Ενώ όλα τα βλέμματα είναι στραμμένα στην Πάρνηθα και οι εξαγγελίες αφορούν στην αποκατάσταση της καταστροφής στον εθνικό δρυμό ένα άλλο πολύπαθο βουνό της Αττικής, η Πεντέλη κινδυνεύει να καεί κυριολεκτικά και μεταφορικά από την αδιαφορία. Το χειρότερο; Οι διεκδικήσεις για οικοπεδοποίηση πολλών στρεμμάτων δάσους, και η ελλιπής φύλαξη και προστασία του δάσους δημιουργούν εκρηκτικό υπόβαθρο. Δεν είναι τυχαίο ότι οι δασάρχες της Πεντέλης θέλουν να φύγουν τρέχοντας από τη συγκερκριμένη θέση, ενώ μια φωτιά κάθε χρόνο στην περιοχή έχει φτάσει να θεωρείται κάτι σαν έθιμο. Θα ισχύσει και φέτος;
Η ελλιπής αντιπυρική προετοιμασία δεν αφήνει περιθώρια αισιοδοξίας. Η Πεντέλη δεν έχει καθαριστεί την τελευταία δεκαετία, τα ξερά χόρτα δίπλα στους αστικούς και δασικούς δρόμους ισοδυναμούν με βραδυφλεγείς βόμβες έτοιμες να πάρουν φωτιά από ένα τυχαίο πέταμα τσιγάρου. Το ίδιο και τα νεκρά δένδρα. Οι δασικοί δρόμοι παραμένουν στο σύνολό τους ασυντήρητοι, γεμάτοι από παγίδες για τα οχήματα.
Οι εξαγγελίες περί απόλυτης ετοιμότητας στο ενδεχόμενο της φωτιάς που άλλωστε δεν αποδείχτηκαν και πολύ αξιόπιστες στην περίπτωση της Πάρνηθας, ανατρέπονται από τους αριθμούς. Περίπου μισό ευρώ ανά στρέμμα δάσους διατίθεται για πυρασφάλεια, και το ερώτημα που εύλογα τίθεται είναι για ποια πολιτική δασοπροστασίας μιλάμε όταν δεν υπάρχουν τα σχετικά κονδύλια ενώ, παράλληλα, η φυσική αναγέννηση του πεντελικού τοπίου δέχεται συνεχή πλήγματα από την οικοπεδοποίση και την ασυδοσία των καταπατητών. Ωστόσο, και παρά την κακοδαιμονία που κυνηγάει την περιοχή, το πευκοδάσος ζει και βασιλεύει και σε μεγάλα τμήματα του η φυσική ή τεχνητή αναδάσωση -αν και ακόμη βρίσκεται στην αρχή της- δίνει νέα ζωή στον τόσο πολύτιμο ορεινό όγκο που περιβάλλει την Αθήνα. Μήπως ήρθε η ώρα να ξαναδούμε την Πεντέλη…
«Ψίχουλα» για την πρόληψη
«Το κράτος χρηματοδότησε με 200.000 ευρώ τους 22 δήμους και κοινότητες του Πεντελικού και με 240.000 τον δήμο Αθηναίων. Και διερωτώμαι: Εχει η Αθήνα δάση; Με αυτά τα χρήματα θα στελεχώσουμε τα παρατηρητήρια, τα τμήματα άμεσης επέμβασης, θα κόψουμε τα χόρτα, θα συντηρήσουμε τα οχήματα και τα πυροφυλάκιά μας; Και σαν να μη φθάνει η αλόγιστη κατανομή των πιστώσεων, το κράτος συνεχίζει να λειτουργεί με τη φιλοσοφία της κατάσβεσης και όχι της πρόληψης. Οποτε όμως, χρειάστηκε να σβήσει μια πυρκαγιά, αυτή έσβησε από τον Θεό και τη θάλασσα» τονίζει στην «Κ» ο πρόεδρος του Συνδέσμου Δήμων και Κοινοτήτων Πεντελικού και δήμαρχος Πεντέλης κ. Δημήτρης Στεργίου-Καψάλης, και συνεχίζει: «Βρισκόμαστε μπροστά σε μια δύσκολη θερινή περίοδο και δυστυχώς διαπιστώνουμε ότι το σύστημα πυρασφάλειας εξακολουθεί να είναι διάτρητο».
