To γκρουπ που μόλις είχε φτάσει στο λιμάνι της Πάρου ήταν λίγο ασυνήθιστο: υπάλληλοι και συνταξιούχοι της ΔΕΗ από όλη την Ελλάδα είχαν έρθει στο νησί του κεντρικού Αιγαίου με ένα όνειρο: να αποκτήσουν στην παραλία του Μώλου, απέναντι από τη Νάξο, «ένα σπιτάκι», χωρίς ίσως να γνωρίζουν ότι ένα κομμάτι της παραλίας του Μώλου έχει ενταχθεί στο πρόγραμμα ειδικής περιβαλλοντικής προστασίας ΝΑΤΟΥΡΑ 2000 και ότι ο τεμαχισμός της έκτασης για τη δημιουργία οικοπέδων είναι πρακτικά αδύνατος και παράνομος. Παρ’ όλα αυτά ο πρώην συνδικαλιστής της ΔΕΗ που είχε οργανώσει την «εκδρομή» των υποψήφιων αγοραστών τους διαβεβαίωνε ότι «όλα θα γίνουν από τη στιγμή που θα δώσουν τις προκαταβολές». Κάποιοι έδωσαν προκαταβολή για να «καπαρώσουν» γη στην οποία δεν μπορούν να κτίσουν νόμιμα, στην περιοχή όχι μόνο του Μώλου αλλά και του Ασπρου Χωριού. Από τότε, ο Δήμος της Πάρου δέχεται αφόρητες πιέσεις από τους εργολάβους για να νομιμοποιήσει τη διάνοιξη καινούργιων δρόμων, ώστε να στρωθεί το έδαφος για το χτίσιμο κατοικιών του συνεταιρισμού της ΔΕΗ.
Και δεν είναι μόνο η περίπτωση των υπαλλήλων της ΔΕΗ, που παραπλανήθηκαν από τον εκπρόσωπο του συνεταιρισμού τους. Ιδιοκτήτες και υποψήφιοι αγοραστές σε ολόκληρη την Πάρο πιέζoυν τη ΔΕΗ και τη Δημοτική Επιχείρηση Υδρευσης να ενώσουν τα δίκτυά τους με παράνομα χτισμένους οικισμούς. Ετσι δεν είναι τυχαίο ότι η περιοχή του Δρυού έμεινε αυτήν την εβδομάδα χωρίς νερό.
Ο πόλεμος του νερού
Ο Δήμος της Πάρου δεν είναι άμοιρος ευθυνών για την κατάσταση αυτή. Ο δήμαρχος Γιάννης Ραγκούσης «χρεώνει» τις ευθύνες στην ελεγχόμενη από τη νομαρχία πολεοδομία της Νάξου, αλλά μια σειρά από ενδείξεις φανερώνουν και δικές του ευθύνες. Ετσι, για παράδειγμα, η εταιρεία ύδρευσης του δήμου δίνει νερό στους πάντες, ανάλογα με το «μέσο» που διαθέτουν, είτε βρίσκονται «εντός οικισμού» είτε εκτός είτε έχουν κτίσει νόμιμα είτε παράνομα. Στο νησί υπάρχουν πάνω από 400 πισίνες, ο αριθμός των οποίων αυξάνεται γεωμετρικά. Στον «χορό» αυτό έχουν μπει και μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες των Αθηνών που μετά το τέλος των ολυμπιακών έργων βρήκαν το «Ελντοράντο» τους στην κατασκευή δεύτερης κατοικίας. Στην κατεύθυνση αυτή συνέβαλε και η δρομολόγηση μιας σειράς «γρήγορων «πλοίων νέας γενιάς από το Λεκανοπέδιο προς το νησί, που τείνει να μετατρέψει την Πάρο σε προάστιο των Αθηνών.
Ενας από τους μεγάλους κατασκευαστικούς ομίλους της χώρας έκτισε στο Υστέρνι, έξω από τη Νάουσα, ένα «χωριό» 38 σπιτιών σε 58 στρέμματα. Η εταιρεία πουλάει προς 3.000 ευρώ το τετραγωνικό και ένας υπεύθυνος του έργου, ο Χ.Κ., διαβεβαίωσε αυτήν την εβδομάδα όταν τηλεφωνήσαμε σαν ενδιαφερόμενοι ότι μόνο πέντε «διαμερίσματα έχουν μείνει… Πολλοί επιφανείς άνθρωποι είναι πελάτες μας». Το κακό είναι ότι αυτοί οι επιφανείς -4 κορυφαία στελέχη της κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης, ένας εκδότης, ένα πρώην διευθυντικό στέλεχος εκδοτικού συγκροτήματος- πίνουν το νερό των άλλων, εκείνων που γεννήθηκαν και ζουν και τον χειμώνα στο νησί.
