Η Νατάσα και ο Νεσίμ φεύγουν για… Αρη

Η Νατάσα και ο Νεσίμ φεύγουν για… Αρη

8' 18" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Η γενιά τους θα πατήσει πρώτη στον Αρη. Δική τους αποστολή θα είναι ο αποικισμός του κόκκινου πλανήτη. Κάποιοι από αυτούς θα είναι πιθανόν οι αστροναύτες που θα ταξιδέψουν στον Αρη, στην αποστολή που προγραμματίζει η ΝΑΣΑ το 2020. Σήμερα μαθαίνουν το έδαφος, τα μυστικά και τις δυσκολίες του πλανήτη, αναρριχώμενοι στα βουνά του σε συνθήκες εικονικής πραγματικότητας. Είναι οι «διεθνείς μαθητές» που φιλοξενούνται κάθε Ιούλιο στο International Space Camp, τη διαστημική κατασκήνωση της ΝΑΣΑ, στο Χάντσβιλ της Αλαμπάμα. Επί δέκα ημέρες, 170 παιδιά από διάφορες χώρες, μαζί με 85 εκπαιδευτικούς που τα συνοδεύουν, γνωρίζουν τον κόσμο του Διαστήματος και των αστροναυτών, πραγματοποιώντας μέχρι και εικονικά ταξίδια με προσομοιωτές διαστημικών σκαφών.

Κάθε χώρα επιλέγει με δική της διαδικασία τούς δύο μαθητές, ένα αγόρι και ένα κορίτσι, που θα στείλει στη ΝΑΣΑ, αρμόδια για τη φιλοξενία τους από τη στιγμή που θα φθάσουν στις ΗΠΑ. Στην Ελλάδα υπεύθυνοι φορείς είναι το Ιδρυμα Ευγενίδου που αναλαμβάνει τα έξοδα μετάβασης των μαθητών και η Εταιρεία Αστρονομίας και Διαστήματος, με έδρα τον Βόλο, η οποία διοργανώνει τον Πανελλήνιο Διαγωνισμό Αστρονομίας υπό την αιγίδα του υπουργείου Παιδείας. O πρώτος μαθητής και η πρώτη μαθήτρια του διαγωνισμού θα ταξιδέψουν στη ΝΑΣΑ.

Φέτος την Ελλάδα θα εκπροσωπήσουν η Νατάσα-Ελένη Τσιτάλη (1ο Λύκειο Εδεσσας) και ο Νεσίμ Καλόσι (3ο Λύκειο Αγ. Δημητρίου Αττικής). Οπως όλα τα παιδιά που διαγωνίζονται για τον ίδιο σκοπό, η Νατάσα και ο Νεσίμ έχουν στραμμένη την ψυχή τους στο σύμπαν από μικρά παιδιά. Πώς συνέβη;

«Σε μικρή ηλικία είδα ένα ντοκιμαντέρ με θέμα μια διαστημική αποστολή στην Αφροδίτη», λέει η Νατάσα στην «Κ». «Πήγαινα δημοτικό, δεν κατάλαβα και πολλά πράγματα. Θυμάμαι όμως ότι ενθουσιάστηκα με το Διάστημα. Αρχισα τα πρώτα σχετικά διαβάσματα (ό,τι μπορούσα να βρω), που έγιναν συστηματικά όταν πληροφορήθηκα στην Α΄ Λυκείου για τον Διαγωνισμό Αστρονομίας. Αρχικά έλαβα μέρος για την εμπειρία. Σύντομα η επιθυμία να ασχοληθώ με την Αστρονομία έγινε ξεκάθαρη. Σε αυτό συνετέλεσαν οι παρέες που δημιουργήσαμε με τα άλλα παιδιά, οι επισκέψεις στο Πλανητάριο του Ιδρύματος Ευγενίδου στην Αθήνα και το θερινό σχολείο Αστρονομίας στον Βόλο, όπου στα τέλη Αυγούστου, μικροί και ενήλικες παρακολουθούμε για πέντε ημέρες μαθήματα από τις 9 το πρωί ώς τις 12 το βράδυ, καθώς έχουμε και νυχτερινές παρατηρήσεις στον έναστρο ουρανό. Συμμετείχα στον διαγωνισμό και δεύτερη φορά. Τα κατάφερα φέτος, στη Γ΄ Λυκείου».

