Στα χέρια της κυβέρνησης έσκασε τελικά η πιο βραδυφλεγής βόμβα, αυτή της Ολυμπιακής Αεροπορίας, με τα δυσθεώρητα ελλείμματα τριάντα ετών, με τις αποτυχημένες απόπειρες εξυγίανσης, που την τελευταία δεκαετία κόστισαν στο κράτος περισσότερα από 3 δισ. ευρώ και με τα προσχηματικά -σε πολλές περιπτώσεις- σχέδια αναδιοργάνωσης ή ιδιωτικοποίησης.
Τις μέρες αυτές αρχίζουν να γράφονται οι τελευταίες και πιο μαύρες σελίδες της ιστορίας της O. A., αλλά και των Ολυμπιακών Αερογραμμών, καθώς όλα τα κυβερνητικά σενάρια που εξετάζονται εναλλατικά κατατείνουν στην αναγκαστική λύση της εκκαθάρισης εν λειτουργία και της πώλησης εν συνεχεία αυτοτελών τμημάτων ή δραστηριοτήτων του ομίλου της O. Α.
Το πλαίσιο των κυβερνητικών αποφάσεων είναι πολύ πιθανό να ανακοινωθεί μέχρι το τέλος της εβδομάδας από την αρμόδια διυπουργική επιτροπή (υπουργοί Οικονομίας και Οικονομικών, Ανάπτυξης, Μεταφορών – Επικοινωνιών), δεδομένου ότι αύριο θα οριστικοποιηθεί και η «ποινή» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την επιστροφή στο Δημόσιο παράνομων κρατικών ενισχύσεων.
Σύμφωνα με συγκλίνουσες πληροφορίες νομικοί σύμβουλοι που έχουν ορισθεί από τα συναρμόδια υπουργεία εισηγούνται την υπαγωγή του ομίλου της O. A. σε καθεστώς εκκαθάρισης ή ειδικής εκκαθάρισης, βάσει των άρθρων 46 και 46A του Νόμου 1892/1990, πρωτίστως για να αποφευχθεί το χειρότερο. Να περιέλθει ο όμιλος σε κατάσταση πτώχευσης. Αν αυτό τελικά υιοθετηθεί, ο μέτοχος -δηλαδή το Δημόσιο- με αίτησή του προς το Εφετείο θα ζητήσει τον διορισμό εκκαθαριστή (πιθανόν τράπεζας) στη δικαιοδοσία του οποίου θα περιέλθει η διοίκηση του ομίλου της O. A. αλλά και η διαχείριση της περιουσίας του. O εκκαθαριστής με δημόσιο πλειστηριασμό ή δημόσιο διαγωνισμό θα εκποιήσει ολόκληρο τον όμιλο ή αυτοτελή τμήματά του σε χρονικό διάστημα που δεν μπορεί να ξεπεράσει τους 12 μήνες.
Σε μια τέτοια περίπτωση, δεδομένου ότι προκρίνεται η εκκαθάριση εν λειτουργία, το Δημόσιο στην αίτησή του προς το Εφετείο θα ζητήσει την παραμονή του συνόλου ή μέρους του προσωπικού του ομίλου της O. A. Αν δεν γίνει αυτό και διορισθεί εκκαθαριστής τότε λύονται αυτοδικαίως -δίχως καταγγελία- οι συμβάσεις εργασίας του προσωπικού και οι απαιτήσεις των εργαζομένων κατατάσσονται τρίτες στη λίστα των αξιώσεων.
Κυβερνητικές πηγές αναφέρουν ότι παράλληλα με την οδυνηρή επιλογή της εκκαθάρισης εν λειτουργία θα προωθηθεί νομοσχέδιο με το οποίο θα επιχειρείται τακτοποίηση μέρους του προσωπικού του ομίλου της O. A. Για όσους βρίσκονται κοντά στη συνταξιοδότηση θα παρέχεται αναγνώριση λίγων ετών και πρόωρη έξοδος, για άλλους θα προβλέπεται μετάταξη σε συγκεκριμένες υπηρεσίες του δημόσιου τομέα, ενώ μέρος του προσωπικού θα παραμείνει, υποστηρίζοντας τις δραστηριότητες της εταιρείας που θα μεταβιβασθούν σε τρίτους με το αναγκαίο προσωπικό.
Η λύση της εκκαθάρισης είναι οδυνηρή πολιτικά, περίπλοκη νομικά, ενέχει κινδύνους αποτυχίας, μοιάζει ως ευκαιρία για όσους επιθυμούν να διευρύνουν τον ζωτικό χώρο τους στην αεροπορική αγορά και προσφέρεται για «κανιβαλισμό» επί μιας περιουσίας που ενσωματώνει τις πολυετείς εισφορές των Ελλήνων φορολογουμένων, υπέρ των εξυγιάνσεων που δεν έγιναν.
Η ίδια λύση, της εκκαθάρισης εν λειτουργία, ενσωματώνει όμως και πολλούς κινδύνους ως προς την ασφαλή εκτέλεση των δημόσιων μεταφορών που θα εξακολουθεί να κάνει η O. A. και την περίοδο των πλειστηριασμών της περουσίας της, λόγω του κλίματος απογοήτευσης που συνήθως επικρατεί.
Πάντως, δεν λείπουν οι φωνές, και από το εσωτερικό της κυβέρνησης, που προτείνουν την υπαγωγή του ομίλου της O. A. στα άρθρα 44 και 45 του ίδιου νόμου (1892/1990) που προβλέπουν εξυγίανση και όχι εκκαθάριση της προβληματικής επιχείρησης με ρύθμιση περιορισμού των απαιτήσεων των πιστωτών και πάλι από το Εφετείο.
Η λύση αυτή θεωρείται πολιτικά ήπια, συμβατή με το κοινοτικό δίκαιο και ύστατη ευκαιρία εξυγίανσης υπό την προϋπόθεση ότι θα συνοδευτεί από τον διορισμό στιβαρής διοίκησης για την εφαρμογή αυστηρού προγράμματος ανασυγκρότησης.
Βεβαίως, δεν λείπουν και προτάσεις για κλείσιμο και άνοιγμα αμέσως μιας νέας εταιρείας, στην οποία θα εισφερθούν στοιχεία του ενεργητικού του ομίλου με την πλειοψηφία σε ιδιώτες σε σύμπραξη με το Δημόσιο σε ρόλο μειοψηφούντος μετόχου.
Τέλος, κάποιοι εδώ και καιρό προτείνουν την υποβολή μιας νέας αίτησης στην Κομισιόν για ένα ακόμα πρόγραμμα εξυγίανσης του ομίλου, κάτι που μοιάζει ανεδαφικό, δεδομένου ότι η O. A. είναι στοχοποιημένη από τις Βρυξέλλες από το 1998 και εντεύθεν.
Πάντως, η εισήγηση του αρμοδίου επιτρόπου για καταδίκη της χώρας, λόγω της παραβίασης του κοινοτικού δικαίου μέσω των παράνομων κρατικών ενισχύσεων προς τον Ομιλο της O. A., φαίνεται ότι θέτει στο περιθώριο και την πρόσφατη διαδικασία πώλησης των O. A. Καθώς στο διατακτικό της αναφέρει ότι υπόχρεος για την επιστροφή των κρατικών ενισχύσεων είναι και κάθε διάδοχος ή ανάδοχος περιουσίας του ομίλου!