Χρονιά μεγάλων αλλαγών στον χώρο της εκπαίδευσης είναι το 2007. Αλλαγών, η προώθηση των οποίων γεννά ελπίδες, αλλά ο τρόπος υλοποίησής τους προκαλεί επιφυλακτικότητα εάν τουλάχιστον κρίνουμε από τις παλινωδίες του 2006. Η συζήτηση στη Βουλή από τις 10 Ιανουαρίου για την αναθεώρηση του άρθρου 16 του Συντάγματος και τη θεσμοθέτηση μη κρατικών πανεπιστημίων, δίνει από πολύ νωρίς το στίγμα στο 2007 ως μιας χρονιάς που πολλά θα κριθούν στον χώρο της παιδείας. Οι μεταρρυθμίσεις στη λειτουργία των πανεπιστημίων απαιτούν μεγαλύτερη αποφασιστικότητα εκ μέρους του υπουργείου Παιδείας, η ηγεσία του οποίου θα πρέπει να αντιμετωπίσει με μεγαλύτερη ευελιξία (σε σχέση με το 2006) τις έντονες αντιδράσεις τόσο για τη θεσμοθέτηση μη κρατικών ΑΕΙ όσο και για τις αλλαγές στη λειτουργία των 22 πανεπιστημίων ανά τη χώρα.
Ταυτόχρονα, αναμένονται και άλλα σημαντικά βήματα. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», σε τελικό στάδιο είναι το νομοσχέδιο για τις μεταπτυχιακές σπουδές, ενώ αναμένεται να γίνει η αξιολόγηση των 56 νέων βιβλίων που εισήχθησαν κατά την τρέχουσα σχολική χρονιά σε Δημοτικό και Γυμνάσιο και φέρνουν μία νέα φιλοσοφία στη διδασκαλία. Ας μην ξεχάσουμε την αξιολόγηση και στα πανεπιστήμια. Ο σχετικός νόμος ψηφίστηκε το καλοκαίρι του 2005, αλλά έκτοτε έχουν γίνει αργά βήματα που σχετίζονται με τη στελέχωση της αρμόδιας Αρχής. Η διαδικασία της αξιολόγησης δεν έχει γίνει κτήμα της πανεπιστημιακής κοινότητας.
Ειδικότερα, ήδη τα εκπαιδευτικά «επιτελεία» ετοιμάζουν τα… πανό για τις διαδηλώσεις κατά της αναθεώρησης του άρθρου 16. Μπαράζ απεργιών από τις ομοσπονδίες των πανεπιστημιακών, καθηγητών μέσης εκπαίδευσης και δασκάλων έχουν αναγγελθεί πριν από τη χριστουγεννιάτικη ανάπαυλα, ενώ και η πλειονότητα των φοιτητικών παρατάξεων (πλην της, ισχυρής πάντως, ΔΑΠ) έχουν δηλώσει την πρόθεσή τους να ξεκινήσουν την ακαδημαϊκή χρονιά με καταλήψεις σε πανεπιστήμια και ΤΕΙ. Από κοντά είναι και οι μαθητές λυκείων, το Συντονιστικό των οποίων (ηγήθηκε των καταλήψεων σε σχολεία τον περασμένο Οκτώβριο) θα συνεδριάσει με την επανέναρξη της σχολικής χρονιάς στις 8 Ιανουαρίου. Αξιοσημείωτο είναι, πάντως, το γεγονός ότι σημαντική μερίδα πανεπιστημιακών δασκάλων τηρεί σαφείς αποστάσεις από την πρόθεση για τη θεσμοθέτηση μη κρατικών ιδρυμάτων και τη σημασία της στην ελληνική τριτοβάθμια εκπαίδευση. Ηδη, σχεδόν η πλειονότητα των Συγκλήτων των ΑΕΙ έχει ταχθεί δημοσίως επικριτικά στο βήμα αυτό.
Υπέρ των αλλαγών
Αντίθετα, έστω και από διαφορετικές αφετηρίες, μία σημαντική μερίδα τάσσεται υπέρ του εκσυγχρονισμού της λειτουργίας των πανεπιστημίων. Ερώτημα, πάντως, παραμένει πόσο οι σχετικές προτάσεις που έχουν κατατεθεί από ομάδες πανεπιστημιακών για τις αλλαγές θα αξιοποιηθούν από την ηγεσία του υπουργείου Παιδείας.
Είναι ένα ζήτημα το οποίο παραμένει ανοιχτό, και πολλοί πανεπιστημιακοί -μεταξύ αυτών και ο πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας κ. Θάνος Βερέμης- έχουν επισημάνει τον κίνδυνο μήπως η οξύτητα των αντιδράσεων για το άρθρο 16 παρασύρει και τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις στα υπάρχοντα, δημόσια πανεπιστήμια, εάν δεν γίνουν οι σωστοί χειρισμοί…
Εάν, τέλος, εστιάσουμε σε όσους επιμένουν ότι οι αλλαγές πρέπει να αρχίσουν από το Δημοτικό Σχολείο, πεδίο δηλωτικό των προθέσεων θα αποτελέσει η αξιολόγηση των νέων βιβλίων. Ο πρόεδρος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου κ. Δημήτρης Βλάχος δήλωσε στην «Κ» ότι θα αρχίσει την άνοιξη. Πόσο γρήγορα θα προχωρήσει το εγχείρημα; Πόσο θετικοί είναι οι ίδιοι οι εκπαιδευτικοί; Πόσο θα αξιοποιηθούν τα όποια αποτελέσματά της από την ηγεσία του υπουργείου; Η πράξη θα δείξει…