Σταθερή δουλειά, δωρεάν παιδεία, καλή ποιότητα σπουδών. Αυτό το μήνυμα στέλνουν στους πολιτικούς άρχοντες οι χιλιάδες 18χρονοι, που σήμερα ψηφίζουν για πρώτη φορά και οι οποίοι τον περασμένο Ιούνιο συμμετείχαν στις εξετάσεις για μία θέση στην ανώτατη εκπαίδευση. Τις διαθέσεις των νέων αποκαλύπτουν τα στοιχεία για τις πρώτες προτιμήσεις τους στις φετινές πανελλαδικές εξετάσεις, τα οποία παρουσιάζει κατ’ αποκλειστικότητα σήμερα η «Κ».
Τρεις τάσεις αποτυπώνονται φέτος από τις πρώτες προτιμήσεις των υποψηφίων. Συνωστίζονται για μια θέση σε σχολές με σίγουρη και γρήγορη αποκατάσταση, σε σχολές των κεντρικών ιδρυμάτων, καθώς και σε τμήματα «παραδοσιακών» ή/ και ευρύτερων επιστημονικών αντικειμένων, και όχι σε «θολά» και πολύ εξειδικευμένα τμήματα. Δηλαδή, θέλουν να γίνουν δάσκαλοι, νηπιαγωγοί, γυμναστές γιατροί, δικηγόροι, αρχιτέκτονες, αστυνομικοί, μαθηματικοί, φυσικοί με πτυχίο Αθήνας ή Θεσσαλονίκης.
Συγκεκριμένα επιθυμούν:
– Γρήγορη και σίγουρη δουλειά, την οποία κατά τη γνώμη τους προσφέρουν οι σχολές της Αστυνομίας, και τα παιδαγωγικά τμήματα δασκάλων και νηπιαγωγών. Τα τμήματα αυτά διατηρούνται στην κορυφή των πρώτων προτιμήσεων στα αντίστοιχα επιστημονικά πεδία. Μάλιστα, εντυπωσιακή είναι η άνοδος των σχολών νηπιαγωγών, μετά την απόφαση του υπ. Παιδείας να γίνει υποχρεωτική η προσχολική αγωγή, που θα αυξήσει τη ζήτηση για νηπιαγωγούς. Αντίθετα, μικρό παραμένει το ενδιαφέρον για τα τμήματα με ασαφές ή πολύ εξειδικευμένο αντικείμενο.
– Σπουδές σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Το υψηλό κόστος διαβίωσης «εκτός έδρας» – σε 1.441,8 εκατ. ευρώ υπολογίζει έρευνα της ΓΣΕΕ τις ετήσιες δαπάνες των ελληνικών οικογενειών για την τριτοβάθμια εκπαίδευση – αποθαρρύνει τις ελληνικές οικογένειες να επιλέξουν σχολές της περιφέρειας. Χαρακτηριστική περίπτωση, δύο τμήματα της νοσηλευτικής. Στο τμήμα Νοσηλευτικής του ΤΕΙ Αθηνών στόχευσαν φέτος 279 υποψήφιοι ενώ στη Νοσηλευτική του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου μόλις 36 υποψήφιοι.
– Καταξιωμένα επαγγέλματα. Σταθερά υψηλά στη ζήτηση παραμένουν οι σχολές «παραδοσιακών» επαγγελμάτων – νομική, ιατρική, αρχιτεκτονική, πολιτικοί μηχανικοί -, ενώ ενισχύονται τμήματα γενικών επιστημών, όπως το μαθηματικό και το φυσικό.
Υποτάσσουν οι νέοι μας τα όνειρά τους στην επαγγελματική εξασφάλιση; Μάλλον, αναζητούν τη χρυσή τομή και προσπαθούν να βρουν τον τρόπο, με στέρεα βήματα, να κάνουν πράξη τα όνειρά τους…
Νηπιαγωγοί και Γυμναστές
1ο επιστημονικό πεδίο. Τα παιδαγωγικά τμήματα έχουν εδραιωθεί στις πρώτες θέσεις επιλογής των υποψηφίων, καθώς προσφέρουν γρήγορη πρόσληψη στη δημόσια εκπαίδευση.
Βέβαια, εκτός από τα παιδαγωγικά δημοτικής εκπαίδευσης, απ’ όπου αποφοιτούν δάσκαλοι, φέτος «εκτοξεύθηκαν» στις πρώτες προτιμήσεις τα τμήματα προσχολικής αγωγής για νηπιαγωγούς. Και αυτό διότι -λόγω της υποχρεωτικής από φέτος προσχολικής αγωγής για όλους τους 5χρονους- είναι βέβαιο ότι θα αυξηθούν οι μαθητές των νηπιαγωγείων και άρα οι ανάγκες για νηπιαγωγούς τα επόμενα χρόνια. Το τμήμα Εκπαίδευσης στην Προσχολική Ηλικία του Πανεπιστημίου Αθηνών πέρασε -για πρώτη φορά τα τελευταία χρόνια- στην πρώτη οκτάδα, καθώς 579 υποψήφιοι το δήλωσαν ως πρώτη προτίμηση. Πέρυσι το επέλεξαν 463 υποψήφιοι.
