Τ έννοια του πανεπιστημιακού ασύλου λειτούργησε τα τελευταία χρόνια ως άλλοθι για τα πιο ακραία περιστατικά ωμής βίας. Δεν είναι ωστόσο αυτά -τα τόσο προφανή και κραυγαλέα- που αμαύρωσαν το νόημα της σημαντικής αυτής κατάκτησης. Είναι προπάντων η υποδόρια, η ψυχολογική βία και ο φόβος που μοιραία καταλαμβάνει όσους διδάσκουν, φοιτούν και εργάζονται στο ελληνικό πανεπιστήμιο. Ο φόβος εκείνος που, όταν πρωτοδιορίσθηκα, στις αρχές της δεκαετίας του 1980, με είχε κάνει να σκεφτώ δύο φορές προτού καλέσω στο μάθημά μου, στο ιστορικό κτίριο της οδού Σόλωνος, τον Ηλία Ηλιού. Και που με είχε κάνει πέρυσι να διστάσω πολύ, προτού κολλήσω την αφίσα του Συνεδρίου Καραμανλή έξω από το πανεπιστημιακό μου γραφείο. Με άλλα λόγια, το πρόβλημα του ασύλου είναι προπάντων ηθικό και θεσμικό. Ηθικό, γιατί διαφθείρει την ψυχή όχι μόνον όσων ασκούν την υποδόρια βία, αλλά και όσων την υφίστανται. Και θεσμικό, γιατί υποχρεώνει όσους διεκδικούν και όσους ασκούν πανεπιστημιακά αξιώματα να διαπραγματεύονται με τους φορείς της βίας. Με αποτέλεσμα, να δημιουργείται αυτό που τόσο επιτυχώς ο συνάδελφος Γιάννης Βούλγαρης έχει ονομάσει «ένας φαύλος κύκλος έρπουσας βίας και συνενοχής». Ο κύκλος αυτός πρέπει να σπάσει. Και γι’ αυτό ευθυνόμαστε όλοι.
* Ο κ. Ν. Κ. Αλιβιζάτος είναι καθηγητής του Συνταγματικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.