«Μην ανησυχείτε, και πλοία θα υπάρχουν και τιμές προσιτές θα βρείτε, αρκεί να προγραμματίσετε ενωρίτερα την αγορά των εισιτηρίων σας»… Ηταν η μονότονα επαναλαμβανόμενη απάντηση της υπαλλήλου μεγάλου ναυτιλιακού πρακτορείου στον Πειραιά στις ερωτήσεις των πολιτών, οι οποίοι έχοντας μάθει για τη διαμάχη ακτοπλόων και υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας έσπευσαν να μάθουν εάν θα μπορέσουν να κάνουν πράξη τους σχεδιασμούς τους για διακοπές σε μικρά νησιά στο Αιγαίο.
Η αλήθεια είναι ότι πλοία υπάρχουν… Ομως επαρκούν για να καλύψουν την αυξημένη ζήτηση της θερινής περιόδου με δεδομένο ότι ο αριθμός τους, σε σχέση με πέρσι, έχει μειωθεί; O ναύλος θα είναι προσιτός ή θα εκτοξευθεί στα ύψη, επειδή το υπουργείο αποφάσισε να τον «απελευθερώσει»; Θα εκτελεσθούν κανονικά τα δρομολόγια ή θα σημειωθεί και πάλι βλάβη σε κάποιο φέρνοντας «τούμπα» όλα τα δρομολόγια; Ευτυχώς απαντήσεις υπάρχουν για όλα τα ερωτήματα και μάλλον οι περισσότερες, θετικές.
Ωστόσο, υπάρχει ένα ακόμη «αγκάθι». H διαμάχη που έχει ξεσπάσει ανάμεσα στο υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας (YEN) και στην Ενωση Εφοπλιστών Ακτοπλοΐας (EEA) με επίκεντρο την πλήρη απελευθέρωση των ακοπλοϊκών υπηρεσιών. Οι ακτοπλόοι εκτιμούν ότι εάν δεν προχωρήσει το YEN στην πλήρη απελευθέρωση οι εταιρείες δεν θα μπορέσουν να επαναπροσδιορίσουν τη στρατηγική τους με στόχο την προέλκυση νέων επενδύσεων, που θα οδηγήσουν στην κατασκευή καινούργιων πλοίων, για καλύτερες υπηρεσίες και μεγαλύτερη ασφάλεια. Μάλιστα, στο πλαίσιο των αντιδράσεών τους, οι ακτοπλόοι αποφάσισαν να «δέσουν» τα πλοία τους στις 16 Μαΐου. Μια ενέργεια που εάν έχει συνέχεια θα προκαλέσει απρόβλεπτες επιπτώσεις στη συνοχή της χώρας…
Η εκτίμηση, πάντως, που υπάρχει από την πλευρά των ναυτικών πρακτόρων είναι ότι σε γενικές γραμμές δεν θα παρουσιασθούν προβλήματα στα δρομολόγια, παρά τη μείωση του αριθμού των πλοίων σε σχέση με πέρσι.
«Οι κύριες γραμμές θα εξυπηρετηθούν επαρκώς διότι υπάρχουν σύγχρονα και ταχύτατα σκάφη. Προβλήματα, ίσως, εμφανισθούν στην εξυπηρέτηση ορισμένων νησιών της λεγόμενης «άγονης γραμμής», όπου τα δρομολόγια επιδοτούνται και εκτελούνται από μεγάλης ηλικίας σκάφη τα οποία, όσο καλά κι αν συντηρούνται, είναι εύκολο να παρουσιάσουν κάποια βλάβη όταν «πιεσθούν» λόγω της αυξημένης κίνησης», ανέφερε ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ενωσης Ναυτικών Πρακτόρων κ. Γιάννης Θεολογίτης.
Κατά τον ίδιο, η μείωση των δρομολογίων προς ορισμένα μικρά νησιά θα επηρεάσει αρνητικά την τοπική οικονομία, που ζει από τον καλοκαιρινό τουρισμό και για τον λόγο αυτό θα πρέπει να «βρεθεί μια φόρμουλα μεταξύ των ακτοπλοϊκών εταιρειών, ώστε να εξυπηρετηθούν επαρκώς και να μην «πατώσει» η οικονομία τους και αναγκασθούν οι λιγοστοί κάτοικοί τους να μετακομίσουν σε μεγαλύτερα νησιά ή στην Αθήνα». Με δεδομένη την απελευθέρωση των ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών, για φέτος το καλοκαίρι και από τον Πειραιά (αποφασίσθηκε προσφάτως με Κοινή Υπουργική Απόφαση -KYA- των υπουργών Εμπορικής Ναυτιλίας, Οικονομίας και Οικονομικών και Αιγαίου), οι ναυτιλιακοί πράκτορες αναμένουν να σημειωθεί αύξηση στους ναύλους της οικονομικής θέσης. Ωστόσο, όπως εκτιμούν οι ίδιοι, οι εταιρείες εφαρμόζουν τιμολογιακή πολιτική που μπορεί να καλύψει κάθε βαλάντιο… Μάλιστα, κατά τους ίδιους, όσοι προνοήσουν να κλείσουν νωρίτερα τα εισιτήριά τους μπορεί να πετύχουν έκπτωση η οποία να αγγίζει ακόμη και το 40% της αρχικής τιμής!