Εντυπωσιακή επίσης είναι φέτος η αύξηση του ενδιαφέροντος για τα τμήματα Φυσικής Αγωγής, λόγω της ζήτησης για γυμναστές στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση και κυρίως στα ολοήμερα σχολεία.
Πάντως, παραδοσιακά τμήματα όπως η Νομική Αθηνών και Θεσσαλονίκης διατηρούν, όπως συνέβη και πέρυσι, τη θέση τους στην πρώτη οκτάδα. Φέτος, εκτός περιζήτητων σχολών βρέθηκε η Φιλολογία Αθηνών, καθώς οι περισσότεροι υποψήφιοι προτιμούν πλέον τις σχολές που οδηγούν στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση.
Ευρύτερα, χαρακτηριστικό του επιστημονικού πεδίου είναι ότι οι υποψήφοι υπερσυγκεντρώνονται στις περιζήτητες σχολές του. Είναι ενδεικτικό ότι 9.437 υποψήφιοι δήλωσαν το Παιδαγωγικό ΑΠΘ, συντριπτικά περισσότεροι από εκείνους που δήλωσαν τις σχολές που «πρώτευσαν» στα άλλα τέσσερα επιστημονικά πεδία.
Πληροφορική και Τηλεματική
2ο επιστημονικό πεδίο. Εντυπωσιακή εισαγωγή στην «αφρόκρεμα» των τμημάτων του 2ου επιστημονικού πεδίου έκανε το τμήμα Πληροφορικής και Τηλεματικής του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου. Φέτος θα λειτουργήσει για πρώτη φορά και το είχαν δηλώσει οι περισσότεροι υποψήφιοι του πεδίου. Συνολικά, το δήλωσαν ως πρώτη προτίμηση 630 υποψήφιοι. Γενικά, πάντως -και παρά την πρωτιά στο πεδίο- οι δηλώσεις πρώτης προτίμησης για τα τμήματα πληροφορικής μειώθηκαν φέτος. Το ίδιο συνέβη, παρά την καλή τους θέση στις προτιμήσεις των 18άρηδων, και με τις στρατιωτικές σχολές. Λιγότεροι από πέρυσι τις δήλωσαν φέτος. Αντίθετα, διατηρούν τις δυνάμεις τους τα «παραδοσιακά» τμήματα Μαθηματικών και Φυσικής, τα οποία μπορεί να έχουν δύσκολη πρόσβαση στη δημόσια εκπαίδευση, δίνουν όμως τη δυνατότητα στους πτυχιούχους τους, αφού αποκτήσουν ένα μεταπτυχιακό τίτλο να διεκδικήσουν μία καλή θέση σε ελληνικές επιχειρήσεις.
Στον αντίποδα, το δεύτερο επιστημονικό πεδίο έχει τα περισσότερα αρνητικά ρεκόρ, αφού 15 τμήματα δεν είχαν ούτε δέκα υποψηφίους που να τα έχουν βάλει ως πρώτο στόχο. Είναι χαρακτηριστικό ότι μόλις τρεις υποψήφιοι είχαν ως πρώτο στόχο το τμήμα Γεωπονίας, Ιχθυολογίας και Υδάτινου Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, αλλά δεν τα κατάφεραν να εισαχθούν.
Γιατροί αλλά και Διαιτολόγοι
3ο επιστημονικό πεδίο. Οι υψηλές επιδόσεις που πέτυχαν φέτος οι υποψήφιοι του τρίτου επιστημονικού πεδίου (των επιστημών υγείας) τους ώθησαν να διεκδικήσουν με ελπίδες θέση σε μία από τις υψηλόβαθμες ιατρικές σχολές. Αυτό μείωσε το ενδιαφέρον για σχολές και τμήματα με χαμηλότερη βάση εισαγωγής. Είναι ενδεικτικό ότι οι δύο πρώτες σχολές στις προτιμήσεις των 18άρηδων δεν άλλαξαν σε σχέση με πέρυσι.
Πρώτη είναι και φέτος η Ιατρική Αθηνών με 915 πρώτες προτιμήσεις, ενώ πέρυσι ήταν πρώτη με 1.025 (φυσιολογική η μείωση λόγω της γενικής μείωσης των υποψηφίων). Δεύτερο ήταν και φέτος το τμήμα Φυσικοθεραπείας ΤΕΙ Αθηνών με 492 πρώτες προτιμήσεις, πολύ λιγότερες από τις 739 πέρυσι.
