Ιαπωνία και Ελλάδα έχουν -σαφώς- τεράστιες διαφορές, αλλά όσον αφορά στη γεωργία αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα,
μικρές αγροτικές εκμεταλλεύσεις, μόλις 17 στρέμματα κατά μέσον όρο, γερασμένο αγροτικό πληθυσμό και πολυαπασχολούμενους αγρότες. Ο αναπληρωτής υπουργός Γεωργίας, Δασών και Αλιείας της χώρας, Issui Miura, μιλάει στην «Κ» για τα προβλήματα στην αγροτική παραγωγή και το πρόγραμμα αναδιάρθρωσης, τις αυξανόμενες εισαγωγές τροφίμων που έχουν φέρει οι δυτικές διατροφικές συνήθειες και το πρόγραμμα «Shokuiku», που πραγματοποιείται προκειμένου οι Ιάπωνες να επιστρέψουν στην παραδοσιακή γιαπωνέζικη διατροφή. Οσον αφορά στην Ελλάδα, δηλώνει ότι κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στη χώρα μας θαύμασε τον ήλιο και το γαλάζιο της θάλασσας και του ουρανού. Μάλιστα, τονίζει ότι «στην Ιαπωνία είναι διάσημα το ελληνικό ελαιόλαδο, το κρασί και ο καπνός». O ίδιος επιμένει «ιαπωνικά» αφού το αγαπημένο του φαγητό είναι το σούσι και το σασίμι.
– Ποιο είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα για τη γεωργία της Ιαπωνίας;
– Στην Ιαπωνία, μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, η αγροτική μεταρρύθμιση χώρισε τη γη των μεγαλογαιοκτημόνων σε μικρά κτήματα και τα μίσθωσε σε μικρούς καλλιεργητές. Ετσι κάθε καλλιεργητής βρέθηκε να έχει περίπου 5 στρέμματα, οπότε μειώθηκε η απόσταση μεταξύ πλουσίων και φτωχών και η κοινωνία ισορρόπησε όσο ποτέ πριν. Ωστόσο, η γεωργία της Ιαπωνίας γίνεται όλο και περισσότερο «αδύναμη» εξαιτίας του μεγέθους των ιδιοκτησιών, ενώ ο αγροτικός πληθυσμός μειώνεται και γερνά. Το μεγαλύτερο πρόβλημα που πρέπει να λυθεί άμεσα είναι η οικοδόμηση ισχυρών δομών που θα δώσουν τη δυνατότητα στους αγρότες να κερδίζουν επαρκές εισόδημα. Για να το επιτύχουμε αυτό σχεδιάζουμε σειρά μέτρων, διαρθρωτικών, οικονομικών και φορολογικών, με στόχο να στηριχθούν οι κατά κύριο επάγγελμα νέοι αγρότες.
– Η ιαπωνική γεωργία στηρίζεται με επιδοτήσεις. Είναι μια τακτική που θα συνεχιστεί και στο μέλλον;
– Οι αγροτικές επιδοτήσεις παίζουν σημαντικό ρόλο όσον αφορά στην επάρκεια των αγροτικών προϊόντων για τη χώρα, την παραγωγικότητα των αγροτών και την προστασία του περιβάλλοντος και του εδάφους. Ετσι, νομίζουμε ότι είναι σημαντικό να συνεχίσουμε να στηρίζουμε οικονομικά τους αγρότες σε συμφωνία με τους διεθνείς κανόνες, όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου.
– Οι εισαγωγές της Ιαπωνίας σε τρόφιμα αυξάνονται. Θεωρείτε ότι αυτό είναι θετική ή αρνητική εξέλιξη;
– Το διαιτολόγιο των Ιαπώνων έχει αλλάξει κατά πολύ τα τελευταία τριάντα χρόνια. Πολλά από τα προϊόντα των οποίων η ζήτηση αυξάνεται, όπως τα ζωικά και τα έλαια, δεν παράγονται σε επαρκείς ποσότητες στην Ιαπωνία, οπότε οι εισαγωγές είναι απαραίτητες. Από την άποψη της διατροφικής επάρκειας είναι απαραίτητο να υπάρξει συνδυασμός της εγχώριας παραγωγής με τις εισαγωγές. Αυτή τη στιγμή η εγχωρίως παραγόμενη ποσότητα τροφίμων επαρκεί για την κάλυψη του 40% των θερμιδικών αναγκών του πληθυσμού της χώρας. Είναι απαραίτητο να βελτιώσουμε το επίπεδο επάρκειας. Επίσης πρέπει να τονωθεί η κατανάλωση της παραδοσιακής γιαπωνέζικης διατροφής, κάτι που πραγματοποιείται με την εφαρμογή του προγράμματος «Shokuiku».