Ακριβές και φθηνές ημέρες
Οι περισσότερες ακτοπλοϊκές εταιρείες, στο πλαίσιο του ανταγωνισμού, έχουν σχεδιάσει ειδικές τιμολογιακές πολιτικές προτείνοντας ναύλους σε πολύ προσιτές τιμές.
«Πολιτική της εταιρείας μας, αλλά νομίζω και αρκετών άλλων, είναι ο σχεδιασμός τιμολογιακής πολιτικής, η οποία να συμφέρει τόσο τον πελάτη-επιβάτη όσο και την ίδια την εταιρεία», ανέφερε στην «K» γνωστός ακτοπλόος και συμπλήρωσε: «Εμείς έχουμε καθορίσει διάφορες κατηγορίες ναύλων που έχουν σχέση με την περίοδο που θέλει κάποιος να ταξιδέψει, τον χρόνο αγοράς των εισιτηρίων και την συχνότητα που ταξιδεύει, δηλαδή εάν κάποιος είναι νησιώτης ή ταξιδεύει συχνά για επαγγελματικούς λόγους ή ταξιδεύει αραιά, κυρίως για διακοπές».
Τι σημαίνει αυτό; Οπως αναφέρθηκε, ο ναύλος για τις ημέρες από Δευτέρα έως και Πέμπτη είναι φθηνός, ενώ ακριβαίνει για τις ημέρες Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή. Οποιος μεριμνήσει και αγοράσει τα εισιτήριά του τουλάχιστον ένα μήνα νωρίτερα μπορεί να πετύχει έκπτωση έως και 40%, ανάλογα με την περίοδο που θα ταξιδέψει.
Οι νησιώτες, των μικρών νησιών, έχουν καλύτερη τιμή όπως και αυτοί που ταξιδεύουν συχνά και επιλέγουν συγκεκριμένη εταιρεία. «Οι εταιρείες κάνουμε δική μας τιμολογιακή πολιτική και όταν ο επιβάτης ψάξει θα βρει και την εταιρεία και τον ναύλο που του ταιριάζει. Βεβαίως υπάρχουν ορισμένες κατευθύνσεις, όπως τα νησιά της λεγόμενης «άγονης γραμμής», όπου ο ναύλος επιδοτείται και η εταιρεία, όποια κι αν είναι αυτή, δεν μπορεί να εφαρμόσει δική της τιμολογιακή πολιτική διότι το ύψος του εισιτηρίου καθορίζεται από το κράτος», ανέφερε στην «K» στέλεχος γνωστής εταιρείας της ακτοπλοΐας.
Κατά την άποψη των ακτοπλόων, εάν το υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας καταργούσε τα μη ανταποδοτικά τελη υπέρ τρίτων που εντάσσονται στο ναύλο, όπως έχει υποχρέωση από τον κοινοτικό Κανονισμό 3577/1992 που κακώς δεν εφαρμόζει, θα πετύχαινε αυτόματη μείωση έως και 20%!
Πλοία τριών… ταχυτήτων
Σήμερα η ακτοπλοΐα διαθέτει σκάφη διαφόρων τύπων, τα οποία προσφέρουν διαφορετικές υπηρεσίες, ποιοτικότερες ή λογότερο ποιοτικές, διαφορετικές ταχύτητες και ανέσεις και ασφαλώς και διαφορετικές τιμές.
Πρόκειται για τα ταχύπλοα, τα οποία αναπτύσσουν μεγάλες ταχύτητες και μπορούν να εκτελούν τα δρομολόγιά τους σε χρόνο που αντιστοιχεί στο 1/3 του χρόνου κατά τον οποίο εκτελούν το αντίστοχο δρομολόγιο τα συμβατικά σκάφη παλαιάς τεχνολογίας. Αυτό, όμως, προϋποθέτει ακριβότερο ναύλο καθώς το λειτουργικό κόστος του σκάφους είναι υψηλότερο λόγω της μεγάλης κατανάλωσης καυσίμων.
Στα συμβατικά σκάφη νέας τεχνολογίας υπάρχουν φθηνότεροι ναύλοι, σε σχέση με τα ταχύπλοα και προσφέρεται μεγαλύτερη ποικιλία ποιοτικών υπηρεσιών, όπως: εστιατόρια, καφέ, internetcafe, εμπορικά κέντρα κ.ά.
Στα συμβατικά, παλαιάς τεχνολογίας, οι ναύλοι είναι ακόμη φθηνότεροι και βεβαίως ο χρόνος εκτέλεσης του δρομολογίου διαρκεί περισσότερο χρόνο σε σχέση με τις άλλες δύο κατηγορίες πλοίων. Τούτο συμβαίνει διότι οι ταχύτητες που αναπτύσσουν τα σκάφη αυτά είναι μικρότερες και πολλές φορές προσεγγίζουν διάφορα μικρά λιμάνια, που δεν διαθέτουν καλές λιμενικές υποδομές και στα οποία δεν μπορούν να «δέσουν» με ασφάλεια τα νέα σύγχρονα πλοία της ακτοπλοΐας. (Οι κακές και ανεπαρκείς λιμενικές υποδομές που υπάρχουν σε πολλά μικρά νησιά αποτελούν ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που εμποδίζουν τη βελτίωση των συγκοινωνιών.)