Από την άλλη, σταθερά στις πρώτες προτιμήσεις των υποψηφίων εμφανίζονται τα τμήματα διαιτολογίας – διατροφής, που είναι η «μοντέρνα» επιστήμη. Επίσης, σταθερά υψηλό είναι το ενδιαφέρον για τμήματα ΤΕΙ του κέντρου. Στοιχείο που καταδεικνύει ότι οι υποψήφιοι προτιμούν να σπουδάσουν σε ένα τμήμα που έχει καλές επαγγελματικές προοπτικές κεντρικού ΤΕΙ (άρα κοντά στο σπίτι τους) παρά σε τμήμα περιφερειακού ΑΕΙ. Ενδεικτικά, η Νοσηλευτική ΤΕΙ Αθηνών συγκέντρωσε 279 πρώτες προτιμήσεις (και κατέλαβε την 8η θέση στην κατάταξη) και η Νοσηλευτική του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου μόλις 36.
Πολιτικοί μηχανικοί και Μηχανολόγοι
4ο επιστημονικό πεδίο. Εντυπωσιακή είναι η πτώση του ενδιαφέροντος για τα ΤΕΙ του πεδίου, τα οποία έχουν τεχνολογικό αντικείμενο. Αντίθετα, οι υποψήφιοι φέτος στόχευσαν στα τμήματα κεντρικών πολυτεχνείων.
Συγκεκριμένα, για πρώτη φορά τα τελευταία χρόνια δεν παρουσιάζεται στην πρώτη οκτάδα των πρώτων προτιμήσεων ούτε ένα τμήμα ΤΕΙ. Το 2006 στην 4η θέση βρέθηκε το τμήμα Πληροφορικής ΤΕΙ Αθηνών και στην 8η θέση το τμήμα Πληροφορικής ΤΕΙ Θεσσαλονίκης. Τις χρονιές πριν από το 2006 μεταξύ των πρώτων είχαν καταταγεί τα τμήματα Μηχανολογίας, Αυτοματισμού και Ηλεκτρονικής κεντρικών ΤΕΙ. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα φέτος να ανατραπεί η «παραδοσιακή» κατάταξη, με πλασαρίσματα νέων τμημάτων.
Την υπερσυγκέντρωση των υποψηφίων στα περιζήτητα πανεπιστημιακά τμήματα ευνόησε φέτος και το γεγονός ότι πολλοί αρίστευσαν. Ετσι, πολύ περισσότεροι σε σχέση με πέρυσι θεώρησαν ότι -λόγω υψηλής βαθμολογίας- μπορούν να στοχεύσουν σε ένα τμήμα υψηλόβαθμου κεντρικού ΑΕΙ. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών του ΕΜΠ, που πλασαρίστηκε στην έκτη θέση (πέρυσι ήταν εκτός οκτάδας) με 476 υποψηφίους να το έχουν δηλώσει ως πρώτη προτίμηση.
Αστυνομικοί και Λογιστές
5ο επιστημονικό πεδίο. Οι αστυνομικές σχολές, που προσφέρουν σίγουρη εργασία, αποτελούν το όνειρο των περισσότερων υποψηφίων. Πόντους κερδίζουν φέτος και τα λογιστικά, τα οποία έχουν μία σαφή επαγγελματική κατεύθυνση. Βέβαια, παρότι οι αστυνομικές σχολές κατέλαβαν τις δύο πρώτες θέσεις, φέτος λιγότεροι υποψήφιοι σε σχέση με πέρυσι τις είχαν ως πρώτο στόχο. Τη σχολή Αστυφυλάκων 1.481 (1.825 πέρυσι) και τη σχολή Αξιωματικών 1.243 (1.351 πέρυσι).
Πάντως, τις υπόλοιπες θέσεις της πρώτης οκτάδας καταλαμβάνουν τα ίδια τμήματα με πέρυσι, παρά τις μικρές ανακατατάξεις. Φαίνεται μία μικρή αύξηση του ενδιαφέροντος για τα τμήματα λογιστικής τόσο των πανεπιστημίων όσο και των ΤΕΙ.
Προκύπτει δηλαδή ότι στις σχολές με οικονομική κατεύθυνση έχουν παγιωθεί οι προτιμήσεις των υποψηφίων, οι οποίοι δίνουν βάρος σε σχολές με καλές προοπτικές στην αγορά εργασίας, ενώ δεν υπάρχουν εξάρσεις συγκυριακού χαρακτήρα, όπως είχε συμβεί την περίοδο της άνθησης του Χρηματιστηρίου Αθηνών.
Στον αντίποδα, στο επιστημονικό πεδίο καταγράφεται το αρνητικό ρεκόρ μόνο ένας υποψήφιος να έχει δηλώσει ως πρώτο στόχο το τμήμα τουριστικών επιχειρήσεων στο ΤΕΙ Λαμίας, ο οποίος, μάλιστα, δεν έχει εισαχθεί.