«Με 10.000 ευρώ επιδότηση και δέκα υπαλλήλους αδυνατώ να καθαρίσω από τα ξερά χόρτα τα 15.000 στρέμματα δάσους που βρίσκονται εντός της αρμοδιότητάς μου. Αυτό που μπορώ να κάνω άμεσα είναι να καλέσω τους κατοίκους να κινητοποιηθούν εθελοντικά ζητώντας να ευαισθητοποιηθούν» σημειώνει στην «Κ» ο πρόεδρος της κοινότητας Πικερμίου κ. Αθ. Αδαμόπουλος. Την ίδια αδυναμία δηλώνει και ο δήμαρχος της Νέας Πεντέλης κ. Κώστας Κοκοβίτσας. «Στο βουνό, εξαιτίας της κακής διαχείρισης έχει συσσωρευτεί μεγάλη ποσότητα βιομάζας που είναι ιδιαίτερα εύφλεκτη. Για την απομάκρυνσή της έχουν γίνει ελάχιστα και με πρωτοβουλία των κατοίκων, ενώ ιδιαίτερα σοβαρός είναι ο κίνδυνος που προκύπτει από τα πεύκα τα οποία έχουν προσβληθεί από βαμβακίαση. Τα κονδύλια που δόθηκαν έχουν περισσότερο συμβολική σημασία και δεν επαρκούν σε καμμία περίπτωση για την πυροπροστασία. Με 17.000 ευρώ που δόθηκαν στο δήμο Νέας Πεντέλης και με τις ελλείψεις που έχουμε σε εποχιακό προσωπικό δεν διασφαλίζεται η αποτροπή των κινδύνων».
Ο αντιπυρικός σχεδιασμός του Πεντελικού με τις πενιχρές πιστώσεις και την εμμονή στη φιλοσοφία της καταστολής αντί της πρόληψης βρίσκεται κυριολεκτικά στον αέρα και ό,τι διασώζει κάπως την κατάσταση είναι ο εθελοντισμός. Ο Σύλλογος Προστασίας και Ανάπλασης Πεντελικού Ορους (ΣΠΑΠ) στελεχώνει τα 40 πυροφυλάκια από την Αρτέμιδα έως το Κρυονέρι, καθώς επίσης τα τμήματα άμεσης επέμβασης και τα 15 πυροσβεστικά οχήματα. «Τις φορές που πιστέψαμε ότι το κράτος θα μας σώσει από τις πυρκαγιές είδαμε την καταστροφή να προηγείται της «επιτυχούς» κατάσβεσης και αμέσως μετά να συνετελείται η σκύλευση του πτώματος της Πεντέλης από καταπατητές και οικοδομικούς συνεταιρισμούς. Εάν δεν υπήρχαν οι εθελοντές να διανυκτερεύουν στα πυροφυλάκια, τώρα δεν θα υπήρχε ίχνος πρασίνου στο βουνό…» υπογραμμίζει ο κ. Στεργίου.
Αναγεννάται από τις στάχτες του
Η εικόνα που παρουσιάζει σημέρα η Πεντέλη ακροβατεί ανάμεσα στη θλίψη για τα χιλιάδες στρέμματα που έγιναν στάχτη τα προηγούμενα χρόνια και την αισιοδοξία που προκαλεί η αναγεννητική δύναμη της φύσης. Οι άλλοτε δασώδεις και τώρα απογυμνωμένες πλαγιές της έχουν αρχίσει να πρασινίζουν εκ νέου από τα μικρά πευκάκια που είτε φυτεύτηκαν με τεχνητή αναδάσωση στα τμήματα που είχαν καεί δύο φορές, είτε ξεπήδησαν από μόνα τους στη θέση των καμένων. Το ερώτημα βεβαίως είναι εάν θα προλάβουν τα μικρά δενδράκια να γίνουν κανονικά πεύκα, κι όχι μόνον λόγω των πυρκαγιών αλλά και της συνεχιζόμενης τσιμεντοποίησης. Αυτή τη στιγμή στις πλαγιές της Πεντέλης κτίζονται μικρές πολιτείες από υπερπολυτελείς κατοικίες που απλώνονται με ταχύτατους ρυθμούς εξαφανίζοντας μεγάλες δασικές εκτάσεις και αφαιρώντας από την πρωτεύουσα σημαντικές ανάσες.
«Η πολιτεία θα πρέπει να προστατεύσει τη φυσική συνέχεια του βουνού. Να προστατεύσει τα μικρά δένδρα που με πολύ κόπο έχουν φυτευτεί στηρίζοντας την προσπάθεια της τοπικής αυτοδιοίκησης. Κάνουμε έναν μεγάλο αγώνα να διαφυλάξουμε το πεντελικό περιβάλλον από τις φωτιές και τους καταπατητές, αλλά δυστυχώς, είμαστε ουσιαστικά αβοήθητοι» υπογραμμίζει ο κ. Αδαμόπουλος. «Τα καινούργια δάση αφέθηκαν στην τύχη τους, παρά το γεγονός ότι η Πεντέλη είναι στο στόχαστρο εμπρηστών και καταπατητών και καίγεται συστηματικά από το 1978. Θα περίμενε κανείς να έχει γίνει τουλάχιστον η αραίωση των μικρών πεύκων προκειμένου να αναπτυχθούν κανονικά, αλλά ούτε κι αυτό έγινε. Αντιθέτως βλέπουμε θηριώδεις οικοδομές να κατατρώγουν τις πλαγιές και τα μικρά δενδράκια να παραδίδονται στο τσιμέντο» καταλήγει ο κ. Κοσοβίτσας.