Η έναρξη της νέας ακαδημαϊκής χρονιάς τη Δευτέρα σηματοδοτεί και ένα μεγάλo στοίχημα της ανώτατης εκπαίδευσης: την επιτάχυνση των διαδικασιών αξιολόγησης -που προχωρούν έστω και με διαφορετικό βηματισμό από κάθε ίδρυμα- και την εφαρμογή του νέου νόμου-πλαισίου, ο οποίος ψηφίσθηκε στις αρχές του καλοκαιριού, προκαλώντας μεγάλες αντιδράσεις. Ενδεικτικά, οι πρυτάνεις αναμένεται να θέσουν τα προβλήματα που δημιουργεί η εφαρμογή του νέου νόμου στην πρώτη συνάντησή τους με τον νέο υπουργό κ. Ευριπίδη Στυλιανίδη την επόμενη Τετάρτη. «Μας περιμένει μια νέα πραγματικότητα, κατά την οποία θα φανούν οι δυσλειτουργίες του νέου νόμου. Βέβαια, ως θεσμικά όργανα, θα εφαρμόσουμε τους νόμους, έστω κι αν ορισμένοι από εμάς έχουν διατυπώσει επιφυλάξεις για την ουσία των αλλαγών», τόνισε στην «Κ» ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Πατρών κ. Σταύρος Κουμπιάς. Ταυτόχρονα, όπως ανέφερε -μιλώντας στην «Κ»- ο υφυπουργός Παιδείας κ. Σπύρος Ταλιαδούρος, ήδη έχει αρχίσει η προετοιμασία για την εφαρμογή του νόμου. Εως τώρα έχει εκδοθεί η υπουργική απόφαση που εξειδικεύει το νέο σύστημα εκλογής πανεπιστημιακών. Επίσης, χωρίς υπουργική απόφαση μπορεί να εφαρμοσθεί η διάταξη για την κατάργηση των «αιώνιων» φοιτητών. Συνολικά, σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου Κρήτης (επιτροπή Σ. Παπαδόπουλου – Α. Καλοκαιρινού) θα χρειασθούν οκτώ υπουργικές αποφάσεις και πέντε Προεδρικά Διατάγματα για την πλήρη εφαρμογή του νέου νόμου. Ηδη, επιτροπές του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας (ΕΣΥΠ) επεξεργάζονται τα κείμενα των κανονιστικών πράξεων που απαιτούνται. Βέβαια, οι πρυτάνεις ήδη έχουν διαβλέψει τα «αγκάθια» που θα προκύψουν κατά την εφαρμογή του νόμου. Τετραετής προγραμματισμός, τρόπος παροχής δωρεάν συγγράμματος, εκλογές πανεπιστημιακών με τη συμμετοχή εξωτερικών κριτών είναι ορισμένα από αυτά. Ξεχωριστό κεφάλαιο είναι η κατάργηση των «αιώνιων» φοιτητών, του «βιότοπου όσων δημιουργούν προβλήματα στο πανεπιστήμιο», όπως τους χαρακτήρισε -μιλώντας στην «Κ»- ο πρόεδρος του ΕΣΥΠ κ. Θάνος Βερέμης. Με βάση τα στοιχεία του υπ. Παιδείας για το 2006-2007, στα πανεπιστήμια υπάρχουν 203.542 φοιτητές που είναι μη ενεργοί, άρα.. «αιώνιοι». Στα ΤΕΙ 95.072 σπουδαστές είναι εγγεγραμμένοι πέρα των κανονικών εξαμήνων. Από αυτούς, σχεδόν οι μισοί έχουν καθυστερήσει εύλογο χρόνο την αποφοίτηση, και οι υπόλοιποι έχουν καθυστερήσει πολύ, ώστε να λογίζονται «αιώνιοι». Συνολικά, περί τους 250.000 φοιτητές/σπουδαστές λογίζονται «αιώνιοι» σε ένα γενικό σύνολο 626.000. Δηλαδή, σχεδόν οι δύο στους πέντε.
Συγκεκριμένα, τα «αγκάθια» του νόμου, που πρέπει να αντιμετωπισθούν, είναι τα ακόλουθα:
– Οργάνωση τετραετών ακαδημαϊκών αναπτυξιακών προγραμμάτων. Είναι κάτι που εφαρμόζεται για πρώτη φορά από τα ελληνικά ιδρύματα. Οπως ανέφερε στην «Κ» ο πρύτανης του Παν. Θεσσαλίας κ. Κωνσταντίνος Μπαγιάτης, «είναι σωστό μέτρο αλλά δύσκολο διότι θέλει μια τεκμηριωμένη πρόταση από όλα τα τμήματα σε βάθος τετραετίας». Επίσης, τα ιδρύματα δεν έχουν την οργάνωση και το απαραίτητο προσωπικό για να καταστρωθεί εύκολα ένας στρατηγικός σχεδιασμός σε βάθος τετραετίας.
– Εκλογές και εξελίξεις μελών ΔΕΠ με συμμετοχή εξωτερικών κριτών. «Το μέτρο, παρότι είναι ορθό, είναι πολύ δύσκολο να υλοποιηθεί διότι οι αξιολογητές θα πρέπει να μετακινούνται ανά την Ελλάδα. Και σε μεγάλες σχολές, όπως η Ιατρική, η κατάσταση δυσκολεύει διότι απαιτούνται πολλοί αξιολογητές. Για τις μετακινήσεις υπολογίζεται ότι απαιτούνται περί τα 2 με 3 εκατ. ευρώ ετησίως», αναφέρει ο κ. Κουμπιάς. Βέβαια, υπάρχει η λύση της τηλεδιάσκεψης, η οποία όμως δεν θεωρείται η δέουσα όταν κρίνεται η καριέρα ενός ανθρώπου.
Ευρύτερα, ένα κρίσιμο σημείο είναι εάν το μέτωπο των ακαδημαϊκών αρχών είναι αρραγές υπέρ της εφαρμογής του νόμου. Και αυτό διότι ήδη οι φοιτητές αριστερών παρατάξεων και η πλειοψηφία της ομοσπονδίας των πανεπιστημιακών απειλούν να μπλοκάρουν κάθε διαδικασία εφαρμογής του νόμου. «Πρέπει όλοι να ακολουθήσουμε την ίδια γραμμή διότι θα αναδειχθούν ιδρύματα διαφορετικών ταχυτήτων. Ομως, αυτό θα είναι άδικο για τους φοιτητές», παρατήρησε στην «Κ» ο πρύτανης του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης κ. Αθανάσιος Καραμπίνης.