– Τι πιστεύετε για τα γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα;
– Οι πολίτες της Ιαπωνίας είναι ιδιαίτερα ανήσυχοι όσον αφορά στην ασφάλεια των γενετικά τροποποιημένων προϊόντων, όπως και οι Ευρωπαίοι. Ωστόσο, η νομοθεσία που έχει στηριχθεί σε επιστημονικά δεδομένα θα πρέπει να τους καθησυχάζει. Τα τρόφιμα που περιέχουν γενετικά τροποποιημένα συστατικά θα το αναγράφουν στη συσκευασία τους. Επίσης και όσα δεν περιέχουν γενετικά τροποποιημένα συστατικά, μπορούν να το αναγράφουν.
– Κατά την επίσκεψή σας στη χώρα μας, τι σας έκανε μεγαλύτερη εντύπωση;
– Ο ήλιος, ο γαλανός ουρανός, η θάλασσα, τα εξαιρετικά αγροτικά προϊόντα και η ελληνική φιλοξενία.
– Είναι γνωστά στην Ιαπωνία τα ελληνικά προϊόντα;
– Το ελληνικό ελαιόλαδο, οι ελιές, όπως και το κρασί και ο καπνός είναι προϊόντα διάσημα στην Ιαπωνία. Οι Ιάπωνες δίνουν μεγάλη σημασία στην υγιεινή διατροφή και αυτό μπορεί να βοηθήσει την προώθηση των ελληνικών προϊόντων στη χώρα μας.
– Ποιο είναι το δικό σας αγαπημένο πιάτο.
– Προτιμώ το σούσι και το σασίμι.
Οι φάλαινες και οι έρευνες
Μπορεί η Ιαπωνία να αντιμετωπίζει προβλήματα όσον αφορά στην αγροτική παραγωγή, αποτελεί όμως την πρώτη δύναμη στον κόσμο όσον αφορά την παραγωγή αλιευτικών προϊόντων. Το θέμα της φαλαινοθηρίας αποτελεί για τους Ιάπωνες θέμα ταμπού εφόσον σε σχέση με την αλιεία των φαλαινών ισχύει ένα περίεργο καθεστώς. Εδώ και 25 χρόνια η Διεθνής Επιτροπή Φαλαινοθηρίας (IWC) έχει ψηφίσει τη συνθήκη για την απαγόρευση της φαλαινοθηρίας με μία εξαίρεση. Επιτρέπεται η φαλαινοθηρία εφόσον πραγματοποιείται για ερευνητικούς σκοπούς και με την προϋπόθεση ότι αξιοποιείται ολόκληρο το κήτος σε περίπτωση που θανατωθεί, για χάρη της έρευνας πάντα. Κατά συνέπεια, ενώ το κρέας της φάλαινας αποτελεί εξαιρετικό έδεσμα για τους Ιάπωνες και πωλείται σε όλα τα σούπερ μάρκετ της χώρας, τυπικά η φαλαινοθηρία πραγματοποιείται μόνο για ερευνητικούς σκοπούς. Επίσης η Ιαπωνία εδώ και πολλά χρόνια προσπαθεί να επιτύχει την άρση του μορατόριουμ. Κατά συνέπεια ο Ιάπωνας αναπληρωτής υπουργός Γεωργίας, Δασών και Αλιείας κ. Issui Miura, είναι εξαιρετικά προσεκτικός όσον αφορά στο συγκεκριμένο θέμα. Οπως τονίζει, «η επιστημονική έρευνα για τις φάλαινες που πραγματοποιείται στην Ιαπωνία είναι απολύτως νόμιμη στο πλαίσιο της Διεθνούς Συνθήκης και αναγνωρίζεται η αναγκαιότητά της προκειμένου για τη σωστή διαχείριση των αποθεμάτων. Επίσης, σύμφωνα με τα δεδομένα που έχουν συλλεγεί με μεθόδους αποδεκτές από τον ΙWC, η επιστημονική έρευνα που πραγματοποιεί η Ιαπωνία έχει πολύ μικρή επίδραση στα αποθέματα των φαλαινών».