Θέλει να ταξιδέψει

Στόχος της Νατάσας είναι να ασχοληθεί με την έρευνα στην Αστροφυσική. Το ίδιο θέλει και ο Νεσίμ, ο οποίος όμως εξομολογείται ότι υπέρτατος στόχος του είναι να ταξιδέψει στο Διάστημα. «O αστροναύτης είναι ήδη πολύ καλός θεωρητικός, αλλά διαθέτει επιπλέον τα απαραίτητα σωματικά προσόντα», λέει ο Νεσίμ, που αθλείται όσο μπορεί. Η μαγεία του σύμπαντος τον κέρδισε μικρό. «Ζούσαμε ακόμη στην Αλβανία, σε μια κωμόπολη με ελάχιστο φωτισμό, όταν πρόσεξα για πρώτη φορά τον έναστρο ουρανό. Κάτι με τραβούσε σε αυτόν, είχε μυστήριο μέσα του. Τις πρώτες γνώσεις τις χρωστώ σε ένα μεγαλύτερο ξάδελφό μου. Επειτα ήρθαμε στην Ελλάδα, όπου επανέλαβα τη Β΄ Δημοτικού. Στην Ε΄ Δημοτικού, στο μάθημα της Φυσικής, κατάλαβα πόσο μου άρεσε η Αστρονομία. Από την Α΄ Γυμνασίου διάβαζα συστηματικά για το σύμπαν, έβλεπα ντοκιμαντέρ, παρακολουθούσα διαλέξεις και μελετούσα στη βιβλιοθήκη του Ιδρύματος Ευγενίδου όπου έμαθα για τον διαγωνισμό. Ημουν στη Γ΄ Γυμνασίου. Επρεπε να περιμένω ένα χρόνο για να λάβω μέρος στις εξετάσεις που είναι μόνο για παιδιά του Λυκείου. Τα κατάφερα με την πρώτη».

Ο Νεσίμ, προσγειωμένο παιδί που ξέρει ότι η ζωή έχει ανατροπές, δηλώνει ότι αν αποτύχει στον στόχο του, θα ασχολείται με την Αστρονομία ως χόμπι. Θα πήγαινε στον Αρη; «Δεν τολμώ να κάνω τόσο μεγάλα όνειρα, αλλά θα ήθελα να βγω από τη Γη. Αν πραγματοποιηθεί η αποστολή της ΝΑΣΑ το 2020, οι αστροναύτες που θα ταξιδέψουν στον Αρη θα είναι από τη γενιά μου, τριαντάρηδες τότε. Με τα σημερινά δεδομένα το ταξίδι θα διαρκέσει έξι μήνες. Υπάρχουν πολλά προβλήματα που επιλύονται από τους επιστήμονες και είναι στα χέρια της δικής μου γενιάς να επιλύσει τα επόμενα για τον εποικισμό του πλανήτη».

Συγκλονιστική εμπειρία

Η Νατάσα και ο Νεσίμ προσδοκούν ότι η εμπειρία της ΝΑΣΑ θα είναι συγκλονιστική. Αυτό διαδίδουν τα παιδιά που έχουν συμμετάσχει τα προηγούμενα χρόνια στο πρόγραμμα, λειτουργώντας ως «πολλαπλασιαστές» της εμπειρίας τους. «Αυτός είναι άλλωστε ο στόχος της ΝΑΣΑ και ο δικός μας», λέει ο κ. Διονύσης Σιμόπουλος, διευθυντής του Νέου Ψηφιακού Πλανηταρίου του Ιδρύματος Ευγενίδου. «Η διάχυση της γνώσης και η εξοικείωση του κοινού με τις επιστήμες και τις τεχνολογίες του Διαστήματος, μέσα από την εμπειρία που αποκτούν και μεταφέρουν αυτά τα παιδιά».

Το θεωρητικό μέρος της εκπαίδευσης περιλαμβάνει σειρά διαλέξεων από κορυφαίους επιστήμονες και αστροναύτες, που εισάγουν τα παιδιά στην οδύσσεια του ανθρώπου για την κατάκτηση του Διαστήματος. Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν τον Γερμανό επιστήμονα Γκέοργκ Φον Τιζενχάουσεν (συνεργάτη του Βέρνερ φον Μπράουν, που υπήρξε πρωτεργάτης των πυραυλικών συστημάτων και υποστηρικτής της ιδέας της κατασκήνωσης). Οι εστίες φιλοξενίας των «διεθνών μαθητών» είναι διαμορφωμένες έτσι ώστε να μοιάζουν με διαστημικό σταθμό και οι κουκέτες ύπνου είναι παραπλήσιες των διαστημικών σκαφών. Αυτό όμως που γοητεύει περισσότερο τους μικρούς αστροναύτες είναι η εκπαίδευση σε εξομοιωτές που δημιουργούν τις συνθήκες πτήσης των διαστημοπλοίων, όπως και το περιβάλλον μικροβαρύτητας του Διαστήματος.

