την προσοχή μας στις περιοχές με μεγάλη οικιστική εξάπλωση, που είναι πιο ευάλωτες. Επίσης αποδείχθηκε ο ρόλος του είδους των εδαφών σε έναν σεισμό, επομένως είναι ανάγκη να εκπονηθούν περισσότερες μικροζωνικές μελέτες. Καλό θα ήταν να μην ξεχνάμε και να μη μένουμε στα ευχολόγια».