Η Δημοτική Επιχείρηση Υδρευσης διαβεβαιώνει ότι δεν συνδέει κατοικίες σε περιοχές «εκτός οικισμού» με το δίκτυο ύδρευσης, αλλά αυτό δεν ανταποκρίνεται στην αλήθεια. Η «εταιρεία» που κατασκεύασε το χωριό μας διαβεβαίωσε όταν τηλεφωνήσαμε για να αγοράσουμε ότι τα σπίτια της είναι συνδεδεμένα «με το δίκτυο πόλης». Την ίδια ώρα η Δημοτική Επιχείρηση Υδρευσης Πάρου επικαλείται «δυσκολίες υδροδότησης» για να λειτουργήσει το Τεχνικό Λύκειο του νησιού!!
Από την άλλη μεριά ο καθένας στο νησί «ανοίγει» και μια δική του γεώτρηση, και οι άδειες για τις γεωτρήσεις δίνονται από τη Δημοτική Επιχείρηση. Αποτέλεσμα: ένα νησί που πάντα είχε δικό του νερό εξαιτίας της γεωμορφολογίας του -το μάρμαρό του αποθήκευε εδώ και αιώνες το νερό της βροχής- να εξαρτάται πλέον από εγκαταστάσεις για την αφαλάτωση του θαλασσινού νερού και από την εισαγωγή νερού με πλοία.
Το κύκλωμα
Οι μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες της «δεύτερης κατοικίας» βρήκαν έτοιμο το έδαφος στο νησί: συμβολαιογράφοι, μεσίτες, δικηγόροι, τοπικές αρχές και τράπεζες έκλειναν τουλάχιστον το. ..ένα μάτι στην εφαρμογή της νομοθεσίας για την πολεοδόμηση του νησιού. Προχθές Παρασκευή, το δημοτικό συμβούλιο της Πάρου συνεδρίασε για να συζητήσει ένα γενικό πολεοδομικό σχέδιο για το νησί, που έχει εκπονήσει ο δήμος. Αλλά ό,τι και να αποφασισθεί, κανείς δεν θα το εφαρμόσει καθώς ποιος δήμος θα τολμήσει να χαρακτηρίσει ένα τμήμα της γης του νησιού αγροτική, δασική ή βοσκοτόπια και άρα να στερήσει τους ιδιοκτήτες από το «μπόνους» αυτού που πωλεί οικοδομήσιμη γη; Ενδεικτικό είναι ότι ο δήμαρχος Γιάννης Ραγκούσης σκέφτεται να βάλει το πολεοδομικό του σχέδιο σε… δημοψήφισμα, προκειμένου να εξασφαλίσει τη συναίνεση των δημοτών, αν και έχει εκλεγεί με το 70% των ψήφων μόλις πριν από δύο χρόνια!
Σύμφωνα με τα στοιχεία μιας μελέτης που έχει στα χέρια του ο Δήμος Πάρου, τα τελευταία 16 χρόνια έχουν κτιστεί 2.000 καινούργια κτίρια στο νησί (σ.σ. στο νησί των 14.000 κατοίκων!!!), ενώ άλλα 220 βρίσκονται υπό κατασκευή και 689 δεν έχουν δηλωθεί καν στην πολεοδομία(;). Ο συνολικός αριθμός φτάνει περίπου τις 3.000 και αντιστοιχεί στο σύνολο των κτιρίων που έχουν κατασκευαστεί στο νησί από καταβολής του!!! Οι τέσσερις μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες των Αθηνών όμως συνεχίζουν την κατασκευή παραθεριστικών κατοικιών, ένα μεγάλο μέρος των οποίων παραμένουν απούλητες. «Είναι συνήθως αυτά που δεν είναι ούτε πολύ φθηνά ούτε πολύ ακριβά…», λέει μηχανικός μεγάλης εταιρείας των Αθηνών που θέλει να παραμένει ανώνυμος.
Η Εισαγγελία της Σύρου θεωρεί ότι για την κατάσταση αυτή εκτός από την πολεοδομία της Νάξου, ο προϊστάμενος της οποίας είναι ο πιο δημοφιλής νομαρχιακός σύμβουλος του νομού, τεράστιες ευθύνες έχουν και οι τοπικοί συμβολαιογράφοι. Δύο από αυτούς κατηγορούνται σήμερα στη Σύρο για μια πρακτική που εφάρμοζαν οι πάντες στις Κυκλάδες: όταν κάποιος θέλει να κτίσει εκτός οικισμού, μπορεί στα 8 στρέμματα να κτίσει μία και μοναδική κατοικία διακοσίων τετραγωνικών μέτρων (εφόσον έχει πρόσοψη σε δρόμο!).Οι εργολάβοι αγοράζουν «οκτάρια», τα τεμαχίζουν, φτιάχνουν πέντε κατοικίες των 40 τετραγωνικών με ισάριθμα υπόγεια και ενώνουν με πέργκολες τα πέντε διαφορετικά κτίσματα. Στη συνέχεια οι συμβολαιογράφοι χωρίζουν το ενιαίο κτίσμα σε πέντε ιδιοκτησίες και δίνουν σε κάθε αγοραστή το δικό του συμβόλαιο. Ετσι, σε ένα οικόπεδο 8 στρεμμάτων αντί για 1 υπάρχουν 5 σπίτια με ισάριθμούς ιδιοκτήτες, που σε αρκετές περιπτώσεις έχει το καθένα τη δική του πισίνα και το δικό του πάρκινγκ. Ολοι αυτοί ξοδεύουν ρεύμα, νερό και γη. Πέρυσι, παρενέβη η Εισαγγελία της Σύρου και έκτοτε συμβολαιογράφοι της Πάρου φοβούνται, με αποτέλεσμα να αναλάβουν τα ηνία συμβολαιογράφοι των Αθηνών, που δεν εφαρμόζουν μόνο την παραπάνω πρακτική αλλά και άλλες.
