Το πιο θερμό καλοκαίρι τουλάχιστον των τελευταίων 50 χρόνων ήταν το φετινό πύρινο τρίμηνο, σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας. Με τρεις καύσωνες, για πρώτη φορά από τότε που υπάρχουν μετρήσεις, με θερμοκρασίες – ρεκόρ σε μια σειρά περιοχές, το καλοκαίρι έγινε… κακοκαίρι. Τις συνέπειες τις νιώσαμε στο πετσί μας. Ταυτόχρονα, η φετινή έξαρση της ζέστης στην Ελλάδα αποτελεί έναν κρίκο στην αλυσίδα ανόδου των θερμοκρασιών, που παρατηρείται τα τελευταία 30 χρόνια. Το φαινόμενο του θερμοκηπίου είναι ήδη εδώ και ας κάνουν οι πολιτικοί και οι διαχειριστές της εξουσίας, παγκόσμια, ότι δεν το αντιλαμβάνονται…
Το φετινό καλοκαίρι παρουσιάζει όντως μια ιδιαιτερότητα, σημειώνει ο μετεωρολόγος και συνεργάτης της «Κ» κ. Δημήτρης Ζιακόπουλος, «η οποία συνίσταται στα εξής: Σημειώθηκαν τρεις παρατεταμένοι και ισχυροί καύσωνες. Παρατηρήθηκαν μέγιστες τιμές θερμοκρασίας πρωτοφανείς, τουλάχιστον για τα τελευταία 50 χρόνια στη χώρα. Σε αρκετές περιοχές ήταν το θερμότερο καλοκαίρι των τελευταίων δεκαετιών, με βάση τις μέσες μέγιστες τιμές του τριμήνου».
Οι τρεις καύσωνες
Ο κ. Ζιακόπουλος μας δίνει τη «γεωγραφία» των τριών φαινομένων καύσωνα. Κατά τη διάρκεια του πρώτου καύσωνα (19-28 Ιουνίου 2007) επηρεάστηκε κυρίως η Ανατολική και Νότια Ελλάδα, με αποτέλεσμα να καταγραφούν υψηλότατες τιμές σε Αθήνα και ανατολική Πελοπόννησο. Στην πρωτεύουσα, ο σταθμός της Νέας Φιλαδέλφειας κατέγραψε 46,2 βαθμούς Κελσίου, ενώ στο Αργος έπιασε 46,4 και στο Αστρος 46 βαθμούς Κελσίου. «Στο Αστεροσκοπείο η θερμοκρασία έφτασε στους 44,8 βαθμούς Κελσίου, που είναι η υψηλότερη τιμή από τα τέλη του 19ου αιώνα», υπογραμμίζει ο κ. Ζιακόπουλος. «Ο Ιούνιος του 2007 ήταν σε ορισμένες περιοχές ο θερμότερος Ιούνιος από το 1955, όπως για παράδειγμα στην Αθήνα με τη μέση μέγιστη τιμή να φθάνει τους 33,9 βαθμούς».
Στον δεύτερο καύσωνα (18-25 Ιουλίου 2007) επηρεάστηκε κυρίως η Δυτική και Βόρεια Ελλάδα, όπου καταρρίφθηκαν και πάλι ρεκόρ δεκαετιών σε μια σειρά πόλεις (Σέρρες, Θεσσαλονίκη, Κέρκυρα). «Ο Ιούλιος ήταν γενικά πολύ ζεστός. Στην Αθήνα η μέση μέγιστη θερμοκρασία έφθασε τους 36,1 βαθμούς Κελσίου, η τρίτη κατά σειρά τιμή από το 1955. Το ρεκόρ κρατά ο Ιούλιος του 2000 με 36,3 βαθμούς Κελσίου», σημειώνει ο κ. Ζιακόπουλος.
Ο τρίτος καύσωνας (21-26 Αυγούστου 2007) επηρέασε βασικά τη Δυτική Ελλάδα και είναι φανερό ότι συνέβαλε στο φούντωμα των καταστροφικών πυρκαγιών της Δυτικής Πελοποννήσου. «Οι καταβατικοί ισχυροί βορειοανατολικοί άνεμοι ανέβασαν για αρκετές ημέρες τη θερμοκρασία σε επίπεδα πάνω από τους 40 βαθμούς στην Ηπειρο, στη Δυτική Στερεά και τη Δυτική Πελοπόννησο», εξηγεί ο συνεργάτης της «Κ». «Στην ανατολική ηπειρωτική Ελλάδα ο καύσωνας αυτός ήταν ηπιότερος, η θερμοκρασία δεν ξεπέρασε τους 39 βαθμούς Κελσίου. Στην Αθήνα, ειδικότερα, η μέση μέγιστη θερμοκρασία του Αυγούστου ήταν 35,1 βαθμούς Κελσίου (το ρεκόρ είναι 35,8 βαθμοί από το 1998)».
Αλλά δεν ήταν μόνο οι τρεις καύσωνες. Υψηλότατη ήταν και η μέση μέγιστη θερμοκρασία του φετινού καλοκαιριού. Σύμφωνα με τα στοιχεία του μετεωρολογικού σταθμού στη Νέα Φιλαδέλφεια, η τιμή διαμορφώθηκε στους 35 Κελσίου, η υψηλότερη των τελευταίων 52 ετών! Η αμέσως επόμενη υψηλή τιμή καταγράφηκε το 1998 (34,7 βαθμοί Κελσίου), ενώ την τριετία 1999 – 2001 κινήθηκε στους 34,3 – 34,4 βαθμούς. Το 2003 είχε πιάσει 34,5 βαθμούς.
Δεν πρόκειται για μεμονωμένο φαινόμενο. Συνολικά, τα τελευταία δέκα χρόνια, έξι φορές η μέση μέγιστη θερμοκρασία στη Νέα Φιλαδέλφεια έχει ξεπεράσει τους 34 βαθμούς Κελσίου, γεγονός που ήταν σπάνιο παλαιότερα. Πρόκειται για μια σημαντική τάση ανόδου, εάν συνυπολογίσουμε ότι η μέση μέγιστη τιμή των θερινών μηνών της 30ετίας 1961-1990 (η οποία ονομάζεται Κανονική Τιμή) είναι 32,6 βαθμοί Κελσίου. «Υπάρχει αδιαμφισβήτητη άνοδος της θερμοκρασίας στην πρωτεύουσα μετά το 1975, όπως φαίνεται και από το διάγραμμα θερμοκρασιών», υπογραμμίζει ο κ. Ζιακόπουλος.
Το καυτό καλοκαίρι που περάσαμε, ένα από τα χειρότερα των τελευταίων δεκαετιών, είχε ένα δραματικό απολογισμό: εκατομμύρια στρέμματα καμένων εκτάσεων, χαμένες ζωές. Αλλά και γενικευμένη δυσφορία στις πόλεις, θερμοπληξίες (τουλάχιστον 366 περιστατικά, εκ των οποίων 18 θανατηφόρα στους δύο πρώτους καύσωνες), επιβάρυνση της υγείας, καταπόνηση χλωρίδας και πανίδας, πρωτοφανή κατανάλωση ενέργειας. Ισως τα καλοκαίρια δεν θα είναι πια τόσο ανέμελα, όσο παλιότερα…