Την παραπομπή της Ελλάδας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για την 40ετή ρύπανση του Ασωπού και την διακύβευση της υγείας των πολιτών αποφάσισε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Πρώτο βήμα, η αποστολή επιστολής όχλησης στις ελληνικές αρχές στα τέλη της προηγούμενης εβδομάδας. Η απόφαση της Κομισιόν να επέμβει, παρά τα πρόσφατα μέτρα που έλαβε το ΥΠΕΧΩΔΕ, εκφράζει την απαίτηση να αντιμετωπιστεί οριστικά το πρόβλημα και δίνει την ελπίδα ότι τα όποια μέτρα έχουν ληφθεί σήμερα δεν θα έχουν εφήμερο χαρακτήρα.
Κακή εφαρμογή Οδηγιών
Οπως σημειώνεται στην επιστολή όχλησης, η Επιτροπή έγινε προσφάτως αποδέκτης καταγγελιών σχετικά με τη συνεχιζόμενη ρύπανση του ποταμού Ασωπού «η οποία προκαλεί σημαντικές βλάβες στο περιβάλλον της περιοχής και είχε ως αποτέλεσμα την επιβάρυνση με χρώμιο του πόσιμου νερού των Οινοφύτων και της Χασιάς». Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, «οι νέες αιτιάσεις θέτουν ζήτημα πιθανής κακής εφαρμογής της κοινοτικής περιβαλλοντικής νομοθεσίας και συγκεκριμένα τεσσάρων Κοινοτικών Οδηγιών: της Οδηγίας περί ρυπάνσεως που προκαλείται από ορισμένες επικίνδυνες ουσίες που εκχέονται στο υδάτινο περιβάλλον (2006/11/ΕΚ), της Οδηγίας περί προστασίας των υπογείων υδάτων από τη ρύπανση που προέρχεται από ορισμένες επικίνδυνες ουσίες (80/68/ΕΟΚ), της Οδηγίας για τα επικίνδυνα απόβλητα (91/689/ΕΟΚ), και της Οδηγίας σχετικά με την ποιότητα του νερού ανθρώπινης κατανάλωσης (98/83/ΕΚ).
Ως αποτέλεσμα, η Επιτροπή απέστειλε την επιστολή (αρ. 2007/2370), ώστε να διαπιστωθεί εάν η Ελλάδα τηρεί γενικότερα τις υποχρεώσεις της που απορρέουν από την κοινοτική περιβαλλοντική νομοθεσία και στο πλαίσιο αυτό ζητάει να ενημερωθεί για:
– Τον αριθμό των μονάδων που εξακολουθούν να λειτουργούν στην περιοχή και το είδος της δραστηριότητάς τους.
– Εάν οι μονάδες που απορρίπτουν άμεσα ή έμμεσα τα λύματά τους στον Ασωπό διαθέτουν κατάλληλες αποφάσεις έγκρισης περιβαλλοντικών όρων και άδειες διάθεσης υγρών αποβλήτων, για την εξάλειψη ή τη μείωση της ρύπανσης του Ασωπού από τις επικίνδυνες ουσίες (σύμφωνα με την Οδηγίας 2006/11/ΕΚ).
– Εάν οι ελληνικές αρχές εξετάζουν το ενδεχόμενο θέσπισης ειδικού προγράμματος για τη μείωση της ρύπανσης του Ασωπού, όπως συνέβη και σε άλλες περιπτώσεις (π.χ. Λίμνη Βεγορίτιδα, Παγασητικός Κόλπος).
-Τα συγκεκριμένα μέτρα που έχουν ληφθεί για να εμποδιστεί ή να περιοριστεί η εισαγωγή στα υπόγεια ύδατα της περιοχής των επικίνδυνων ουσιών.
– Τι προβλέπεται για τη διάθεση των επικινδύνων αποβλήτων που παράγονται από τις μονάδες στην ευρύτερη περιοχή του Ασωπού (τύπους και ποσότητες αποβλήτων, χώρος διάθεσής τους και μέθοδος επεξεργασίας).
– Εάν η ποιότητα του πόσιμου νερού στους δήμους Οινοφύτων και Χασιάς ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της κοινοτικής νομοθεσίας, κοινοποιώντας εκθέσεις και αποτελέσματα πρόσφατων μετρήσεων.
«Δεσμεύει» την Ελλάδα
Η απόφαση της Επιτροπής να ξεκινήσει διαδικασία παραπομπής της Ελλάδας για τη ρύπανση του Ασωπού έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς έρχεται μόλις μερικές εβδομάδες μετά την ανακοίνωση, από πλευράς του ΥΠΕΧΩΔΕ, δέσμης μέτρων για την αντιμετώπιση του προβλήματος (αυστηροποίηση ελέγχων, πρόστιμα, παρέμβαση εισαγγελέα κ.ά.).
Οπως εκτιμούν κύκλοι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η κίνηση αυτή «δεσμεύει» την ελληνική πλευρά στη συνεχή παρακολούθηση του Ασωπού, καθώς η παραπομπή και η απειλή μιας καταδίκης θα υπέρκειται ως δαμόκλειος σπάθη, ακόμα και εάν οι ελληνικές αρχές καταφέρουν να «παγώσει» προσωρινά η υπόθεση, προτάσσοντας τις πρόσφατες κινήσεις της.