Μπάζωσαν ακόμα και τη λίμνη στο Πίσω Λιβάδι
Ο δήμαρχος, οι τοπικοί μηχανικοί και εργολάβοι και η πολεοδομία υποστηρίζουν ότι το πρόβλημα της παράνομης δόμησης εμφανίζεται μόνο «εκτός οικισμού». Μέχρι που εμφανίστηκε το πρόβλημα ενός μεγαθηρίου από τσιμέντο που κτίζεται στο επίνειο της Μάρπησσας, Πίσω Λιβάδι.
Στα τέλη του 1995 τρεις επίδοξοι επενδυτές από το Μενίδι αγόρασαν μία έκταση 7,2 στρεμμάτων, στο σημείο που αποτελεί τον αποδέκτη των ομβρίων υδάτων της περιοχής, την παλιά λίμνη δηλαδή που το καλοκαίρι ξεραινόταν και γινόταν Λιβάδι. Δύο μέρες μετά τα Χριστούγεννα του ίδιου χρόνου, κατάτμησαν την έκταση σε 5 οικόπεδα σε συμβολαιογράφο των Αθηνών. Το 2005, χάρη στη σχέση τους με παράγοντα του ΥΠΕΧΩΔΕ, απέκτησαν από την πολεοδομία της Νάξου ισάριθμες άδειες να κτίσουν 2.000 τετραγωνικά μέτρα κατοικιών και καταστημάτων σε ένα χώρο που 60 πόντους κάτω από το έδαφος έχει ακόμα… νερό. Ετσι άρχισαν να χύνονται χιλιάδες κυβικά τσιμέντου στην πάλαι ποτέ λίμνη. Εξάλλου, πρόσβαση σε δρόμο, σε αντίθεση με αυτό που ορίζει ο νόμος, δεν υπάρχει.
Οταν έβρεξε τον Γενάρη του 2007 και πλημμύρισαν τα σπίτια των περιοίκων εξαιτίας του μπαζώματος της πάλαι ποτέ λίμνης, 25 κάτοικοι της περιοχής κατήγγειλαν στην πολεοδομία ότι το γήπεδο της ανέγερσης του συγκροτήματος είναι… αποδέκτης όμβριων υδάτων. Η πολεοδομία διέκοψε τις εργασίες των επενδυτών και ειδοποίησε τον μηχανικό τους, που είναι επίσης νομαρχιακός σύμβουλος, επειδή είχαν υπερβεί το ύψος στα υπόγεια και είχαν αποκρύψει ότι το χωράφι ήταν λίμνη. Τον Μάρτιο η πολεοδομία Νάξου διέταξε διακοπή εργασιών για υπέρβαση του ύψους των υπογείων -είχαν γίνει ισόγεια!!- και για να γίνει μελέτη για την απορροή των όμβριων. Η μελέτη, που περιέχει και συστάσεις προς τον Δήμο Πάρου να διευρύνει το δικό του αγωγό ομβρίων, ώστε να διευκολυνθεί ο εργολάβος-επενδυτής, εγκρίθηκε σε χρόνο ρεκόρ από το επαρχείο του νησιού. Οι επενδυτές, παρά τη διακοπή των εργασιών, αισιοδοξούν ότι θα τελειώσουν με το μπάζωμα της λίμνης και παρήγγειλαν στη Δημοτική Επιχείρηση Υδρευσης 54 ρολόγια νερού για το φαραωνικό… ακίνητό τους. Οταν ο προπάππους του γράφοντος έκτισε το πρώτο σπίτι στην όχθη της λίμνης το 1928, το σπίτι είχε το δικό του πηγάδι και ουδείς διενοείτο να πιει το νερό του γείτονά του. Σήμερα, τα παλιά πηγάδια βγάζουν λάσπη και οι τελευταίοι αγρότες σκέφτονται να τα παρατήσουν.
Επιτέλους, όποιος θέλει να κτίσει παράνομα στο νησί ας φέρνει και το νερό του. Εκτός και αν κάποιος εισαγγελέας στη Σύρο αποφασίσει να εφαρμόσει τον νόμο!