Στο προσκήνιο θα έρθει και πάλι η προστασία των δασών και των δασικών εκτάσεων, με την προτεινόμενη αναθεώρηση -και πάλι- του άρθρου 24 του Συντάγματος που αφορά την προστασία του περιβάλλοντος. Ηδη οι αντιδράσεις φορέων και κομμάτων είναι πολλές, καθώς όπως τονίζεται με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις θα απελευθερωθούν της δασικής νομοθεσίας, και άρα προστασίας, πάνω από 45.000.000 στρέμματα δασικών κυρίως εκτάσεων.
Υπενθυμίζεται ότι το συγκεκριμένο άρθρο του Συντάγματος άλλαξε και στην αναθεώρηση του 2001, αλλά η επίδρασή του στην προστασία του περιβάλλοντος μάλλον κρίνεται από ανεπαρκής έως ανεπιθύμητη. Η πρόταση αναθεώρησης από την πλευρά της κυβέρνησης περιλαμβάνει τρεις βασικές παρεμβάσεις:
– Τη χρήση των αεροφωτογραφιών του 1975, και όχι του 1945 ή του 1960 που χρησιμοποιούνται σήμερα, προκειμένου να κριθεί εάν μια έκταση είναι ή όχι δασική. Πρακτικά η ρύθμιση αυτή θα συνδράμει στη νομιμοποίηση όλων των καταπατήσεων που πραγματοποιήθηκαν τα προηγούμενα χρόνια και ειδικά την εποχή της δικτατορίας, σύμφωνα με τους δασολόγους.
– Τη διάκριση δασών και δασικών εκτάσεων όσον αφορά τον βαθμό προστασίας αλλά και τη χρήση. Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση για την αναθεώρηση, θα επιτρέπεται η μεταβολή του προορισμού των δασικών εκτάσεων «με την ταυτόχρονη διασφάλιση όρων καλύτερης διαβίωσης».
Οι επιστήμονες ωστόσο εξηγούν ότι συχνά οι δασικές εκτάσεις παίζουν τον ίδιο ρόλο με αυτόν των υψηλών δασών, που δεν είναι όμως και πολύ εύκολο να αναπτυχθούν στο ελληνικό κλίμα. Αλλωστε, ένα καμμένο δάσος για πολλά χρόνια αποτελεί «δασική έκταση».
– Τη σύνδεση της χρήσης των δασικών εκτάσεων με τον πολεοδομικό σχεδιασμό.
Ο πολεοδομικός σχεδιασμός δεν συμπεριλαμβάνει εκτάσεις που βρίσκονται υπό προστασία. Κατά συνέπεια, η συγκεκριμένη ρύθμιση συνδυάζεται με την προηγούμενη, δηλαδή την άρση της προστασίας για τις δασικές εκτάσεις.
Επίσης προτείνεται η αναθεώρηση των παραγράφων 3 και 4 του άρθρου 117 του Συντάγματος που αφορά τη διάκριση μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών δασών όσον αφορά τις επιτρεπόμενες παρεμβάσεις και την προστασία. Σύμφωνα με τα ισχύοντα, για τα ιδιωτικά δάση ισχύει ό,τι και για τα δημόσια, δηλαδή οι ιδιοκτήτες τους απαγορεύεται να κάνουν οποιεσδήποτε παρεμβάσεις.
Τέλος, η προτεινόμενη ίδρυση Συνταγματικού Δικαστηρίου δεν μπορεί να μη συσχετιστεί με το γεγονός ότι πολλά νομοθετήματα κηρύσσονται αντισυνταγματικά από το ΣτΕ. Εως τώρα, η αντιπολίτευση έχει ταχθεί κατά της αναθεώρησης, ενώ μια σειρά φορείς όπως το ΤΕΕ και η ΚΕΔΚΕ έχουν εκφράσει την πλήρη αντίθεσή τους.
Γνωμη
Ιδιοτελή συμφέροντα
Του Μιχαηλ Δεκλερη*
Κατ’ αρχήν ελπίζομε ότι η εθνική αντιπροσωπεία, έχουσα επίγνωσιν των εθνικών συνεπειών του αναθεωρητικού της έργου, ως και του ότι ασκεί συντεταγμένη λειτουργία υποκείμενην εις τον έλεγχο των δικαστηρίων για το σεβασμό των θεμελιωδών αρχών και διατάξεων του Συντάγματος, δεν θα εγκρίνει την προτεινόμενη έμμεσο κατάργηση του άρθρου 24 του Συντάγματος. Διότι, άλλως, θα ενεφανίζετο η Ελλάς ως μόνη μεταξύ των πολιτισμένων χωρών που καταστρέφει ενσυνειδήτως τα δασικά της οικοσυστήματα, χάριν ιδιοτελών οικονομικών και κερδοσκοπικών συμφερόντων.
Οι εντελώς πρόσφατες αποφάσεις του ΟΗΕ και της Ευρωπαϊκής Ενώσεως επιτάσσουν ειδικώς την διαφύλαξιν των δασικών οικοσυστημάτων ως ρυθμιστών της οικολογικής ισορροπίας. Και εν τούτοις, οι κυβερνητικές προτάσεις συνεπάγονται, από της απόψεως αυτής εθνική οικολογική καταστροφή, αφού κατά τις αρμόδιες εκτιμήσεις, θα αποχαρακτηρίσουν και θα παραδώσουν στον αγρίαν οικιστική ανάπτυξιν και τα ιδιωτικά συμφέροντα τουλάχιστον 40.000.000 στρέμματα δασικών οικοσυστημάτων! Τοιουτοτρόπως ο δασικός πλούτος και η δημόσια κτήση της Ελλάδος θα υποστεί διπλόν θανάσιμο πλήγμα.
Κάνομεν έκκληση προς τους Ελληνες να υπεραμυνθούν της φυσικής κληρονομίας, που ανήκει στο έθνος και τους απογόνους μας.
* Ο κ. Μιχαήλ Δεκλερής είναι πρόεδρος του Επιμελητηρίου Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητας.