Την ώρα που ο νέος αρχηγός της ΕΛ.ΑΣ. κ. Βασίλης Τσιατούρας αναλάμβανε καθήκοντα, σε τελετή στον 7ο όροφο του κτιρίου της λεωφόρου Κατεχάκη, κλιμάκιο της Ασφάλειας εντόπιζε σε διαμέρισμα της οδού Πατησίων και μέσα σε λίμνη αίματος το πτώμα 74χρονης δικηγόρου. Το πρόσωπο και το κεφάλι της άτυχης γυναίκας είχαν παραμορφωθεί από αλλεπάλληλα χτυπήματα που επέφεραν τον θάνατό της. Ευρήματα υποδείκνυαν ότι η δικηγόρος είχε πέσει θύμα ληστείας καθώς και ότι πιθανότατα είχε βιαστεί πριν από τη δολοφονία της.
«Ο πολίτης απαιτεί ανάληψη πρωτοβουλιών και δράσεων, που θα μετριάζουν τις πιθανότητες να εκτεθεί σε κίνδυνο», δήλωνε από το βήμα της εκδήλωσης ο νέος αρχηγός, την ώρα που δύο άγνωστοι άνδρες διέσχιζαν την είσοδο της Εμπορικής τράπεζας Κολωνού αποφασισμένοι να επιβεβαιώσουν τα λεγόμενά του. Κάλυψαν, πριν γίνουν αντιληπτοί, τα πρόσωπά τους με κουκούλες και με την απειλή όπλων ανάγκασαν υπαλλήλους και πελάτες να πέσουν στο πάτωμα. Αδειασαν τα ταμεία και απομακρύνθηκαν. Ηταν η μία από τις τρεις συνολικά ένοπλες ληστείες της ημέρας.
Μοναδική στα χρονικά
Κανένα από τα παραπάνω συμβάντα όμως δεν ήταν αρκετό για να σημαδέψει το πρωινό της 3ης Μαρτίου. Το κατάφερε η πρωτοφανής στα αστυνομικά χρονικά δολοφονία ενός 40χρονου σε κεντρικό δρόμο της Αθήνας. Ηταν αναμφίβολα η πιο σοκαριστική από τις συνολικά τέσσερις(!) γκανγκστερικές εκτελέσεις που σημειώθηκαν σε διάστημα μόλις έξι ημερών.
Δεν επρόκειτο για ξεκαθάρισμα λογαριασμών ή απόπειρα ληστείας. Οσα εκτυλίχθηκαν μπροστά στα μάτια των έντρομων πολιτών ήταν η κατάληξη ενός λεκτικού επεισοδίου μεταξύ των επιβατών ενός Ι.Χ. και του οδηγού μιας μοτοσικλέτας. Τα γεγονότα έχουν ως εξής: στη συμβολή των οδών Χίου και Νεοφ. Μεταξά ο οδηγός του Ι.Χ. δεν παραχώρησε προτεραιότητα στον οδηγό της μοτοσικλέτας. Ο τελευταίος, εξοργισμένος, ακολούθησε το Ι.Χ. και στην οδό Ηπείρου αφού πρώτα πλεύρισε το αυτοκίνητο, πυροβόλησε τον συνοδηγό στην κοιλιά. Ο 40χρονος άφησε την τελευταία του πνοή λίγη ώρα αργότερα στο νοσοκομείο «Αγ. Σάββας». Ο δράστης, πιθανότατα αλλοδαπός, κατάφερε να διαφύγει. Λέγεται όμως ότι τα χαρακτηριστικά της μοτοσικλέτας στην οποία επέβαινε ίσως σύντομα αποκαλύψουν την ταυτότητά του.
Νεκρός από τα πυρά ληστών, τέσσερις μέρες νωρίτερα, έπεφτε ο 45χρονος Λευτέρης Τράλος, που τα βράδια εργάζονταν σε περίπτερο της παραλιακής. Ο άτυχος άνδρας πατέρας, τριών ανήλικων παιδιών πυροβολήθηκε σχεδόν εξ επαφής στο πρόσωπο, όταν αρνήθηκε να παραδώσει στους ληστές τις εισπράξεις της νύχτας. Διαπιστώθηκε ότι το ποσό δεν ξεπερνούσε τα 100 ευρώ…
Η σειρά των κατοίκων του Π. Φαλήρου να γίνουν αυτόπτες μάρτυρες ενός αιματηρού ξεκαθαρίσματος λογαριασμών ήρθε την Τετάρτη. Η δολοφονία του 43χρονου Λιβανέζου, με οκτώ σφαίρες των 9 mm αποδίδεται σε εκτέλεση πληρωμένου συμβολαίου «θανάτου». Το θύμα ήταν γνωστό στην Αστυνομία για υποθέσεις ναρκωτικών και ληστείες, ενώ φέρεται να διατηρούσε στενές σχέσεις με τη μαφία της νύχτας.
Ανησυχία στην Κατεχάκη
Η ΕΛ.ΑΣ., το κύρος και η αποτελεσματικότητα της οποίας βρίσκονται υπό διαρκή αμφισβήτηση, μοιάζει να απομακρύνεται από τον επιδιωκόμενο στόχο: την ενίσχυση του αισθήματος ασφαλείας των πολιτών. Η διαπίστωση αυτή προκαλεί νευρική κρίση στους «επιχειρησιακούς» αξιωματικούς της ΕΛ.ΑΣ. Μεσούσης της περιόδου «ανασχηματισμού» στο Σώμα, λόγω των τακτικών κρίσεων, διάχυτος είναι ο προβληματισμός στα γραφεία των επιτελών της ΓΑΔΑ.
«Διακινούνται ανεξέλεγκτα όπλα μεταξύ των κακοποιών που τα χρησιμοποιούν με μεγάλη ευκολία. Οι έλεγχοι αποδεικνύονται πλημμελείς», έλεγε στην «Κ» υψηλόβαθμο στέλεχος των διωκτικών αρχών: «Εχουμε απομείνει πέντε αξιωματικοί για πέντε εκατομμύρια πολίτες». Κι όμως η Ελλάδα έχει μια από τις μεγαλύτερες αναλογίες αστυνομικών ανά κάτοικο στην Ευρώπη.
Ενδεικτικό της ανησυχίας που έχει κυριέψει τους επιτελείς της ΕΛ.ΑΣ. είναι η απόφαση του νέου αρχηγού του Σώματος κ. Τσιατούρα, να μεταβεί, μία μόλις ημέρα μετά την επίσημη ανάληψη καθηκόντων του, στη ΓΑΔΑ προκειμένου να δώσει κατευθυντήριες οδηγίες για την άμεση -κατά το δυνατόν- αντιμετώπιση του πρωτοφανούς σε ένταση κύματος βίας των τελευταίων ημερών. Πηγές από τη ΓΑΔΑ μιλούν για εντολή ενίσχυσης του μηχανισμού συλλογής πληροφοριών και διενέργεια στοχευμένων αστυνομικών ελέγχων και ερευνών στην κατεύθυνση της αντιμετώπισης του κοινού εγκλήματος.
Δεν ήταν εξάλλου τυχαία η τοποθέτηση του μέχρι πρότινος επικεφαλής της Αντιτρομοκρατικής, ταξίαρχου Γρηγόρη Μπαλάκου στη θέση του Διευθυντή Ασφαλείας. Η διακλαδικότητα, στόχος που είχε θέσει ο υφ. Εσωτερικών Π. Χηνοφώτης φαίνεται να διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στην επιλογή αυτή.
3.000 κενές θέσεις στη ΓΑΔΑ
Οι χιλιάδες κενές οργανικές θέσεις στη δύναμη της Γενικής Αστυνομικής Διεύθυνσης Αττικής φαίνεται να δυναμιτίζουν κάθε προσπάθεια βελτίωσης των επιδόσεων της Ασφάλειας Αττικής. Πηγή από την ΕΛ.ΑΣ. ανέφερε στην «Κ» ότι οι κενές θέσεις του Σώματος σε ολόκληρη τη χώρα ανέρχονται σε 6.000, εκ των οποίων οι 3.000 εντοπίζονται στο πεδίο αρμοδιότητας της ΓΑΔΑ! Την ίδια στιγμή, από τους 3.000 νέους Αστυφύλακες και Ειδικούς Φρουρούς που εντάχθηκαν προ μηνών στη δύναμη της ΓΑΔΑ, σήμερα δεν έχουν παραμείνει παρά κάτι περισσότερο από 1.000. Οπως κατ’ επανάληψιν έχει συμβεί στο παρελθόν, οι υπόλοιποι μετατέθηκαν σε περιφερειακές υπηρεσίες, παρά την αρχική δέσμευση των επικεφαλής της ΕΛ.ΑΣ. περί του αντιθέτου.
Ανάλογη κατάληξη είχε και η δέσμευση της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Εσωτερικών για την αποδέσμευση μεγάλου αριθμού αστυνομικών που απασχολούνται στη φύλαξη υψηλών προσώπων. Για το λόγο αυτό συστάθηκε ειδική επιτροπή που ερεύνησε το θέμα, ενώ στα συρτάρια του υπουργείου υπάρχει έτοιμο Προεδρικό Διάταγμα που ρυθμίζει τις προϋποθέσεις βάσει των οποίων θα αποφασίζεται η διάθεση ή όχι αστυνομικών για τη φύλαξη στόχων. Παρ’ όλα αυτά οι περίπου 500 αστυνομικοί που επρόκειτο να αποδεσμευτούν δεν έχουν προς το παρόν μετακινηθεί από τη συγκεκριμένη υπηρεσία. Ασφαλείς πληροφορίες αναφέρουν ότι το υπουργείο Εσωτερικών προωθεί την πρόσληψη επιπλέον 2.500 Ειδικών Φρουρών. Εάν πράγματι αυτό συμβεί τότε η διαδικασία θα ξεκινήσει πιθανότατα στα μέσα Απριλίου και η ένταξη των Ειδικών Φρουρών στο Σώμα αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Σεπτέμβριο.
Τα τέσσερα «Δεν» του εγκλήματος
Του Γιαννη Πανουση*
Δεν υπάρχουν εγκλήματα δι’ ασήμαντον αφορμήν καθώς οι δράστες θεωρούν ζήτημα προσωπικής, εθνικής, πολιτικής τιμής το να εκτελέσουν την πράξη τους.
Δεν υπάρχουν ίδια εγκλήματα, ούτε ίδιοι δράστες. Ενα φόνο ή μια ληστεία μπορεί να διαπράξει ένας χρήστης για να εξασφαλίσει τη δόση του, ένας προστάτης για να ελέγξει την περιοχή, ένας άνθρωπος σε απόγνωση.Δεν υπάρχουν αστυνομικές λύσεις διαρκείας για κοινωνικά προβλήματα. Ας πάψουμε να τα ζητάμε όλα από το Κράτος και τα όργανά του. Η πρόληψη περνάει κυρίως από τα δικά μας χέρια. Δεν ζούμε σε χειρότερη κοινωνία από την προηγούμενη. Απλώς φοβόμαστε περισσότερο και διαθέτουμε λιγότερο χρόνο για τους κινδύνους που διατρέχει ο πλαϊνός μας. Το ίδιο κάνει και αυτός για εμάς.
* Ο Γ. Πανούσης είναι καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Μέτρα εκσυγχρονισμού της Αστυνομίας
Του Αγγελου Τσιγκρη*
Για τον εκσυχρονισμό των διωκτικών αρχών και την καλύτερη αντιμετώπιση της εγκληματικότητας είναι απαραίτητα: 1) η προσαρμογή των διεθνών προτύπων στις εθνικές ανάγκες και ιδιαιτερότητες, 2) η αλλαγή της νομοθεσίας αναφορικά με τη χρήση των όπλων από τους αστυνομικούς, 3) η δημιουργία ειδικών ομάδων δίωξης με εξειδίκευση σε ιδιαίτερα εγκλήματα, 4) η ενίσχυση των πεζών αστυνομικών περιπολιών, 5) η πάταξη της διαφθοράς στους κόλπους της Αστυνομίας και η ενίσχυση των μηχανισμών αυτοκάθαρσης, 6) η πρόσληψη επιστημονικού προσωπικού, 7) η ορθολογική κατανομή του έμψυχου δυναμικού στην Επικράτεια με βάση τις ανάγκες της κάθε περιοχής για αστυνόμευση, 8) η ανανέωση και ο εκσυγχρονισμός της υλικοτεχνικής υποδομής, 9) η ενημέρωση του προσωπικού στις νέες τεχνολογίες και τις σύγχρονες κατευθύνσεις της αντεγκληματικής πολιτικής, 10) η ενδυνάμωση της συνεργασίας των σωμάτων δίωξης του εγκλήματος και 11) η δημιουργία κοινού θαλάμου επιχειρήσεων και συντονιστικού οργάνου διαχείρισης κρίσεων.
* Ο Αγγ. Τσιγκρής είναι δικηγόρος, δρ Εγκληματολογίας.