«Συνέτριψα τέσσερις φορές το διαστημικό λεωφορείο»

Η Ελλάδα συμμετέχει για ενδέκατη χρονιά στο πρόγραμμα. Ετσι, αρκετά Ελληνόπουλα βίωσαν την εμπειρία της ΝΑΣΑ, την οποία μας μεταφέρουν.

– «Ημουν ο Mission Specialist». «Μερικές φορές αναρωτιέμαι αν τα έζησα όλα αυτά», λέει ο Κωνσταντίνος Νεκτάριος Γουργουλιάτος, ο μαθητής που ταξίδεψε στη ΝΑΣΑ το 2000, σήμερα υπ. διδάκτορας Αστροφυσικής στο Κέμπριτζ. «Κορυφαία στιγμή ήταν η εξάωρη διαστημική αποστολή. Η ομάδα μας, που έφερε το όνομα του Ρώσου αστροναύτη Γκαγκάριν, χωρίστηκε σε τρία μέρη. Ορισμένοι επιβιβαστήκαμε στο διαστημικό λεωφορείο, άλλοι παρακολουθούσαν από τον διεθνή διαστημικό σταθμό, άλλοι από το κέντρο επιχειρήσεων. Εγώ ήμουν ο Mission Specialist της αποστολής. Καθήκον μου ήταν να κάνω κάποια πειράματα στον διαστημικό σταθμό και έναν περίπατο έξω από το διαστημόπλοιο, ντυμένος με διαστημική στολή, προκειμένου να επιδιορθώσω έναν δορυφόρο. Η εμπειρία της έλλειψης βαρύτητας στους εξομοιωτές ήταν συγκλονιστική. Κρεμασμένοι από την οροφή με σχοινιά, κολυμπούσαμε από το ένα σημείο στο άλλο, έχοντας ωστόσο την αίσθηση του επάνω και του κάτω και, βεβαίως, μεγάλη ευχέρεια κινήσεων».

– Κατάδυση σε δεξαμενή νερού. Οι μαθητές προετοιμάζονται για τη μεγάλη αποστολή, όπως οι αστροναύτες. Η Ελένη Κοντού, η μαθήτρια που εκπαιδεύτηκε στη ΝΑΣΑ το 2003, θυμάται: «Ιδιαίτερη δοκιμασία για όλους ήταν η κατάδυση σε μια δεξαμενή νερού για την εκτέλεση μηχανικών λειτουργιών σε συνθήκες μειωμένης βαρύτητας, όπως και η δοκιμασία των περιστροφών και των μεγάλων επιταχύνσεων τη στιγμή της εκτόξευσης».

– «Πέθανε» ο αρχηγός. Οι μικροί αστροναύτες διαθέτουν χιούμορ. Ο Μανώλης Παπαστεργής, ο μαθητής που μας εκπροσώπησε στη ΝΑΣΑ το 2001, διηγείται: «Οταν μπήκαμε σε ένα δωμάτιο που γύριζε τόσο γρήγορα ώστε να δεχόμαστε πίεση ανάλογη με αυτή που νιώθουν οι αστροναύτες κατά την εκτόξευση, όσοι φιλοδοξούσαμε να επιλέξουμε αυτό το επάγγελμα, αλλάξαμε γνώμη! Πιο ευχάριστη εκπαίδευση ήταν η προσομοίωση μιας βόλτας στη Σελήνη, και αξέχαστη εμπειρία η εξάωρη αποστολή με διαστημικό λεωφορείο. Εκτός από τα τεχνικά προβλήματα (βροχές μετεωριτών, δυσκολίες επικοινωνίας με την αίθουσα ελέγχου, πυρκαγιά κ.ά.) αντιμετωπίσαμε και προβλήματα υγείας των αστροναυτών συναδέλφων. Ο αρχηγός της αποστολής «πέθανε», ενώ κάποιος άλλος έπαθε αμόκ και πατούσε όλους τους διακόπτες».

– «Πού πήγε ο διάδρομος;» Ανάλογη περιγραφή δίνει η Μαρία-Μαρίνα Ιωαννίτη που ταξίδεψε στη ΝΑΣΑ το 2004. «Κυριακή 25 Ιουλίου 2004. Παναγία μου βοήθα. Ηταν οι πρώτες πτήσεις μου με εξομοιωτή. Πρέπει να είμαι αθάνατη, γιατί με τόσες συγκρούσεις… Μα πού πήγε ο διάδρομος προσγείωσης; Στρίψε γρήγορα. Δεξιά… όχι, αριστερά. Τελικά του πήρα το κολάι και απογείωσα το διαστημικό λεωφορείο. Η πτήση είχε πλάκα. Και μετά ήρθε η προσγείωση… Πώς να το κεντράρεις; Μια φορά το προσγείωσα με κατεστραμμένη την μπροστινή ρόδα, τέσσερις φορές το συνέτριψα δίπλα στον αεροδιάδρομο, μία έμεινα από καύσιμα. Στην τελική όμως αποστολή, όπου ήμουν ο commander, καταφέραμε να το προσγειώσουμε με δικές μου οδηγίες».

– «Είχαμε ψυχολογικά προβλήματα». Με επιτυχία προσεδάφισε το σκάφος στην Αφρική η «Αόρατος Ομάδα» του Βασίλη Σιδεριάδη που εκπαιδεύτηκε στη ΝΑΣΑ την ίδια χρονιά. «Στην τελική αποστολή ο διαστημικός σταθμός χτυπήθηκε από μικρομετεωρίτες και το κέντρο ελέγχου στη Γη από τυφώνα. Αντιμετωπίσαμε διάφορα ψυχολογικά προβλήματα που ξεπεράστηκαν χάρη στο καλό κλίμα συνεργασίας και αλληλοβοήθειας, το πρώτο πράγμα που εκπαιδεύεται να πετυχαίνει η ομάδα, μέσα από ειδικές δοκιμασίες, νοητικές και σωματικές».

Κι ένα αστέρι με τ’ όνομά τους

Με απόφαση της Διεθνούς Αστρονομικής Εταιρείας, από το 2001 το όνομα του πρώτου μαθητή (ή μαθήτριας) του Διαγωνισμού Αστρονομίας δίνεται σε ένα αστέρι. Το Papastergis Manolis βρίσκεται στον αστερισμό των Διδύμων, το Hatzopoulos Emmanouil 57 Gam στην Ανδρομέδα, το Ioannis Kamaretsos στον αστερισμό της Υδρας, το Vassilios Sideriadis στον αστερισμό του Γλύπτη, το Golfinopoulou Nikolena στη Μεγάλη Αρκτο. Σύντομα θα αποκτήσει δικό της αστέρι και η Νατάσα Τσιτάλη, πρώτη επιτυχούσα του φετινού διαγωνισμού.

Οι όροι του διαγωνισμού

Η εκπαίδευση στη διαστημική κατασκήνωση της ΝΑΣΑ είναι το μεγάλο δώρο για τον πρώτο μαθητή και την πρώτη μαθήτρια του Πανελληνίου Διαγωνισμού Αστρονομίας που διενεργεί από το 1996 η Εταιρεία Αστρονομίας και Διαστήματος στον Βόλο. Ο πρόεδρός της, κ. Κώστας Μαυρομμάτης, παρουσιάζει τους όρους: «Η ύλη του διαγωνισμού περιλαμβάνεται στο βιβλίο της Β’ Λυκείου, αλλά οι μαθητές που έχουν κλίση στην Αστρονομία έχουν εμπλουτίσει τις γνώσεις τους μέσα από επιστημονικά βιβλία και άρθρα έγκυρων περιοδικών. Κάθε χρόνο συμμετέχουν περί τα 350 παιδιά. Οι μαθητές πληροφορούνται για τις ημερομηνίες του διαγωνισμού από τα σχολεία τους, καθώς αυτός τελεί υπό την αιγίδα του υπουργείου Παιδείας. Δικαίωμα συμμετοχής έχουν όλοι οι μαθητές των Λυκείων της χώρας, ηλικίας 16-18 ετών και με καλή γνώση της αγγλικής γλώσσας. Η πρώτη φάση του διαγωνισμού, με την επονομασία «Αρίσταρχος» διενεργείται το Φεβρουάριο στα κεντρικά λύκεια των νομών της χώρας. Οι επιτυχόντες, 40 μαθητές, προχωρούν στη δεύτερη φάση, την «Ιππαρχος», που γίνεται τον Μάρτιο στο 1ο Λύκειο Βόλου. Οι τελικοί επιτυχόντες είναι 25 μαθητές στους οποίους δίνονται χρηματικά έπαθλα, δώρα, τιμητικά διπλώματα και δωρεάν συνδρομή για ένα έτος στο περιοδικό της εταιρείας μας «Ουρανός». Αρωγοί μας στη δράση αυτή είναι ο Δήμος Βόλου και χορηγοί. Σκοπός του διαγωνισμού είναι να συμβάλει στην περαιτέρω ενασχόληση των παιδιών με την Αστρονομία, τη διαστημική και τα μυστήρια του σύμπαντος».

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή