ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ. Ενα χρόνο μετά, οι μνήμες από την καταστροφική πυρκαγιά στην Κασσάνδρα Χαλκιδικής παραμένουν ζωντανές. Τα παραλιακά θέρετρα σφύζουν από ζωή αλλά τον περσινό εφιάλτη υπενθυμίζει το νεκρό δάσος, τα αποκαΐδια που επιπλέουν στην επιφάνεια της θάλασσας με το πρώτο φύσημα του ανέμου, τα καρβουνιασμένα κλαδιά πεύκων που «έβγαλαν» τα νερά της βροχής στις αμμουδιές, τα γυμνά σπίτια στις παρυφές του βουνού ανάμεσα στα σκελετωμένα δένδρα.
Τίποτε δεν είναι όπως ήταν και κανένα «μοντέλο» δεν μπορεί να επαναφέρει άμεσα τις κατάφυτες βουνοπλαγιές από χαλέπια πεύκη, τις καταπράσινες κορυφογραμμές από το Πολύχρονο ώς την Καψόχωρα, τα σκιερά μονοπάτια κάτω από τα πανύψηλα πεύκα ανάμεσα στους δασικούς δρόμους προς το Κασσανδρινό και τη Νέα Σκιώνη, σε έκταση 35.000 στρεμμάτων.
Κι όμως η φύση κάνει το θαύμα της κι απέδειξε ότι χωρίς την ανθρώπινη παρέμβαση μπορεί να αποκαταστήσει ακόμη και τις μεγαλύτερες πληγές της. Στο γκρίζο τοπίο, πινελιές πράσινου δίνουν ελπίδες για την έγκαιρη αποκατάσταση του οικοσυστήματος. Μικρά πευκάκια ξεμύτισαν από την καμένη γη κι ορθώθηκαν σε ύψος 10-30 εκατοστών, σχίνα, πουρνάρια, ρείκια και κουμαριές θέριεψαν κι έφθασαν το ένα μέτρο, λαγοί κι άλλα ζώα επανέρχονται.
Η φυσική αναδάσωση καλύπτει το 67% της καμένης γης» ανέφερε στην «Κ» ο διευθυντής Δασών Χαλκιδικής κ. Λευτέρης Πιτσόκας. «Ακολουθήσαμε τις οδηγίες των επιστημόνων κι αφήσαμε το δάσος να αναγεννηθεί. Προχωρήσαμε μόνο σε δενδροφυτεύσεις κατά μήκος των κεντρικών δασικών δρόμων σε έκταση 6 χιλιομέτρων με καλλωπιστικά δύσφλεκτα είδη (ακακίες, ιτιές, τούγιες κ.ά.) που θα συνεχιστεί τέλος του φθινοπώρου.
Το αποτέλεσμα, ένα χρόνο μετά, φαίνεται πως επιβεβαιώνει την άποψη όλων σχεδόν των ειδικών επιστημόνων που υποστήριζαν ότι σε δύο χρόνια η πληγείσα περιοχή θα πρασινίσει. «Σε μια δεκαπενταετία κανείς δεν θα καταλαβαίνει ότι από το σημείο εκείνο πέρασε φωτιά», ανέφερε χαρακτηριστικά στην «Κ» ο διευθυντής του Ινστιτούτου Δασικών Ερευνών του ΕΘΙΑΓΕ κ. Παύλος Κωνσταντινίδης.
Το σχέδιο αποκατάστασης ή «μοντέλο Κασσάνδρας» όπως το βάφτισαν πρόσφατα, εφαρμόστηκε στα βασικά του σημεία μέσα στα χρονοδιαγράμματα που είχαν εξαγγελθεί πάνω στις στάχτες του καμένου δάσους τον περασμένο Αύγουστο. Από τις 31 ενέργειες που προέβλεπε, βασική προτεραιότητα ήταν η αεροφωτογράφηση της περιοχής για να μην υπάρξουν προβλήματα οικοπεδοποίησης και για να διευκολυνθεί η κήρυξή της ως αναδασωτέα. Οι διαδικασίες προχώρησαν έγκαιρα αφού ελήφθησαν τα απαραίτητα μέτρα προστασίας, μεταξύ άλλων η απαγόρευση κυνηγιού και βοσκής. Η καμένη έκταση χωρίστηκε σε τέσσερα τμήματα με βάση την κυρίαρχη λεκάνη απορροής και τη μορφολογική κατάσταση της περιοχής ώστε να προχωρήσουν άμεσα ισάριθμες μελέτες για τα αντιδιαβρωτικά (κλαδοπλέγματα και κορμοδέματα) και τα αντιπλημμυρικά έργα με ξύλινα και λιθόκτιστα φράγματα.
Τα αντιπλημμυρικά και αντιδιαβρωτικά έργα (κόστους 1,5 εκατ. ευρώ) ξεκίνησαν άμεσα σε περιοχές οι οποίες χαρακτηρίστηκαν επικίνδυνες. Τα καμένα δένδρα υλοτομήθηκαν και αποτέλεσαν τη βασική ύλη για τα κορμοπλέγματα και τα ξυλοφράγματα. Παράλληλα καθαρίστηκαν ρέματα, χείμαρροι και εκβολές των ρεμάτων προς τη θάλασσα από κορμούς δένδρων, σκουπίδια και φερτά υλικά.
Τετρακόσιοι υλοτόμοι των δασικών συνεταιρισμών Χαλκιδικής, Θεσσαλονίκης κι άλλων περιοχών εργάστηκαν στο καμένο δάσος της Κασσάνδρας όπου έχουν κατασκευαστεί κλαδοπλέγματα και κορμοδέματα συνολικού μήκους 4.000 χιλιομέτρων (κόστους 1,5 εκατ. ευρώ). «Τα αντιδιαβρωτικά έργα και μια σειρά από επείγοντα αντιπλημμυρικά ολοκληρώθηκαν μέσα σ’ ένα μήνα, με αποτέλεσμα παρά τις έντονες βροχοπτώσεις, να μη σημειωθούν πλημμύρες», αναφέρουν οι εκπρόσωποι της περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.
Η «αποκατάσταση προχωράει σε ικανοποιητικό βαθμό» παρατηρεί από την πλευρά του ο διευθυντής Δασών Χαλκιδικής. Η συντήρηση του δασικού οδικού δικτύου σε ολόκληρο τον νομό συνεχίζεται, ενώ μόλις την περασμένη Τρίτη δημοπρατήθηκαν οι μελέτες για τέσσερα φράγματα (κόστους 1.150.00 ευρώ από το Γ΄ Κοινοτικό Πλαίσιο) της Κασσάνδρας, τα οποία θα ολοκληρωθούν εντός τεσσάρων μηνών. Εντάσσονται στα επιπλέον αντιπλημμυρικά έργα που θα θωρακίσουν τους παραθαλάσσιους οικισμούς στο Πολύχρονο, τη Χανιώτη, το Πευκοχώρι και τη Νέα Σκιώνη από σφοδρές βροχοπτώσεις.
Επείγουν, ωστόσο, σειρά έργων αντιπυρικής προστασίας που πρέπει να προχωρήσουν άμεσα προκειμένου να απορροφηθούν τα κονδύλια του Γ΄ Κοινοτικού Πλαισίου, επισημαίνει ο κ. Πιτσόκας. Μεταξύ αυτών είναι η μελέτη υποβαθμισμένων δασών για τον καθαρισμό της χαμηλής βλάστησης από τα αποκαΐδια, η κατασκευή δύο δεξαμενών χωρητικότητας 280 κυβικών και η πρόσληψη προσωπικού, αφού το δάσος της Κασσάνδρας αυτήν την περίοδο επιτηρείται από τρεις δασοφύλακες.
