H έλλειψη κλινών για ασθενείς με ψυχικές διαταραχές και η υποχρηματοδότηση των νέων δομών ψυχικής υγείας είναι δύο από τα ζητήματα που θέτουν οι ειδικοί γιατροί για το μέλλον της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης στη χώρα μας.
Οπως τόνισαν χθες ο καθηγητής Ψυχιατρικής και πρόεδρος της Ελληνικής Ψυχιατρικής Εταιρείας κ. Γιώργος Χριστοδούλου και τα μέλη του Δ.Σ. της Εταιρείας κ. Βασίλης Κονταξάκης, Δημήτρης Αναγνωστόπουλος και Ειρήνη Σιούτη, με αφορμή το 19ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ψυχιατρικής που ξεκινά σήμερα στην Αθήνα και θα ολοκληρωθεί την προσεχή Δευτέρα, παρά τις προόδους που έχουν γίνει στο θέμα της αποασυλοποίησης των χρονίων ασθενών, το δίκτυο των εξωνοσοκομειακών μονάδων (εξωτερικά ιατρεία νοσοκομείων, Κέντρα Ψυχικής Υγείας, κινητές μονάδες κ.ά.) που αναλαμβάνουν την ψυχιατρική φροντίδα του πληθυσμού, δεν έχει επαρκώς αναπτυχθεί. Συνέπεια αυτού είναι η υψηλή ζήτηση νοσοκομειακών κλινών. Είναι ενδεικτικό ότι η εφημερία στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής ξεκινάει με ράντζα. Σημειώνεται ότι οι εισαγωγές ασθενών σε μηνιαία βάση σε όλα τα νοσοκομεία ανέρχονται στις 500, ενώ στα ψυχιατρικά τμήματα των γενικών νοσοκομείων υπάρχει διαρκής υπερπληρότητα. Σύμφωνα με τους ομιλητές, θα πρέπει να αυξηθούν τα ψυχιατρικά τμήματα στα γενικά νοσοκομεία και να οργανωθούν με τέτοιο τρόπο ώστε να καλύπτουν όλες τις ανάγκες των ασθενών (να διαθέτουν τμήματα βραχείας νοσηλείας, τμήματα μέσης νοσηλείας κ.ά.).
Ενα άλλο πρόβλημα που παρατηρείται είναι η ελλιπής χρηματοδότηση των δομών ψυχικής υγείας και είναι ενδεικτικό ότι το ποσό που έχει εγγραφεί το 2006 για την ψυχική υγεία στον προϋπολογισμό, ανέρχεται στα 27 εκατομμύρια ευρώ, ενώ οι σχετικές ανάγκες ξεπερνούν τα 50 εκατομμύρια ευρώ.
Πάντως, ο ρυθμός αποϊδρυματισμού στη χώρα μας θεωρείται ικανοποιητικός, καθώς ο πληθυσμός των ενδονοσοκομειακών ασθενών έχει μειωθεί από το 1984 έως σήμερα κατά 73%. Τα 22 τελευταία χρόνια έχουν κλείσει τρία από τα οκτώ ψυχιατρικά νοσοκομεία (Πέτρας Ολύμπου, Χανίων και Κέρκυρας) και επίκειται το κλείσιμο του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Τριπόλεως. Ενδεικτικά, από το 1984 έως σήμερα οι ψυχιατρικές κλίνες στα γενικά νοσοκομεία έχουν αυξηθεί από 36 σε 646, τα εξωτερικά ιατρεία νοσοκομείων από 20 σε 70 και οι θέσεις στους ξενώνες, τα προστατευόμενα διαμερίσματα και τα οικοτροφεία, από 15 σε 4.026.
Ανάδοχη οικογένεια
Αυτό που δεν έχει αναπτυχθεί αρκετά είναι ο θεσμός της ανάδοχης οικογένειας, καθώς οι οικογένειες που έχουν αναλάβει να φροντίζουν ένα άτομο με ψυχικές διαταραχές δεν ξεπερνούν τις 100. Σύμφωνα με τον κ. Χριστοδούλου, υπάρχει η διάθεση από την πλευρά του κόσμου να αγκαλιάσει τον συγκεκριμένο θεσμό, ωστόσο λείπουν η οργάνωση αλλά και η χρηματοδότηση του συγκεκριμένου προγράμματος. Και αυτό παρά το γεγονός ότι η κάθε ανάδοχη οικογένεια λαμβάνει ως επιδότηση μόλις 412 ευρώ το μήνα.