Αυτό που μου έκανε οδυνηρή εντύπωση όταν ξέσπασε το θέμα με το διάσημο πλέον βιβλίο Ιστορίας είναι με πόση ευκολία η ελληνική κοινωνία επηρεάζεται από τα τραγελαφικά πρόσωπα του τηλεοπτικού παρδαλού σύμπαντος και ανασύρει με την πρώτη ευκαιρία τα πιο συντηρητικά της ένστικτα. Οτι ακόμα και προοδευτικοί σε γενικές γραμμές άνθρωποι χωρίς να έχουν ρίξει ούτε μια ματιά στο βιβλίο (το οποίο άλλωστε εξαντλήθηκε αμέσως από τα βιβλιοπωλεία!) έριχναν χωρίς δεύτερη σκέψη τον λίθο του αναθέματος στους ιστορικούς που εκπόνησαν το έργο. Για να μη συζητήσω για τους προοδευτικούς υποτίθεται δημοσιογράφους που προσκαλούσαν για δημόσιο διάλογο ιστορικούς επιστήμονες από τη μια μεριά και γραφικούς ψαράδες σε θολά πατριωτικά νερά από την άλλη (σκηνοθέτες, πωλητές βιβλίων σε πακέτα, παπάδες και λοιπές TV περσόνες). Το να συζητάμε σήμερα αν υπήρχε ή όχι το κρυφό σχολειό ισοδυναμεί με το να συζητάμε αν η γη είναι επίπεδη… Τα πραγματικά ίσως προβλήματα ενός τέτοιου πειραματικού για την Ελλάδα βιβλίου είναι άλλα, όπως μου επεσήμαναν συνάδελφοι καθηγητές σε γυμνάσια αλλά και δάσκαλοι. Πόσοι από τους δασκάλους γνωρίζουν Ιστορία για να τη διδάξουν χωρίς τον μπούσουλα του παραδοσιακού βιβλίου (το οποίο μάθαιναν απέξω, το απήγγελαν στην τάξη και στη συνέχεια απαιτούσαν τη μαθητική παπαγαλία;) Πότε επιτέλους θα αλλάξει η διδασκαλία της Ιστορίας στη στοιχειώδη και μέση εκπαίδευση ώστε να μην μας έρχονται στο πανεπιστήμιο τα παιδιά μισώντας την με τέτοιο πάθος; Πότε θα αποκτήσουμε ως πολίτες την τόλμη να αντιμετωπίσουμε με ειλικρίνεια το παρελθόν μας -χωρίς πατριωτικά φούμαρα και μεγάλες κουβέντες- για νένα σοβαρότερο μέλλον;
*Η Λένα Διβάνη είναι Αναπληρώτρια καθηγήτρια Ιστορίας Εξωτερικής Πολιτικής στη Νομική Σχολή Αθηνών.