Το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου εγκαινιάστηκε στις 20 Σεπτεμβρίου 2002 παρουσία της πολιτικής και πνευματικής ηγεσίας του τόπου και πλήθος κόσμου που ήθελε με την παρουσία του και τον ενθουσιασμό του να εκφράσει την ικανοποίησή του, καθώς ένα αίτημα και όνειρο πολλών ετών, δηλαδή η ίδρυση πανεπιστημίου στην περιφέρεια Πελοποννήσου, γινόταν επιτέλους πραγματικότητα. Από τότε το πανεπιστήμιό μας με αργά αλλά σταθερά βήματα προχωρεί στην οργάνωσή του και αυτήν τη στιγμή λειτουργούν εννέα τμήματα, στα προγράμματα σπουδών των οποίων περιλαμβάνονται καινούργια γνωστικά αντικείμενα που ταυτόχρονα εγγυώνται και επαγγελματική αποκατάσταση. Στην προσπάθειά της να αποφύγει τα άκομψα τσιμεντένια κτίρια, η διοικούσα επιτροπή διερεύνησε και εντόπισε νεοκλασικά κτίρια στις διάφορες πόλεις προκειμένου να στεγαστούν τα τμήματα αυτά. Ευτυχώς περισώθηκαν μερικά νεοκλασικά κτίρια που αποτελούν πραγματικά πολιτισμικά μνημεία στην περιφέρεια Πελοποννήσου από τη μανία της κατεδαφίσεως και της δημιουργίας τερατωδών μεγαλοκτιρίων. Κάποια από αυτά διαμορφώθηκαν για τις εκπαιδευτικές και διοικητικές ανάγκες των σχολών του πανεπιστημίου μας με την ευγενή χορηγία των τοπικών κοινωνιών και άλλων καταγόμενων από την περιφέρεια ευεργετών. Αναλυτικότερα:
– Στην Τρίπολη, ένα από τα νεοκλασικά κτίρια που αξιοποιήθηκαν είναι η οικία του ποιητή Κωνσταντίνου Καρυωτάκη, όπου σήμερα στεγάζεται η Πρυτανεία του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου. Εχει χαρακτηριστεί ως διατηρητέο κτίριο από το υπουργείο Πολιτισμού λόγω της ιστορικής του σημασίας, της παραδοσιακής του εμφάνισης αλλά και της αξιόλογης αρχιτεκτονικής του κατασκευής. Παρ’ όλα αυτά, όταν παραχωρήθηκε στο πανεπιστήμιο, τον Σεπτέμβριο του 2002, ήταν τελείως εγκαταλελειμμένο, ακατοίκητο και σχεδόν ετοιμόρροπο. Παρακαλέσαμε, λοιπόν, τον κ. Κωνσταντίνο Αγγελόπουλο, ο οποίος και ανέλαβε εξ ολοκλήρου τη δαπάνη ανακαίνισης, αναμόρφωσης και επίπλωσης του χώρου, έτσι ώστε σήμερα να αποτελεί ένα καλαίσθητο κτίριο που καλύπτει τις άμεσες ανάγκες της πρυτανείας, αποτελώντας παράλληλα ένα περιβάλλον άνετης διαμονής και έμπνευσης για τους εργαζόμενους αλλά και στολίδι της πόλης.
Κτίρια στολίδια
– Στην Καλαμάτα, η Σχολή Ανθρωπιστικών Επιστημών και Πολιτισμικών Σπουδών στεγάζεται στο κτίριο «Λόχων» και στο κτίριο «Διοικητηρίου», διώροφα κτίρια από λιθοδομή που βρίσκονται εγκατεστημένα στον χώρο του Παλαιού Συντάγματος Πεζικού, στο Ανατολικό Κέντρο της πόλης. Πρόκειται για αξιόλογα οικοδομήματα των αρχών του αιώνα μας και παρουσιάζουν μεγάλο αρχιτεκτονικό και μορφολογικό ενδιαφέρον με απόλυτη συμμετρία στις όψεις και λιτό ύφος και για τον λόγο αυτόν έχουν χαρακτηριστεί ως διατηρητέα νεοκλασικά κτίρια. Μεγάλο μέρος των εργασιών ανακαίνισης έγινε με την ευγενή χορηγία του Ιδρύματος Λεβέντη, αλλά και των συμπατριωτών μας κ. Βασιλείου Κωνσταντακόπουλου και κ. Κωνσταντίνου Αρνόκουρου. Οι χώροι αυτοί στεγάζουν τις διοικητικές, εκπαιδευτικές και διδακτικές υπηρεσίες των δύο τμημάτων Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Διαχείρισης Πολιτισμικών Αγαθών και Φιλολογίας. H επισκευή του υπόλοιπου κτιρίου προβλέπεται να γίνει στο πλαίσιο του Γ΄ ΚΠΣ μέσω της περιφέρειας Πελοποννήσου και έχει γίνει ήδη η δημοπράτησή του.
– Στο Ναύπλιο, οι κεντρικές υπηρεσίες της Σχολής Καλών Τεχνών και η γραμματεία στεγάζονται στο Παλαιό Δημαρχείο, το οποίο κτίστηκε επί Καποδίστρια το 1828 και φέρει στην πόρτα του τον καποδιστριακό φοίνικα. Μετά το Δημαρχείο φιλοξενήθηκε η Δημοτική Πινακοθήκη και αφού έγιναν οι απαραίτητες προσθήκες και προσαρμογές από τον δήμο παραχωρήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2002 στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου.
– Στον Μυστρά, το Ινστιτούτο Βυζαντινών Σπουδών, η ίδρυση του οποίου έχει εγκριθεί από το υπουργείο Παιδείας, θα εγκατασταθεί σε ένα καλαίσθητο διατηρητέο νεοκλασικό κτίριο που έχει παραχωρηθεί από τον δήμο του Μυστρά.
Περιβάλλον που εμπνέει
Το πανεπιστήμιό μας με την εξεύρεση και αξιοποίηση των παραπάνω κτιρίων δημιούργησε στέρεα, αλλά και καλαίσθητα οικοδομήματα, στα οποία διδάσκοντες και διδασκόμενοι εργάζονται με άνεση μέσα σε ένα περιβάλλον πραγματικά πανεπιστημιακό – πνευματικό, το οποίο τους εμπνέει και τους δραστηριοποιεί. H αξιοποίηση των κτιρίων αυτών εκφράζει και προβάλλει παράλληλα την ευαισθησία της πανεπιστημιακής κοινότητας στο ωραίο, στην αρχιτεκτονική μας παράδοση, καθώς επίσης και τον σεβασμό στον πολιτισμό και το περιβάλλον. Συγκινητική είναι η πρόθυμη και αυθόρμητη συμμετοχή των ευγενών χορηγών στην αποκατάσταση αυτών των μνημείων που φέρουν στη μνήμη μας τους παλαιούς μεγάλους χορηγούς χάρη στην προσφορά των οποίων έχουν οικοδομηθεί σχεδόν όλα τα πολιτισμικά μνημεία και νεοκλασικά κτίρια της χώρας μας.
* O Κωνσταντίνος A. Δημόπουλος είναι πρόεδρος της Διοικούσης Επιτροπής του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου και τέως πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών.