Από την 1η Ιανουαρίου του 2008, οι πιο ρυπογόνες μονάδες της χώρας θα πρέπει να υπολογίζουν και το κόστος από την εκπομπή αερίων του θερμοκηπίου. Πόσο είναι αυτό; Καθόλου ευκαταφρόνητο, αφού αναμένεται από 0,22 ευρώ τον τόνο διοξειδίου του άνθρακα που είναι σήμερα να… εκατονταπλασιαστεί, φτάνοντας τα 23 ευρώ! Από πού προκύπτει αυτό; Από το διεθνές σύστημα συναλλαγών ρύπων, αφού από την 1η Ιανουαρίου 2008 το Παγκόσμιο Σύστημα Συναλλαγών Δικαιωμάτων Εκπομπής Αερίων του Θερμοκηπίου (ITL) θα τεθεί σε λειτουργία. Αυτό είναι το μήνυμα της διήμερης 5ης Διεθνούς Συνάντησης (μαζί με την αντίστοιχη Ευρωπαϊκή), που ολοκληρώνεται σήμερα στην Αθήνα (στην Επαυλη Καζούλη), με την παρουσία αντιπροσώπων από 36 χώρες που έχουν επικυρώσει το Πρωτόκολλο του Κιότο. Οικοδεσπότης το Εθνικό Κέντρο Περιβάλλοντος και Αειφόρου Ανάπτυξης, αρμόδιος φορέας για την τήρηση του Ελληνικού Μητρώου Συναλλαγών. «Είναι μεγάλη επιτυχία για την Ελλάδα ότι διοργανώνουμε αυτήν την τόσο σημαντική συνάντηση», λέει στην «Κ» ο κ. Ιωάννης Παππάς, Διαχειριστής του Μητρώου της χώρας μας.
Αλλά τι είναι το Μητρώο; Σε αυτό καταγράφονται οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από τις 147 μεγάλες βιομηχανικές εγκαταστάσεις της Ελλάδας που είναι υπόχρεες. Στο πλαίσιο του Πρωτοκόλλου του Κιότο κάθε χώρα και κάθε μεγάλη βιομηχανική μονάδα έχουν πάρει συγκεκριμένα «δικαιώματα ρύπων», δηλαδή δεσμεύσεις για το «πόσο πρέπει να εκπέμπουν. Οποιος τις υπερβαίνει και θέλει να αποφύγει τα σχετικά υψηλά πρόστιμα έχει δύο επιλογές: ή να αγοράσει δικαιώματα ρύπων από άλλους που κάνουν οικονομία εκπομπών και τα χρηματιστήρια ρύπων ή να προχωρήσει σε «πράσινες» επενδύσεις σε άλλες χώρες (π.χ. αναδάσωση).
Ετσι όμως η αγορά ρύπων μπορεί να γίνει ένα «πράσινο πλυντήριο» για ρυπογόνες επιχειρήσεις, που αντί να μειώσουν τις εκπομπές τους θα αγοράζουν φθηνά δικαιώματα ή θα κάνουν φθηνές επενδύσεις. Το κρίσιμο είναι σε τι επίπεδα θα καθοριστούν οι εκπομπές τους. Τα προηγούμενα χρόνια είχαν δοθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μεγάλες δυνατότητες εκπομπών, με αποτέλεσμα ελάχιστοι να χρειάζονται αγορά επιπλέον δικαιωμάτων και οι τιμές στο «χρηματιστήριο ρύπων» να κατρακυλήσουν. «Σήμερα συμφέρει μια επιχείρηση να αυξήσει την παραγωγή της, εκπέμποντας παραπάνω ρύπους, αγοράζοντας πάμφθηνα τον τόνο του διοξειδίου. Τώρα όμως υπάρχει πίεση για μείωση των εκπομπών κατά 9-10%», λέει ο κ. Παππάς.
Και στην Ελλάδα τι γίνεται; «Το Μητρώο μας είναι σε πλήρη λειτουργία πάνω από ένα χρόνο. Δυστυχώς συνεχίζουμε να εκπέμπουμε αρκετά. Παρουσιάσαμε μόνο μια μικρή μείωση. Μην ξεχνάμε ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της Ε.Ε. σταθμοί παραγωγής της ΔΕΗ είναι από τους πιο βρόμικους στην Ευρώπη».